Sprzęt pomocny przy robieniu domowych przetworów

Noże, tarki, szatkownice

Krojenie i szatkowanie dobrej jakości nożem: porządnym i ostrym, może być przyjemnością, o ile idzie w parze z wprawą dającą gwarancję nietykalności palcom i paznokciom. Nie jest to też najtańszy z możliwych sposobów, bo ciężki i stabilny nóż do siekania i szatkowania kosztować będzie co najmniej kilkadziesiąt do nawet kilkuset złotych: ostry jak brzytwa, o cieniutkim ostrzu stalowym (najlepiej ze stali chirurgicznej) lub ceramicznym.

Najprostszym po nożu urządzeniem do szatkowania jest tarka typu hebel (inaczej mandolina). Ta płaska tarka z pojedynczym lub podwójnym ostrzem umiejscowionym prosto, na ukos lub w kształcie V nada się do szatkowania warzyw (np. kapusty), krojenia produktów w różnej grubości plastry, a modele „V" z wymiennymi nasadkami pokroją co trzeba w cienkie paski (tzw. julienne, pot. juliany), a nawet w kostkę. Najprostsze mandoliny będą kosztować niecałe 20 zł, za te markowe przyjdzie nam zapłacić od kilkuset do nawet około tysiąca złotych. (Boerner, Mandolina V3 – 129 zł, Mandolina V6 – 270 zł, Contacto, szatkownica mandolina ze stali szlachetnej – ok. 940 zł).

Polecamy: Przetwory z owoców i warzyw. Jak je sporządzić? 

Klasyczne tarki mogą być pojedyncze, czworoboczne z pojemnikiem lub bez. Duże oczka do buraków, włoszczyzny na zupę, ogórków, mniejsze do sera, rzodkiewki. Także tarka do przecierania np. jabłek lub gałki muszkatołowej. Wybierając je, warto zwrócić uwagę na materiał i wykonanie. Porządną stal nierdzewną można myć w zmywarce. I nie musi kosztować majątku, choć ceny są bardzo zróżnicowane (Ikea Idealisk, tarka czworoboczna ze stali nierdzewnej- 7,99 zł, Boerner Combi Chef – ok. 270 zł). Dobrze, by była ostra, ale też nie za bardzo... bo najbardziej ucierpieć mogą paznokcie i opuszki palców.

Bardziej wymyślnym i wygodnym, choć nadal prostym urządzeniem jest szatkownica z pojemnikiem, w której zamiast trzeć, szatkowane i krojone produkty przeciska się, dociskając lub przesuwając pokrywkę. Różnego rodzaju ostrza i nakładki sprawiają, że tego rodzaju szatkownice mają zastosowanie wręcz wszechstronne – od pokrojenia jajka, przez różnej grubości frytki, po ultracienkie poszatkowanie kapusty. Ceny zaczynają się od ok. 50 zł. (np. Maxx Cuisine, krajalnica, szatkownica do warzyw i owoców – ok. 50 zł, Genius Szatkownica Nicer Dicer Plus – ok. 120 zł)

Manualne tarki i szatkownice obrotowe

Niektóre z nich z wyglądu przypominają maszynki do mielenia mięsa: korpus mocowany do blatu za pomocą przyssawki lub imadełka, z tyłu lub boku korbka, z tym, że zamiast nożyka i ślimaka w środku znajduje się walcowata tarka albo szatkownica. Kręcimy korbką, walec się obraca i trze bądź szatkuje wkładane od góry do podajnika kawałki warzyw (Domik, maszynka do rozdrabniania warzyw LUX – ok. 30 zł, Lurch, tarka obrotowa – ok. 50 zł, Gefu Cubico g-13900 – ok. 100 zł).
Zamiast walca, elementami rozdrabniającymi mogą być tarcze (Rigamonti, maszynka do tarcia warzyw – ok. 70 zł).

To rozwiązanie jest zdecydowanie bardziej bezpieczne dla palców, bo warzywa na ogół dociska się specjalnym elementem dociskającym. Znacznie ułatwia też i przyspiesza wykonanie zadania. Im bardziej ostra tarka, tym szybciej idzie robota. Warto upewnić się, czy wszystkie elementy można myć w zmywarce.

Maszynki elektryczne do rozdrabniania warzyw

Do wyboru mamy dwa rozwiązania: zakup urządzenia przeznaczonego wyłącznie do rozdrabniania warzyw (np. Camry CR 4804 – ok. 120 zł, Moulinex ME4151 Abakan - ok. 260 zł) albo też wybór elektrycznej maszynki do mielenia, wyposażonej w moduł do rozdrabniania warzyw (ścierania i szatkowania). Do niektórych modeli maszynek można dokupić osobno specjalne nasadki (np. Zelmer MMA 00 – ok 170 zł, KitchenAid RVSA – ok. 360 zł). W przypadku urządzeń zasilanych energią elektryczną – stosunkowo droższych i zajmujących więcej przestrzeni w szafce – warto zaopatrzyć się w taki model, którego zastosowanie będzie jak najbardziej wszechstronne. Może posiadać np. funkcję mielenia maku, siekania ziół itp. Dzięki temu oszczędzimy miejsce i pieniądze, nie musząc kupować kolejnych i kolejnych sprzętów.

Malaksery

Roboty kuchenne z dzbankiem lub misą, używane na ogół do wyrabiania i rozdrabniania owoców oraz warzyw do konsystencji musu również mogą być używane do szatkowania i rozdrabniania. Warunkiem jest wyposażenie zestawu w specjalne elementy: do szatkowania, tarki o grubych i małych oczkach (np. Kenwood FP108 – ok. 100 zł). Zamiast noża montujemy odpowiednią tarkę – nasadkę, włączamy urządzenie i po włączeniu przez górny podajnik wrzucamy kolejno partiami produkty przeznaczone do rozdrobnienia. Tutaj istotna dla wygody użytkowania jest wielkość misy/kielicha. W niewielkiej można bez problemu zetrzeć parę buraków na obiad, ale wyobraźmy sobie, że mamy ich 40 kg do przygotowania weków. Otwieranie, wyciąganie zawartości i ponowne składanie całości co pół kilo może zająć wieczność. W takiej sytuacji zdecydowanie lepiej sprawdzą się urządzenia o dużych pojemnikach, nie wymagające ustawicznego rozkładania i składania albo takie, w których rozdrobnione warzywa trafiają do pojemnika zewnętrznego o dowolnej wielkości. Robot kuchenny o możliwie największej ilości funkcji również pozwala zaoszczędzić miejsce, czas i pieniądze. 

Warto przeczytać: Suszone owoce i warzywa: w suszarce, piekarniku i na słońcu