Kmin rzymski a kminek i czarny kminek. Czy to jest to samo? Co to za rośliny i przyprawy? Te różnice trzeba znać

Katarzyna Laszczak
Katarzyna Laszczak
Kminek, kmin rzymski i czarny kminek to przyprawy, których warto używać. Mają one różny smak i właściwości.
Kminek, kmin rzymski i czarny kminek to przyprawy, których warto używać. Mają one różny smak i właściwości. Jubair Bin Iqbal/pexels.com
Kminek to jedna z podstawowych przypraw w polskiej kuchni. Ale w różnych przepisach można spotkać także kumin, kmin rzymski oraz czarny kminek. Czy są to te same przyprawy i rośliny? Czym się różni ich zastosowanie, właściwości i smak? „Rozkminiamy” i wyjaśniamy.

Spis treści

Kmin, kminek i czarny kminek

Jedną z bardziej znanych i używanych od dawna przypraw w tradycyjnej polskiej kuchni są nasiona kminku. Dodają one smaku m.in. kiszonej kapuście, różnym mięsom, ale też bywają dodatkiem do pieczywa. Jeszcze niedawno raczej nie było problemu z rozpoznaniem kminku i przez tych, którzy go uwielbiają, i przez tych, co uważnie wypatrują, żeby przypadkiem na niego nie trafić. Jednak coraz częściej w przepisach pojawia się także kmin rzymski lub kumin, a także czarny kminek. I tu sprawa się komplikuje, bo czy kmin i kminek to samo? Albo kmin i kumin? I co z tym czarnym? Są to różne rośliny, o różnych właściwościach i smaku.

Kmin rzymski a kminek

Kmin rzymski i kminek zwyczajny to rośliny, które są ze sobą spokrewnione. Ale nie są tym samym. Również ich owoce, które zwykle nazywamy nasionami, mają różny smak i aromat oraz wygląd. Kmin rzymski, czyli kumin, ma smak bardziej wyrazisty niż kminek zwyczajny, z lekką nutą anyżku. Jest nieco pikantny, a odrobinę goryczki łączy też ze słodkawym smakiem.

Zobacz, jak wygląda kminek, kmin rzymski oraz czarny kminek

Co to jest kmin rzymski?

Kmin rzymski to inaczej kumin (Cuminum cyminum), bywa też nazywany kminem egipskim. Tych nazw można używać zamiennie. To roślina, która prawdopodobnie pochodzi z regionu Morza Śródziemnego i przede wszystkim tam jest uprawiana. Ma dość duże owoce (4-5 mm) o w miarę prostym kształcie. Po wysuszeniu są używane jako przyprawa. Mogą być używane w całości lub po zmieleniu. Kumin, czyli kmin rzymski, jest szczególnie popularny w kuchni Bliskiego Wschodu, Indii i innych regionów Azji, ale pojawia się także w daniach śródziemnomorskich (w Grecji był używany już 3,5 tysiąca lat temu, doceniali go też Rzymianie).

Co to jest kminek zwyczajny?

Inną rośliną jest kminek zwyczajny (Carum carvi), dostarczający mniejszych owoców. Są one twarde, łukowato wygięte i mniejsze od kminu rzymskiego. Rośnie w różnych zakątkach świata, dziko występuje również w Polsce. Można go też uprawiać w ogrodach.

Jeśli mylą nam się nazwy, to łatwo zapamiętać, że kmin (rzymski) ma większe nasiona, a kminek – mniejsze.

Jakie właściwości ma kminek i kmin rzymski?

Zarówno kminek zwyczajny, jak i kumin (kmin rzymski) mają właściwości korzystne dla zdrowia. Jeden i drugi zawierają olejki eteryczne oraz inne cenne substancje. Niektóre składniki występują w obu tych roślinach, ale nie wszystkie, różnią się też ich proporcje.
Jak wiele roślin używanych jako przyprawy ułatwiają trawienie, działają rozkurczowo, ale też wiatropędnie. Ponadto mają właściwości bakteriobójcze. Kmin rzymski wspomaga też spalanie tkanki tłuszczowej i obniża poziom „złego” cholesterolu we krwi (podnosząc „dobry). Kminek zwyczajny działa korzystnie na laktację. Uzyskuje się z niego olejek (dostępny w sklepach zielarskich), można też stosować w postaci naparu oraz nalewki.

Co to jest czarny kminek i czym się różni od kminku i kuminu?

O ile kminek zwyczajny i kmin rzymski są rzeczywiście ze sobą spokrewnione i mają podobne owoce, to czarny kminek nie ma z nimi nic wspólnego. Jest to zwyczajowe określenie nasion rośliny, która nazywa się czarnuszka (Nigella). Jest ona popularna i od dawna uprawiana w naszych ogrodach, ale głównie jako roślina ozdobna. Ma kilka gatunków, najbardziej popularna jest czarnuszka siewna i damasceńska. Jej uprawa jest banalnie łatwa, ładnie kwitnie, a dekoracyjnie wyglądają również jej charakterystycznie rozdęte owoce (nadają się do suchych bukietów). To w nich kryją się niewielkie, kanciaste i intensywnie czarne nasiona.

Mają one właściwości lecznicze – tłoczy się z nich cenny dla zdrowia olej (olej z czarnuszki). Nasiona czarnuszki można też wykorzystywać jako przyprawę czy dodatek do pieczywa. Mają lekko pikantny, oryginalny smak (niezbyt podobny do „prawdziwego” kminku). Jednak to właśnie do nich przylgnęła nazwa „czarny kminek”. Nasiona czarnuszki są znane i używane od tysiącleci – inna ich zwyczajowa nazwa to „złoto faraonów”.

Czarny kmin lub czarny kminek

Warto wiedzieć, że jest jeszcze jedna roślina, którą nazywa się czarnym kminkiem lub czarnym kminem. To rzepnik bulwiasty (Bunium bulbocastanum). Jednak, choć nawet występuje w Polsce, to praktycznie nie jest znany przyprawa. Używa się go przede wszystkim w Azji od Iranu po Bangladesz. Roślina jest spokrewniona z kminkiem zwyczajnym i kminem rzymskim, a jej nasiona wyglądają jak ich połączenie, ale są w czarnym kolorze (są wydłużone i lekko wygięte).

Przydatne akcesoria do roślin i kwiatów

Materiały promocyjne partnera
od 7 lat
Wideo

Gdynia Orłowo

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na regiodom.pl RegioDom