Winda to wygoda. Jak ją dobudować w bloku lub kamienicy? Oto formalności i koszty związane z budową windy

Większość budynków w Polsce niższych niż 5 pięter jest dziś pozbawiona windy. Czasem zdarza się to nawet w wyższych obiektach, zwłaszcza kamienicach zbudowanych przed wojną. To duży problem dla osób starszych czy niepełnosprawnych, dla których schody są poważną przeszkodą. Co więcej, wraz z postępującym starzeniem się społeczeństwa problem ten będzie jedynie narastał.

Mieszkańcy nie są jednak bezradni i mogą podjąć działania zmierzające do dobudowania windy. Warto się na to zdecydować zwłaszcza w sytuacji, gdy znaczną część osób mieszkających w budynku stanowią osoby starsze czy z trudnościami w poruszaniu się. Opłaca się też jednak myśleć przyszłościowo – również osoby młode powinny popierać budowę windy, która nie tylko ułatwia życie, ale też podwyższa standard budynku, a więc podnosi wartość mieszkań.

Co istotne, winda może być dobudowana zarówno wewnątrz budynku (np. kosztem części klatki schodowej), jak i na zewnątrz (przy ścianie budynku). Ta druga opcja często okazuje się jedyną możliwą, ponieważ w wielu starszych budynkach zwyczajnie brakuje miejsca na inne rozwiązanie. Sytuacje, w których montaż windy jest niemożliwy z przyczyn technicznych, zdarzają się rzadko.

Pierwszym krokiem, jaki trzeba wykonać, by zamontować windę w bloku czy kamienicy, jest przekonanie większości sąsiadów do tego pomysłu – na montaż windy musi wyrazić zgodę większość właścicieli mieszkań. To też niestety z reguły najtrudniejszy krok. Osoby mieszkające na niższych piętrach z reguły nie chcą dodatkowo płacić za coś, z czego nie będą korzystać. Również osoby młode i zdrowe, dla których schody nie stanowią problemu, czasem nie zgadzają się na taką inwestycję. Jeśli jednak uda się zdobyć poparcie większości mieszkańców, można działać dalej.

Mieszkańcy zgłaszają chęć budowy windy zarządcy lub właścicielowi budynku. Ponieważ jest to duże przedsięwzięcie, wykraczające poza tzw. zakres zwykłego zarządu, wspólnota musi podjąć uchwałę o budowie windy. Tu właśnie potrzebne jest poparcie większości – uchwała musi zdobyć większość głosów. Czasami na tym etapie przeprowadzane jest wśród mieszkańców referendum, żeby sprawdzić, czy większość popiera budowę. Nie jest to jednak niezbędne.

Gdy już zostanie podjęta uchwała, następne kroki wykonuje już podmiot zarządzający budynkiem (np. spółdzielnia). Zleca on przygotowanie ekspertyzy technicznej, która wykaże, czy warunki techniczne pozwalają na montaż windy oraz jakie ewentualnie zmiany należy wprowadzić, by go umożliwić. Niestety, na tym etapie czasem okazuje się, że windy nie da się dobudować, np. z powodu braku miejsca. Zazwyczaj jednak nie ma z tym problemu.

Następnie podmiot zarządzający budynkiem musi załatwić następujące formalności:

• uzyskanie zgody właściciela gruntu, na którym stoi budynek (niejasny stan prawny gruntu zwykle blokuje budowę),
• zamówienie projektu windy,
• uzyskanie pozwolenia na budowę lub dokonanie zgłoszenia z projektem budowlanym (w świetle prawa dobudowa windy jest traktowana jak rozbudowa budynku),
• znalezienie wykonawcy i zlecenie prac.

Na tym formalności się kończą i prace budowlane mogą ruszyć. Budowa windy trwa na ogół 8–12 tygodni.

Dobudowa windy w kamienicy czy bloku to wydatek rzędu 150–400 tys. zł za jedno urządzenie. Ostateczna cena zależy od wielu czynników, m.in. wysokości budynku, wybranej technologii, wielkości kabiny, oczekiwanego udźwigu oraz jakości użytych materiałów. Koszt będzie wyższy, jeżeli budynek jest zabytkowy, ponieważ rośnie wtedy liczba formalności i uzgodnień do załatwienia.

Przed wyborem konkretnego wykonawcy warto porównać oferty wielu firm, żeby wybrać tę najkorzystniejszą finansowo. Jeśli jednocześnie w budynku ma nastąpić montaż wielu wind, czasem możliwe jest wynegocjowanie niższej ceny.

Na dobudowanie windy można uzyskać dofinansowanie z rządowego Funduszu Dostępności. Bank Gospodarstwa Krajowego udziela preferencyjnych pożyczek na likwidację barier architektonicznych, o które mogą starać się m.in. spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego i społeczne inicjatywy mieszkaniowe. Pożyczka ma niskie oprocentowanie i nie jest przy niej wymagany wkład własny.

196 złożonych wniosków, 108 umów na kwotę 52,8 mln zł i zrealizowane 53 inwestycje na kwotę 16 mln zł na poprawę dostępności zasobów mieszkaniowych w Polsce – takie podsumowanie efektów uruchomienia Funduszu Dostępności podaje rządowa strona funduszeeuropejskie.gov.pl.

Za utrzymanie, konserwację i naprawy gotowej windy odpowiada wspólnota mieszkaniowa lub powołany przez nią zarządca. Podmiot zarządzający ma obowiązek monitorować na bieżąco stan windy i zlecać naprawę ewentualnych usterek. Firmy montujące windy na ogół oferują całodobowy serwis i szybko reagują na zgłaszane awarie.

Ponieważ winda stanowi część nieruchomości wspólnej, koszty jej utrzymania ponoszą wszyscy członkowie wspólnoty, czyli właściciele lokali. Trzeba mieć zatem świadomość, że w związku z dobudowaniem windy opłata na fundusz remontowy wzrośnie.