Toniemy w smogu. 3 polskie miasta na liście najbardziej zanieczyszczonych miejsc w Europie

Problem zanieczyszczeń powietrza w Polsce nikomu chyba nie jest obcy – w wielu miejscach wystarczy otworzyć w sezonie grzewczym okno w mieszkaniu, żeby poczuć charakterystyczny zapach smogu. Skalę problemu w pełni obrazują jednak dopiero dane meteorologiczne. Jak pokazuje opublikowany niedawno kompleksowy raport „World Air Quality Report 2018", Polska znajduje się na 6. miejscu niechlubnego europejskiego rankingu państw o najgorszej jakości powietrza. Nie lepiej jest w skali światowej – na 73 przebadane państwa nasz kraj znalazł się na wysokiej 29. pozycji.

Przygotowany przez szwajcarską firmę IQAir oraz Greenpeace raport „World Air Quality Report 2018" stanowi wynik analizy obszernego zbioru danych dotyczących jakości powietrza, zebranych przez badane państwa oraz Europejską Agencję Środowiska.

Poziom zanieczyszczeń mierzono na podstawie stężenia pyłów PM2,5 w powietrzu – są to najbardziej niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia pyły, z łatwością przenikające do płuc i krwiobiegu i powodujące liczne choroby. Autorzy raportu szacują, że zanieczyszczenia powietrza na całym świecie powodują rocznie aż 7 mln przedwczesnych zgonów. 

Uśrednione roczne stężenie pyłów PM2,5 w powietrzu w krajach Europy. Na niebiesko i zielono zaznaczono poziom bezpieczny dla zdrowia. Źródło: World Air Quality Report 2018.

Mimo podejmowanych przez polski rząd działań mających na celu poprawę jakości powietrza, na zamieszczonej w raporcie liście najbardziej zanieczyszczonych europejskich miast znalazły się aż trzy z naszego kraju. Są to:

• Katowice (woj. śląskie) – 15. pozycja,
• Kraków (woj. małopolskie) – 9. pozycja,
• Jaworzno (woj. śląskie) – 5. pozycja.

Przeczytaj: Jakość powietrza w okolicy. Jak możesz ją sprawdzić?

Jeśli chodzi o liczbę ośrodków miejskich w tym niechlubnym rankingu, gorzej od Polski wypadły tylko Macedonia Północna (cztery miasta) oraz Bośnia i Hercegowina (pięć miast). Warto zauważyć, że w Jaworznie odnotowany średni roczny poziom pyłów PM2,5 prawie czterokrotnie przekracza normy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Z lewej: ranking najbardziej zanieczyszczonych miast. Kraków został tu błędnie opisany jako „ Al Krasinskiego" . Z prawej: ranking miast najczystszych. Kolorowe liczby w obu tabelkach oznaczają uśrednione roczne stężenie pyłów PM2,5. Źródło: „World Air Quality Report 2018".

Jako główną przyczynę tak wysokiego poziomu zanieczyszczeń powietrza w Polsce autorzy raportu wskazują powszechne spalanie węgla i drewna – zarówno w prywatnych domach i mieszkaniach, jak i w przemyśle.

Co ciekawe, w raporcie nie pojawiły się polskie miasta, które jako najbardziej zanieczyszczone wskazała w maju 2018 Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Były to:

• Opoczno (woj. łódzkie),
• Żywiec (woj. śląskie),
• Rybnik (woj. śląskie).

Przyczyną różnic między tymi rankingami jest przede wszystkim nieco inny sposób mierzenia poziomu zanieczyszczeń, a także fakt, że WHO przebadało więcej miast niż autorzy raportu „World Air Quality Report 2018".

Mapa uśrednionego rocznego poziomu zanieczyszczenia powietrza na świecie. Kolor niebieski i zielony: poziom bezpieczny. Kolor szary: brak danych. Źródło: „World Air Quality Report 2018".

Na 73 przebadane państwa nasz kraj znalazł się na 29. miejscu pod względem stężenia pyłów PM2,5. To dość wysoka pozycja – z państw europejskich gorsze powietrze mają tylko Serbia, Bułgaria, Kosowo, Macedonia Północna oraz Bośnia i Hercegowina. U szczytu rankingu znalazły się:

• Bangladesz – 1. pozycja,
• Pakistan – 2. pozycja,
• Indie – 3. pozycja.

We wszystkich tych państwach stężenie pyłów PM2,5 w powietrzu przewyższa 72 µg/m3 (mikrograma na metr sześcienny) – według wytycznych WHO bezpieczne stężenie to poniżej 10 µg/m3. Dla porównania w Polsce odnotowana zawartość pyłów wyniosła 22,4 µg/m3 – norma WHO jest w naszym kraju ponad dwukrotnie przekroczona. Trzeba też pamiętać, że jest to wartość uśredniona dla całego kraju, więc w poszczególnych miastach może ona być znacznie wyższa.

Zobacz atrakcyjne mieszkania na sprzedaż na stronie lub w aplikacji Gratki 

Najlepszym powietrzem mogą się cieszyć mieszkańcy państw takich jak:

• Islandia,
• Finlandia,
• Australia,
• Estonia,
• Szwecja,
• Norwegia,
• Nowa Zelandia,
• Kanada,
• Stany Zjednoczone,
• Portugalia,
• Irlandia.

Na koniec warto wspomnieć, że autorzy „World Air Quality Report 2018" porównali także jakość powietrza w stolicach przebadanych państw. Najgorsza okazała się sytuacja w Delhi (Indie), Dhace (Bangladesz) i Kabulu (Afganistan), zaś Warszawa ulokowała się na 25. miejscu – średnie stężenie pyłów wynosi tu 24,2 µg/m3.

Sprawdź: Termomodernizacja domu w programie Czyste Powietrze. Co musisz wiedzieć?