Wysyp maślaków pstrych! Jesienne grzyby pojawiają się właśnie teraz i wcale nie wyglądają jak inne maślaki. Sprawdź, gdzie rosną „bagniaki”

Maślak pstry (Suillus variegatus) to ciekawy grzyb, który można spotkać w polskich lasach. Jak większość grzybów, doczekał się wielu nazw regionalnych i potocznych, takich jak bagniak, jakubek, łosia, twardzioszek, hubanek. Zaliczany jest do rodziny maślakowatych, wygląda inaczej niż „typowy” maślak i często budzi wątpliwości co do identyfikacji.

Maślak pstry, w odróżnieniu od wielu grzybów z tej rodziny, nie jest pokryty śluzem. Jedynie podczas bardzo wilgotniej pogody jego kapelusz może być lekko lepki. Poza tym jest suchy i pokryty drobnymi kosmkami, przez co wygląda, jakby był z zamszu (jest to widoczne szczególnie u młodych owocników). Ma żółtobrązowy lub żółtoszary kolor, pod nim znajdują się ciemniejsze rurki (gąbka), w oliwkowym kolorze. Trzon jest żółtawy lub żółtobrązowy, w odcieniu wierzchu kapelusza lub trochę jaśniejszy od niego. Na jego powierzchni występują drobne kosmki, tworzące nieregularny wzór. Miąższ jest żółtawy, niekiedy nawet w pomarańczowym odcieniu, po uszkodzeniu lekko sinieje.

Maślak pstry należy do grzybów jadalnych. Starsze okazy mogą mieć lekko kwaskowy smak, jeśli chcemy tego uniknąć, zbierajmy młode bagniaki.
Te maślaki świetnie nadają się do marynowania w occie, można go też suszyć, gotować, smażyć, dusić. Dobrze smakuje w daniach ze śmietaną. Najczęściej stosuje się go jako dodatek do innych grzybów, np. podgrzybków.

Sprawdź: Jakie podgrzybki zbierać i gdzie rosną te grzyby

Te maślaki można spotkać przez niemal pół roku, bo rosną od czerwca do listopada. To pospolite grzyby. Wysyp najczęściej następuje jesienią, w październiku. Maślaki pstre chętnie rosną w większych skupiskach, więc po znalezieniu jednego, rozejrzyjmy się dokładniej, po pewnie czeka na nas więcej tych grzybów.

Maślaki pstre najchętniej rosną pod sosnami, ale też jodłami i modrzewiami. Lubią piaszczystą, kwaśną ziemię, pojawiają się m.in. na wrzosowiskach, ale preferują tereny wilgotne.

Zdarza się też znaleźć okazy na bagnach, stąd też jedna z potocznych nazw tego grzyba – bagniak. – pisze Katarzyna Zawada, strefaagro.pl

Tego maślaka można pomylić z kilkoma grzybami.

• Maślak pstry najczęściej jest mylony z maślakiem sitarzem. Jednak sitarz ma gładką powierzchnię kapelusza oraz rurki o znacznie więcej średnicy (przypominają one sito). Jednak maślarz sitarz również jest jadalny i ta pomyłka nie jest groźna.
• Podobny jest również maślaczek pieprzowy (Chalciporus piperatus), jednak te grzyby są drobniejsze i mają ciemniejsze i większe rurki, z czerwonawym odcieniem. Ten grzyb ma ostry smak (zanika po ugotowaniu), jednak również jest jadalny.
• Nieco podobny jest także maślak dęty (borowiczak dęty, Suillus cavipes) – w przeciwieństwie do maślaka pstrego ma trzon pusty w środku, a w jego górnej części jest widoczny pierścień. Rurki maślaka dętego mają dość dużą średnicę. Ten grzyb jest również jadalny, ale znajduje się pod częściową ochroną i nie należy go zbierać.

Uwaga: powyższe opisy mają wyłącznie charakter orientacyjny i nie mogą służyć jako podstawa identyfikacji grzybów. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy znalezione przez nas grzyby są jadalne, nie jedzmy ich! Grzyby można sprawdzić u grzyboznawcy, np. w sanepidzie, pomocne są także dobre grupy grzybiarskie w social mediach.

Wybrane źródła
Laux, H.E., Atlas grzybów, Warszawa 2023 (wydanie ósme)
Orłowski, J., Praktyczny atlas grzybów, Warszawa 2019