Rodzina od 20 lat mieszka w altanie na działce

Wychodzisz z domu i najpierw 20 minut (albo pół godziny) idziesz po drodze gruntowej. Teraz ona wygląda, jak błoto. Można iść po poboczu, czyli po polu. Dotarłeś na przystanek. Jeździ jeden autobus. Raz na godzinę. Autobusem jedziesz 10 minut, a potem przesiadasz na tramwaj. Jeszcze 20 minut i jesteś w centrum miasta.

- Syn akurat do miasta pojechał - mówi pani Bożena, jego mama. - Miał być elektronikiem, ale nie chcieli go przyjąć, bo w jednym oku ma 85 procent ubytku wzroku. Wyuczył się na piekarza. We wrześniu stracił pracę i szuka nowej. Ja rzadko jeżdżę do centrum. Nogi bolą. Chyba, że do lekarza.

Gdzie diabeł mówi: dobranoc

Ich domek to altana pod lasem. Nie należy do nich. Nawet nie są tu zameldowani. To domek, którego właścicielem był partner pani Bożeny. Zmarł, a sprawy własnościowe nie są uregulowane.
Kobieta z synem mieszkają tutaj od 20 lat.

Chłopak też ma 20 lat. A dziewczynę? - Gdzie tam - macha ręką mama. - Żadna tak daleko by nie przyjechała. A gdyby zawitała, to przestraszyłaby się, jak żyjemy i uciekła.

Ci bydgoszczanie też mieli problemy: W domu taka wilgoć, że ubrania pokrywa pleśń 

Są 24 metry kwadratowe na dwie osoby. Na mamę i na syna. Grzyb pnie się im po ścianach. Stare okna są uszczelnione taśmą klejącą. W pokoju stoi meblościanka na wysoki połysk i kanapa. Na niej śpi syn. Mama ma wersalkę w kuchni, pod oknem.

Miska zamiast wanny

W pokoju stoi 20-letni telewizor kineskopowy. Radio Grundig liczy 30 lat. Komputera brak. Od zawsze. Syn pisze odręcznie CV i listy motywacyjne do zakładów pracy. Łazienki w ogóle nie ma. Zamiast wanny (czy prysznica) jest miska. Jak mama się kąpie, syn idzie do pokoju. Potem odwrotnie. Wc brak. Wiadro pełni rolę muszli klozetowej.

Ciasto w domu jedynie od święta

- Ale prąd mamy i wodę - przyznaje kobieta. - Za media płacimy na bieżąco. W prowizorycznej kuchni jest piec węglowy. Jedynie on ogrzewa domek. To na nim matka gotuje i piecze. - Piekę tylko na święta, a obiady gotuję jedynie co niedzielę, bo mamy mało pieniędzy - przyznaje. - Syn je chińskie zupy.

- A pani? - pytam.

- No ja normalnie, chleb - odpowiada pani Bożena. Przez ponad 20 lat pracowała jako kelnerka, ale nogi odmówiły posłuszeństwa.

Dwie osoby żyją za niecały tysiąc złotych

Ludzie żyją za niecały tysiąc na miesiąc. Bydgoszczanka dostaje zasiłek stały. - Ośrodek pomocy społecznej wypłaca mi 529 złotych - zaznacza. I matka, i syn, dostają też po 90 złotych na jedzenie. Młody ma jeszcze 271 złotych.

Ona też mieszkała na działce: Altana w ogródku to jej dom, ale bez meldunku 

Lekarz co miesiąc wypisuje pani Bożenie recepty na leki o wartości około 150 złotych. Ona wykupuje połowę. To znaczy: syna wysyła wtedy do miasta, do Tesco. Wtedy, przy okazji, młody robi większe zakupy. - U nas jest jeden sklep. Pół godziny drogi stąd, ale tu drogo. Kilo cukru za 5 złotych.

Proszą tylko wtedy, jeśli muszą

Socjalni mają dobrą opinię o kobiecie i jej synu. - Spokojna, porządna rodzina, która prosi tylko wtedy, gdy naprawdę musi - twierdzą. Czasem do altany ktoś z Caritasu zajrzy. I ksiądz emeryt zawita. To on podarował rodzinie z działki telewizor. Nikt inny u nich się nie pojawia. Bo tak daleko.

- Na święta, jeśli można, chcielibyśmy dostać jakąś paczkę z jedzeniem - mówi niepewnie kobieta. - Jeśli się nie uda załatwić przez gazetę, to przecież nic się nie stanie. Ja tylko tak podpytuję.