Anyż gwiaździsty – właściwości i zastosowanie. Anyż jako przyprawa. Jak zrobić anyżówkę?

Jednym anyż kojarzy się właśnie ze smakami dzieciństwa, zaś drugim ze świętami Bożego Narodzenia. Wtedy w wigilijnym kompocie można zobaczyć pływające gwiazdki. To jest anyż gwiaździsty.

– Anyż gwiaździsty, zwany anyżem gwiazdkowym, występuje też pod nazwą badian właściwy – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Pochodzi z Azji. W naturalnych warunkach to drzewo dorasta do 8 metrów wysokości. Ma białe kwiaty, z odcieniem żółtego lub delikatnie zielonego. Po zapyleniu zawiązują się z nich owoce. One natomiast wyglądem przypominają wspomniane gwiazdki. Suszone owoce anyżu mają słodki, orzeźwiający zapach.

Przeczytaj też: Goździki to przyprawa o właściwościach leczniczych 

Anyż to przede wszystkim przyprawa. Gwiazdki można dodawać nie tylko do kompotu, lecz również do ciast, deserów (np. do budyniu), drinków, zup (choćby rosołu), sałatek, sosów i pieczonych mięs. Przyprawa to gwiazdki anyżu w całości, rozdrobnione albo zmielone. Swoje właściwości anyż zachowa dłużej, jeżeli będzie w postaci naturalnej, niezmielony.

To jednak nie tylko przyprawa. Anyż wykazuje właściwości lecznicze, zatem znalazł zastosowanie w medycynie naturalnej. Nasze babcie nie bez powodu do wigilijnego kompotu dodawały anyżowe gwiazdki. Ta przyprawa bowiem korzystnie oddziałuje na nasz układ pokarmowy, chroniąc go przed skutkami przejedzenia. Czasem babcie szykowały nalewki z anyżem gwiaździstym w składzie. Kieliszek takiego specyfiku miał chronić wątrobę i żołądek. – Anyż pobudza wydzielanie soków żołądkowych, działa rozkurczowo i wiatropędnie. Z tego względu jest sprawdzonym środkiem na niestrawność oraz zaburzenia przemiany materii – zaznacza ogrodnik.

Polecamy poradnik: 10 najzdrowszych przypraw. Zobacz, jak działają! 

Anyż gwiaździsty polecany jest ponadto w przypadku kaszlu i chrypki. Przyprawa ta działa wykrztuśnie. Wykazuje działanie moczopędne, dzięki czemu pomaga pozbyć się toksyn z organizmu. Wspomaga walkę z bólami, m.in. reumatycznymi. Działa także antybakteryjnie, przez co jest zalecana np. w leczeniu infekcji. Matki karmiące piersią mogą śmiało delektować się herbatkami anyżowymi z anyżu gwiaździstego. Ten wpływa na poprawę laktacji. Przyszłe mamy natomiast dzięki takiej herbatce nie będą tak bardzo odczuwały nudności ciążowych. Są kremy i maści anyżowe, które poprawiają wygląd skóry (eliminują pryszcze i inne wykwity skórne) oraz włosów i paznokci. Warto sięgnąć po specyfiki z anyżem gwiazdkowym także latem. Jego zapach odstrasza komary i kleszcze.

(123RF)

Anyżówka – przepis

Anyżówka to likier o intensywnym smaku i zapachu. Łatwo jest go przygotować samemu. Potrzebne jest nam pół litra spirytusu, ewentualnie wódki, jedno opakowanie anyżu gwiaździstego w torebce (około 20 g) oraz 5 łyżeczek cukru. Do butelki spirytusu dodajemy anyż i zakręcamy. Odstawiamy na przynajmniej 24 godziny w chłodne, najlepiej ciemne miejsce. Po tym czasie cukier wsypujemy na patelnię na małym ogniu i delikatnie przepalamy, aż nabierze złotego koloru. Nie wolno oczywiście doprowadzić do spalenia cukru. Wytworzy się karmel i wtedy stopniowo dodajemy do niego ćwierć szklanki wody. Przygotowany w ten sposób roztwór wlewamy do spirytusu z goździkami, dodajemy jeszcze ćwiartkę szklanki wody, następnie mieszamy. Można spróbować trunku po 3–4 dniach, ale najlepszy do spożycia będzie po minimum tygodniu. Niektórzy, zamiast karmelu, dodają miód naturalny.

Nasz poradnik: Ciekawe połączenia smakowe z wykorzystaniem przypraw kuchennych 

Mimo podobnych nazw, to dwie różne rośliny. – Anyż gwiaździsty, czyli badian właściwy, to wyżej wymienione drzewo – wyjaśnia Mikietyński. – Anyżek, zwany też po prostu anyżem albo biedrzeńcem anyżem, to z kolei gatunek rośliny jednorocznej, dorastającej do około pół metra wysokości, kwitnącej na biało na przełomie czerwca i lipca. Ma również właściwości lecznicze, służy jako przyprawa i jest wykorzystywany przy produkcji alkoholi.

Podpowiadamy: Jak uprawiać anyżek biedrzeniec w ogrodzie

Opakowanie anyżu gwiaździstego w gwiazdkach (20 g) kosztuje około 3 złotych. Można też kupić większe opakowania, np. 250 g za około 20 zł.

(123RF)