Remont instalacji elektrycznej. Ważne elementy

Modernizację instalacji elektrycznej przeprowadza się zwykle z dwóch powodów:

1. instalacja jest stara (jeszcze aluminiowa) i nie spełnia swoich funkcji (np. nowoczesne urządzenia pobierające w sumie więcej prądu zbyt bardzo ją obciążają),
2. instalacja została źle rozplanowana (np. błędne rozłożenie gniazd czy wyłączników) i nie sprawdza się (efektem są często "wysiadające" korki).

W pierwszym przypadku zwykle trzeba wymienić cały układ kabli, więc najlepszym momentem na przeprowadzenie tej operacji jest generalny remont mieszkania.

Fachowcy oceniają, że budynki, które mają więcej niż 30 lat, zwłaszcza stawiane w technologii wielkiej płyty, wymagają modernizacji instalacji elektrycznej. Jej wymiana w obrębie mieszkania własnościowego jest obowiązkiem właściciela. 

Jak zabrać się do remontu instalacji elektrycznej?

Po pierwsze należy zlecić to uprawnionemu elektrykowi przygotowanie dokładnej specyfikacji robót elektrycznych (czyli co, ile, z jakich materiałów trzeba wykonać). Powinien on ocenić stan naszej sieci domowej. W oparciu o taki dokument możemy zebrać oferty od wykonawców i porównać kosztorysy oraz czas wykonania. 

Szukając fachowca, pytajmy, czy ma on wszystkie uprawnienia do:

• wykonywania instalacji (minimum 1 kV),
• wykonania pomiarów odbiorczych zmodernizowanej instalacji,
• złożenia dokumentów w zakładzie energetycznym.

Zobacz również: LED w miejsce żarówek

Warto też odpowiedzieć sobie na pytanie, jak długo chcemy mieszkać w danym mieszkaniu i od tego uzależnić zakres prac, a co się z tym wiąże także ich koszt.

Tańszym i prostszym rozwiązaniem, które nie wymaga prucia ścian, jest zostawienie instalacji górnego oświetlenia i zamontowanie w lampach energooszczędnych świetlówek lub leadów. Natomiast odłączenie instalacji zasilającej gniazda i położenie nowej na podłodze.

Przewody w nowoczesnej instalacji

Ze względów bezpieczeństwa wszystkie przewody o przekroju do 10 mm² nie mogą być aluminiowe, a powinny być miedziane. 

Nowa tablica rozdzielcza

Według przepisów, zmodernizowana lub nowa instalacja elektryczna wyposażona powinna być przede wszystkim w rozdzielnicę z modułami ochronnymi. Bezpieczniki topikowe odchodzą dziś do lamusa i ustępują miejsca wyłącznikom nadmiarowo-prądowym oraz różnicowo-prądowym.

Wyłączniki nadmiarowo-prądowe w  przypadku awarii lub przeciążenia linii czy przegrzania przewodu (prowadzącego do pożaru) odcinają zasilanie. A wyłączniki różnicowo-prądowe odłączają napięcie, gdy wykryją, że prąd płynie poza obwodem, ale sprawdzają się jedynie w nowej instalacji z przewodami uziemiającymi.  

Dlatego ważne jest, aby w obwodach występowały nie dwa, lecz właśnie trzy przewody – zgodnie z normą kabel ochronny oddziela się od zerowego.

Wszystkie znajdujące się w skrzynce bezpieczniki najlepiej jest opisać, abyśmy wiedzieli, który obwód elektryczny i w jakim pomieszczeniu zabezpieczają.

Nowoczesne gniazda

Remont instalacji pozwala nam na zaplanowanie na nowo rozmieszczenia gniazd, co więcej możemy wykorzystać zestawy gniazd w ramkach wielokrotnych i zainstalować je w miejscach, w których planujemy podłączyć kilka urządzeń, dzięki czemu unikniemy potem stosowania listw i "złodziejek". To pozwoli na uniknięcie przeciążeń.

W ramkach możemy umieścić nie tylko kilka gniazd, ale także np. gniazdko telefoniczne, komputerowe czy antenowe. Dzięki temu instalacja staje się bardziej funkcjonalna i pozbywamy się plątaniny kabli. Wygląda to także ładniej.

Powinny one znajdować się jak najbliżej miejsc, w których ustawimy urządzenia zasilane prądem. Źle, gdy gniazda znajdują się np. za kanapą, ale na środku ściany psują wygląd. Zamontowane nisko przy podłodze będą mało widoczne i nie popsują wyglądu wnętrza. 

Gniazda powinny mieć określony stopień ochrony IP (mówi o stopniu ochrony przed wnikaniem ciał stałych, pyłu i wody). Jest on uzależniony od tego, gdzie zostaną zamontowane gniazda. Jest to szczególnie ważne w pomieszczeniach mokrych (do łazienki IP 44).

Ponadto w łazience, nie możemy umieszczać gniazd w okolicach wanny czy prysznica, a nawet w innych miejscach powinny mieć one specjalne plastikowe automatycznie zamykające się zasłony (nazywamy je gniazdami bryzgoodpornymi), które chronią przed rozbryzgiwaną z dowolnego
kierunku wodą.

Co ciekawe, np. w Anglii obowiązuje zakaz umieszczenia gniazd z napięciem 230 V w łazienkach, dlatego Anglicy instalują pralki i suszarki najczęściej w kuchniach lub specjalnych pomieszczeniach.  

Przeczytaj również: gniazdka i kable to nie wszystko

Miejsce na łączniki

Planując rozmieszczenie łączników pomyślmy o funkcjonalności. Powinny znaleźć się one na wysokości ok. 105 cm, najlepiej w pobliżu drzwi. Niektórzy fachowcy proponują dostosowanie ich do wzrostu dzieci, szczególnie w pomieszczeniach, z których korzystają najmłodsi domownicy.

Stare przełączniki natynkowe warto podczas remontu wymienić na bardziej estetyczne podtynkowe, niewystające ponad płaszczyznę ściany. Można je dostać w różnych wzorach i kolorach, ale – uwaga – warto kupić kilka egzemplarzy na zapas, ponieważ wzory zmieniają się co jakiś czas i trudno potem dobrać identyczny, w razie konieczności wymiany. 

Jeżeli w mieszkaniu lub domu znajdują się pomieszczenia rzadko odwiedzane lub przechodnie, warto zainstalować w nich specjalne łączniki z czujnikiem ruchu.

Urządzeniem, które także warto zainstalować, a które wpływa na zabezpieczenie domu czy mieszkania przed złodziejami jest ściemniacz z symulatorem obecności. Może on zapamiętywać sekwencje włączania i wyłączania światła. Dzięki temu, nawet kiedy nie ma nas w domu, światło może się zapalać i gasnąć.

Co z licznikiem?

Nawet elektrykowi nie wolno wymieniać licznika zużycia prądu. Może go zakładać tylko uprawniony pracownik dostawcy energii, a naruszenie znajdujących się na nim plomb grozi poważnymi karami. Dlatego przygotowując się do remontu instalacji musimy pamiętać o konieczności zgłoszenia.

– Poinformuj nas telefonicznie lub wyślij e-mail o treści "Zgłaszam rozplombowanie licznika i zabezpieczeń przedlicznikowych (remont instalacji)". Podaj swój numer ewidencyjny z rozliczenia za energię, dokładny adres, gdzie dokonujesz remontu, aktualny stan licznika energii oraz numer PESEL – informuje na swojej stronie internetowej jeden z dostawców energii na polskim rynku. 

Dotyczy to sytuacji, gdy podczas remontu istnieje konieczność rozplombowania (zdjęcia) licznika energii lub zabezpieczeń przedlicznikowych (bezpieczników). Procedura w takich przypadkach wygląda następująco:

• należy zgłosić rozplombowanie licznika,
• wykonać remont instalacji elektrycznej,
• uzgodnić z przedstawicielem firmy dostarczającej energię termin oplombowania licznika,
• zapłacić fakturę za tę usługę.

W sytuacji, gdybyśmy chcieli przenieść licznik, także obowiązują nas pewne procedury. Po pierwsze – licznik prądu można przenosić tylko w obrębie tego samego lokalu lub z lokalu w miejsce ogólnodostępne (np. klatka schodowa).

Zamiar przeniesienia licznika trzeba zgłosić na piśmie i czekać na odpowiedź pisemną z wyliczeniem kosztów tej operacji. Jeśli otrzymamy zgodę, po zakończeniu prac remontowych należy umówić się z pracownikiem firmy energetycznej na przeniesienie licznika i oplombowanie go.