Bazylia na balkonie i w domu. Jak uprawiać bazylię w doniczce? Sposób na świeże listki bazylii na co dzień

Bazylia to zioło, które przywędrowało do Europy prawdopodobnie z Afryki i Azji. Jest popularna w kuchni śródziemnomorskiej, ale też Azji południowo-wschodniej. Bazylia ma sporo gatunków i odmian, a do najbardziej popularnych należy bazylia pospolita (Ocimum basilicum). Ma ona dość duże, zielone liście, choć jest też bazylia o liściach bordowofioletowych (zwana czerwoną bazylią) oraz drobnych listkach, nazywana bazylią grecką, gdyż właśnie tam jest chętnie uprawiana (podobnie jak i czerwona). Jest też sporo innych odmian.

Bazylii używamy przede wszystkim jako przyprawy, ale to też zioło o wielu właściwościach korzystnych dla zdrowia. Dobrze wpływa m.in. na trawienie oraz apetyt, ale ma znacznie więcej zalet.

Jedną z zalet bazylii jest to, że jest łatwa w uprawie. Można ją uprawiać w ogrodach, ale też w doniczkach – na balkonie i w domu.

Bazylię można wyhodować całkowicie samodzielnie z nasion. W domu najlepiej ją posiać w marcu-kwietniu, natomiast na balkonie i w ogrodzie – po połowie maja, bo to ciepłolubna roślina. Można ją siać przez całe lato. Nasiona bazylii umieszcza się dość płytko w podłożu (0,5-1 cm). W większej doniczce można je umieszczać co kilka centymetrów. Jeśli posiejemy ją gęściej (nasiona są dość drobne), siewki będzie trzeba przepikować. Oznacza to, że kiedy będą miały po 2-3 liście właściwe, należy wybrać najsilniejsze i przesadzić do pojedynczych doniczek (można też usunąć najsłabsze siewki).
Uprawiając bazylię z nasion należy dbać o to, by ziemia była wilgotna, a doniczka stała w jasnym miejscu, powinna też mieć ciepło (ok. 20 st. C). Bazylia może wykiełkować już po tygodniu-dwóch.

Gotowe sadzonki bazylii możemy też kupić w sklepach ogrodniczych (szczególnie wiosną i na początku lata). Należy je tylko przesadzić do większej doniczki (lub do gruntu). Wyrośnięte i już gotowe do jedzenia bazylie w doniczce kupimy też przez cały rok w większości supermarketów. Również od nich można zacząć uprawę – to najprostszy sposób, choć nie zawsze rośliny są trwałe. Najlepiej wybrać bazylię z uprawy ekologicznej i w domu przesadzić do świeżej ziemi i większej doniczki.

Bazylia potrzebuje żyznej, próchniczej i przepuszczalnej ziemi. Bardzo dobrze czuje się w kompostowej (można ją kupić).

Bazylia lubi wilgotną ziemię, dlatego trzeba ją regularnie podlewać. Jednak nie przesadzajmy, bo stale mokre podłoże jej zaszkodzi. Jeśli bazylia ma dobrą ziemię, to praktycznie nie wymaga nawożenia. Jednak, jeśli chcemy ją dodatkowo zasilić używajmy biohumusu – to „płynny kompost”, którego dolewa się do wody podczas podlewania. Zwróćmy tylko uwagę, żeby był naturalny, bez dodatkowych nawozów.

Bazylia najlepiej rośnie w miejscach słonecznych lub lekko ocienionych. Na szczególnie słonecznych balkonach doniczkę z bazylią najlepiej ustawić za innymi, wyższymi roślinami.
Na balkonie lub zewnętrznym parapecie bazylia może spędzić całe lato. Jednak to roślina wrażliwa na mróz, dlatego jesienią zabierzmy ją do domu. Zimą bazylia w doniczce będzie dobrze rosła w domu, jeśli znajdziemy jej jasne, ale niezbyt ciepłe miejsce. Jeśli bazylię przez cały rok uprawiamy w domu, latem powinniśmy jej zapewnić miejsce jasne, ale z rozproszonym światłem.

Jeśli chcemy długo cieszyć się bazylią, nie obrywajmy jej pojedynczych listków! Należy ścinać wierzchołki i górne fragmenty pędów. Dzięki temu bazylia ładnie rozkrzewi się. Dobrze mieć bazylię w kilku doniczkach i korzystać z niej na zmianę, by poszczególne rośliny miały czas na regenerację i wypuszczenie nowych pędów.

Nazwę „bazylia” wywodzi się od greckiego słowa „basileus” oznaczającego „króla”. Najczęściej można spotkać dość ogólną informację, że rośliny używano do produkcji królewskich perfum. Jednak warto wiedzieć, że starożytni Grecy nazywali bazylię zupełnie innym słowem – okimon (ῴκίμον, to właśnie od niego pochodzi nazwa botaniczna Ocimum). Natomiast nazwa związana z królem pojawia się stosunkowo późno i może wiązać się z określeniem Jezusa oraz legendą o odnalezieniu jego grobu oraz krzyża przez św. Helenę, matkę cesarza Konstantyna Wielkiego. Wskazówką, gdzie znajduje się grób wraz z cenną relikwią, miała być właśnie bazylia, która wyrosła w tym miejscu, a jej zapach posłużył za przewodnika. W kościele greckim obecnie pęczki bazylii bywają używane jako kropidło. Bazylia ze świętością wiąże się również w Azji.

Natomiast w średniowieczu nazwę bazylia niekiedy wywodzono od… bazyliszków. Według niektórych źródeł miały one lęgnąć się pod jej gałązkami, według innych – bazylia miała przed nimi chronić.

Niezależnie od krętych ścieżek, jakie przeszła nazwa bazylii, jej związek ze słowem „król” jest raczej niepodważalny. „Królewskim zielem” była też nazywana przez Francuzów, można ją też uznać za króla, a właściwie królową przypraw.