Co zamiast oprysków? Mączka bazaltowa, popiół drzewny i mąka ochronią rośliny przed chorobami i szkodnikami. Polecamy skuteczny sposób

Do ochrony roślin przeciwko szkodnikom i chorobom, najczęściej wykorzystujemy preparaty w formie oprysku, znacznie rzadziej sięgamy po środki, którymi możemy rośliny opylać. Ten rodzaj zabiegu polega na pokrywaniu powierzchni roślin suchymi, pylistymi substancjami, mającymi postać proszku. Pył pokrywa patogeny, utrudniając im rozwój i rozmnażanie (np. rozsiewanie zarodników grzyba), a także oblepia ciała szkodników, uniemożliwiając im przemieszczanie się i oddychanie.

Opylanie można przeprowadzać przy pomocy specjalnych opylaczy (urządzenia do rozpylania proszku), ale ponieważ są to na ogół urządzenia dość kosztowne, na mniejszych powierzchniach lepiej sprawdzi się ręczny dozownik do nawozów o małych otworach lub kuchenne sitko, przy pomocy którego możemy posypywać rośliny proszkiem.

Opylanie należy wykonywać podczas bezwietrznej i bezdeszczowej pogody (pył łatwo może być rozwiewany przez wiatr), najlepiej wcześnie rano, kiedy rośliny są jeszcze pokryte rosą lub po deszczu, gdyż do wilgotnej powierzchni proszek lepiej się przykleja.

Aby zabieg był dla nas bezpieczny, opylanie należy wykonać w ubraniu ochronnym, maseczce przeciwpyłowej, okularach ochronnych i rękawicach. Takie środki ostrożności przy zabiegach z użyciem środków chemicznych są zrozumiałe, ale w przypadku preparatów naturalnych mogą wydawać się trochę na wyrost. Trzeba jednak pamiętać, że każda substancja pylista może powodować podrażnienia błon śluzowych (np. oczu lub nosa), skóry (reakcje alergiczne) i układu oddechowego (kaszel i kłopoty z oddychaniem), dlatego nigdy nie należy tego lekceważyć.

Dawniej do opylania roślin w celu ich ochrony przed chorobami i szkodnikami, wykorzystywano głównie preparaty chemiczne (pestycydy), które były bardzo toksyczne i niebezpieczne zarówno dla nas, jak i dla środowiska. I choć obecnie w pewnych sytuacjach takie środki nadal mają zastosowanie (np. do pozbycia się insektów w pomieszczeniach magazynowych), w uprawach ogrodniczych do opylania roślin wykorzystuje się już głównie preparaty naturalne, które nie stanowią zagrożenia dla środowiska, a mogą nawet wpłynąć na nie korzystnie, wzbogacając podłoże w szereg wartościowych związków mineralnych.
Do najpopularniejszych produktów wykorzystywanych do opylania roślin zalicza się mączka bazaltowa i popiół drzewny, choć niekiedy polecana jest też zwykła, pszenna mąka spożywcza.

Mączka bazaltowa to naturalny produkt, powstający w procesie mielenia skały bazaltowej. Ma ona postać szarawego, miałkiego proszku i jest bogata w szereg mikro i makroelementów. Znakomicie nadaje się do ekologicznego nawożenia roślin, ale sprawdza się też jako preparat ochronny, zapobiegający rozwojowi chorób grzybowych (np. zarazy ziemniaczanej, szarej pleśni czy mączniaka na roślinach ozdobnych i użytkowych, w tym m.in. na truskawkach, warzywach kapustnych, krzewach owocowych.

Pomaga też walczyć ze szkodnikami (np. warzywa kapustne chroni przed bielinkiem kapustnikiem i mączlikiem warzywnym, a rośliny ozdobne przed mszycami), które niechętnie odwiedzają liście oprószone pylistą substancją. Mączka wzmacnia także rośliny i uodparnia je na kolejne infekcje.

Sprawdź: Do czego jeszcze przyda się mączka bazaltowa w ogrodzie

Opylanie roślin mączką powinno powtarzać się kilkakrotnie w tygodniowych odstępach czasu, stosując ok. 1-2 kg. preparatu na ok. 100 m2 upraw. Niestety, choć mączka bazaltowa jest produktem naturalnym, może być niebezpieczna dla owadów pożytecznych, dlatego nie należy jej stosować podczas intensywnego oblotu pszczół i masowego kwitnienia opylanych roślin.

Oprócz mączki bazaltowej do opylania roślin możemy wykorzystać też popiół drzewny, który pomaga uporać się z chorobami (np. szarą pleśnią czy mączniakiem prawdziwym na truskawkach i agreście, a także parchem na jabłoniach) i szkodnikami (mszyce, stonka ziemniaczana).

Najbardziej kontrowersyjnym środkiem polecanym do opylania roślin jest mąka spożywcza. Jej działanie ochronne nie jest sprawdzone i choć może ona, podobnie jak dwie poprzednie substancje, pokryć pylistą warstwą rośliny, jej zastosowanie lepiej potraktować jako ogrodniczy eksperyment niż sprawdzoną metodę ochrony roślin.