Wentylacja dachu: cyrkulacja powietrza pod połacią dachową

Wentylacja pokrycia dachowego umożliwia odprowadzenie pary wodnej, czyli wilgoci gromadzącej się pod połacią dachu. O skuteczności wentylacji decyduje właściwy przepływ powietrza w wentylowanej przestrzeni. Dlatego zawsze należy utworzyć pustki wentylacyjne pod ułożonymi dachówkami, wykorzystując przestrzeń powstałą po ułożeniu kontrłat. Do uzyskania prawidłowego przepływu powietrza wentylacyjnego potrzebne są kontrłaty o właściwej grubości (standardowo wynosi ona 2,5 cm).

Otwory wentylacyjne przy kalenicy i okapie: właściwa cyrkulacja powietrza

Odpowiednia cyrkulacja powietrza w obrębie kalenicy (najwyższej części dachu utworzonej na przecięciu połaci dachowych) zależy od efektywności przekroju wentylacyjnego. Powinien on mieć wielkość stanowiącą 0,05% powierzchni dachu, przy czym w przypadku dachów dwuspadowych dotyczy to każdej połaci osobno. Przykładowo, dla dachu dwuspadowego z krokwią o długości 10 m, wentylacja kalenicy dla każdej z płaszczyzn dachu musi mieć efektywny przekrój wynoszący min. 50 cm²/m kalenicy. Dodatkowo, na kalenicy stosuje się taśmę wentylacyjno-uszczelniającą.

Natomiast w obrębie okapu (dolnej krawędzi połaci kończącej dach) musi zostać zapewniony wlot powietrza, którego wielkość będzie równa co najmniej 0,2% powierzchni dachu. Oznacza to, że dla krokwi o długości 10 wynosi on 200 cm2/m okapu. Obliczając wielkość otworu wlotowego należy też uwzględnić fakt, że przekrój efektywny wlotu powietrza jest zawężany ze względu na występujące krokwie i kontrłaty. Dla dachu krytego dachówkami, zaleca się wykonanie okapu z wykorzystaniem grzebienia okapu (tzw. wróblówki). Jest to element montowany w okapie pod pierwszym rzędem dachówki. Wróblówka dopasowuje się kształtem i zabezpiecza przed odstawaniem się ptaków pod połać dachu. Grzebień okapu występuje także w wersji z kratką wentylacyjną.

Wentylacja dachu a kąt nachylenia połaci

W dachach o kącie nachylenia powyżej 30° występuje wystarczający naturalny ciąg powietrza wywołany znaczną różnicą poziomów wlotu (okap) i wylotu (kalenica) powietrza, nagrzewaniem się pokrycia dachowego oraz działaniem wiatru. Należy jednak przestrzegać zasady pozostawienia szczeliny wentylacyjnej w okapie oraz zastosowanie wentylacyjnej taśmy kalenicowej. Natomiast w przypadku dachów o kątach nachylenia mniejszych niż 30° lub powyżej krokwiach dłuższych niż 10 m, wentylacja okapowo-kalenicowa może być niewystarczająca. Stosuje się wówczas większe przestrzenie wentylacyjne (czyli grubsze kontrłaty) oraz dachówki wentylacyjne, dzięki którym zwiększa się ilość powietrza przepływająca pod połacią dachową.

Dachówki wentylacyjne – gdzie stosować

Dodatkowe miejsca wlotu powietrza zapewniają dachówki wentylacyjne, które wspomagają tym samym system wentylacji pod pokryciem. Wykorzystuje się je szczególnie w przypadku dachów o dużych połaciach, gdzie brakuje dostatecznej wentylacji powierzchni pod dachówką połaciową. W przypadku długich krokwi (powyżej 6,5−7 m) i zastosowaniu standardowej kontrłaty o wysokości 2,5 cm, należy zamontować dachówki wentylacyjne w trzecim rzędzie od kalenicy, w odległości około 1 m od siebie. Na 13 m2 połaci dachowej powinna przypadać jedna dachówka wentylacyjna.
Gdy odległość między kalenicą i okapem jest znaczna, należy układać dachówki w dwóch rzędach, a gdy odstęp ten wynosi powyżej 12 metrów − nawet w trzech rzędach. Standardowy rozstaw pomiędzy rzędami dachówek wentylacyjnych to ok. 1,5−1,80 m.

Dachówki wentylacyjne stosuje się również w miejscach przerwania ciągłości przestrzeni wentylacyjnej, czyli:

• pod i nad oknami połaciowymi,
• przed i za kominem,
• we wszystkich innych miejscach, w których wlot lub wylot powietrza wentylacyjnego jest zaburzony.

Dachówki wentylacyjne montuje się w drugim rzędzie przed i za „przeszkodą". Zastosowanie dachówek nie jest jednak konieczne w przypadku, gdy przeszkoda dla wentylacji występuje w odległości mniejszej niż 1,5 m od kalenicy. Sposób montażu dachówek wentylacyjnych jest dokładnie taki sam, jak dachówek połaciowych. Należy jedynie pamiętać o zamocowaniu siatki do otworu (powinna ona być sprzedawana w komplecie z dachówką wentylacyjną).