Budowa domu autonomicznego z dużym opóźnieniem i mnóstwem problemów

Zadanie wzniesienia pierwszego domu w technologii opracowanej przez zespół termodynamika Lubomira Dudy okazało się znacznie trudniejsze, trwało dłużej i kosztowało więcej niż zakładano. Zgodnie z warunkami przetargu, który wygrała firma Agat budowa miała zakończyć się do końca stycznia 2013 roku, ale do tej pory go nie oddano, chociaż szybkie tempo budowania miało być jednym z jego atutów.

Przeczytaj również: Co to jest dom autonomiczny

Na jakie problemy natknięto się w czasie budowy domu autonomicznego?

– Opóźnienia spowodowała konieczność wprowadzania zmian i związanych z tym uzgodnień – wyjaśnia Łukasz Bilski, prezes Świętokrzyskiego Centrum Innowacji i Transferu Technologii, któremu powierzono realizację projektu. – Problematyczne okazało się na przykład wykonanie zielonego dachu. Technologia jest znana, ale ten dach miał duży spadek. Zaprojektowana na dachu turbina była zbyt ciężka, a na posadowienie jej na słupie trzeba było oddzielnego zezwolenia – wymienia kłopoty Bilski. – Trudne okazało się wykonanie oczyszczalni przed domem: zbiornika wodnego, który ma pełnić trzy funkcje: rekreacyjną, doświetlającą i oczyszczającą ścieki. Prace przy nim dopiero trwają, bo wykonawca szukał firmy, która tak nietypowy obiekt była w stanie wznieść.

Termin zakończenia prac kilkakrotnie przesuwano

Ostatecznie dom autonomiczny ma być gotowy w pierwszej połowie listopada. Koszt jego wzniesienia jest większy niż podane na przetargu 905 tysięcy (85 procent tej kwoty dała Unia Eropejska). Zarząd województwa wsparł ten projekt dodatkowymi, blisko 300 tysiącami, ale jak wyjaśnia Bilski pieniądze poszły na sprawy okołoprojektowe: budowę drogi, zmianę podłączenia do sieci wodno-kanalizacyjnej, promocję i zarządzanie. – Bez urządzeń i aparatury pomiarowej, w jakie obiekt został wyposażony by spełnić funkcje "żywego laboratorium", byłoby taniej. Koszt budowy domu o powierzchni 180 metrów kwadratowych (powierzchnia ogrzewana to 144 metry kwadratowe) nie powinien przekroczyć 400 tysięcy złotych – zapewnia Bilski.

Wykonawca zgadza się, że część budowlana kosztuje ponad 300 tysięcy, ale koszt tego konkretnego domu z aparaturą pomiarową wzrósł z 905 tysięcy złotych o ponad 300 tysięcy. Czy ma szanse na odzyskanie włożonych w budowę pieniędzy? – Umowa ryczałtowa, a taką podpisano z Agatem, nie daje możliwości aneksowania i zwiększania stawki – twierdzi prezes.

Dom jest prototypem, po oddaniu przez dwa lata ma być testowany. Dopiero po tym okresie będzie można stwierdzić, które rozwiązania spełniają założenia, a które należy udoskonalić, żeby mogły być stosowane w seryjnej produkcji.

Prezes Bilski przyznaje, że nie zapadły jeszcze decyzje w jaki sposób dom będzie użytkowany, kto i na jakich zasadach będzie go mógł zwiedzać. – Padła nawet propozycja, by na castingu wybrać modelową rodzinę – mówi Bilski i obiecuje, że sprawą zajmie się tuż po zakończeniu Targów INNO-TECH EXPO 2014, które odbywają się w dniach 16–17 października.

Inaczej na sprawę użytkowania domu patrzą założycielki Instytutu Budownictwa Autonomicznego Ekopolis Vahlberg i Partnerzy, którzy są autorem koncepcji domu autonomicznego. – Tam musi mieszkać zwyczajna rodzina, powiedzmy przez rok jedna, przez kolejny druga – podkreśla Zofia Wahlberg. – Ten dom ma służyć ludziom. Na świecie istnieją przecież living lab.

Ponieważ powstający budynek jest prototypem dopiero na podstawie badań zostaną opracowane modelowe rozwiązania, które będzie można powielać. Projekt, jeśli się sprawdzi ma być bazą do budowy seryjnych osiedli domów, których utrzymanie ma kosztować bardzo mało.

Dom autonomiczny ma sam produkować energię, pozyskiwać ciepło ze słońca i z ziemi, ogrzewany będzie także kominkiem z płaszczem wodnym, ma oczyszczać ścieki tak skutecznie, by nie było potrzeby innej ich utylizacji.