Beton samozagęszczalny może być wykorzystywany przy wykonywaniu różnych elementów betonowych. Przy budowie domów jednorodzinnych dobrze sprawdzi się przy wykonywaniu ław fundamentowych.
Wylewanie ław fundamentowych z betonu samozagęszczalnego bezpośrednio do gruntu
Budowę fundamentów metodą wylewania bezpośrednio do gruntu, zaczyna się od usunięcia zewnętrznej warstwy gruntu i wykonania wykopu zgodnie z wymiarami ławy zawartymi w projekcie. Głębokość, na jakiej powinien znaleźć się spód fundamentu, zależy od głębokości przemarzania gruntu i wynosi od 0,8 do 1,4 m, w zależności od regionu.
Wykonanie fundamentów metodą wylewania bezpośrednio do gruntu rozpoczyna się od zdjęcia wierzchniej warstwy gruntu i wykonania wykopu zgodnie z wymiarami ławy zawartymi w projekcie fundamentów. Fot. Lafarge
Przygotowany wykop najlepiej wyłożyć folią budowlaną. Dzięki temu woda z mieszanki betonowej nie będzie uciekała do gruntu, a jednocześnie uzyskamy lepszy rozpływ mieszanki. Folię należy ułożyć na zakładkę uwzględniając położenie planowanych punktów wylewania i kierunek płynięcia mieszanki betonowej. Na łączeniach folię należy skleić taśmą samoprzylepną.
Warto przeczytać: Hydroizolacja fundamentów. Jak ochronić dom przed wodą
Następnie w wykopie układamy zbrojenie. Musi być otoczone warstwą betonu o grubości minimum 5 cm (otulina zbrojenia). Należy więc dopilnować, aby pręty zbrojeniowe znajdowały się w odległości nie mniejszej niż 5 cm od folii. Na dole należy użyć podkładki dystansowe.
Wykonany wykop zalecamy wyłożyć folią budowlaną. Dzięki temu woda z mieszanki betonowej nie będzie uciekała do gruntu. Fot. Lafarge
W tak przygotowanym wykopie możemy przystąpić do wylewania betonu. Beton samozagęszczalny ma płynną konsystencję, a zasięg swobodnego rozpływu wynosi 7 m w każdą stronę. Punkty wylewania wyznaczamy więc z założeniem, że z jednego miejsca możemy wypełnić fundament o długości 14 m. Mieszanka może być wylewana bezpośrednio z leja betonomieszarki tzw. gruszki, ale należy się upewnić, że ważący około 30 ton pojazd może wjechać na teren budowy w pobliże krawędzi wykopu. Jeśli dostęp jest utrudniony możemy skorzystać z pompy do betonu.
Zobacz też: Budowa domu jednorodzinnego w jeden sezon - jak go zbudować i zorganizować pracę
Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić czystość wykopu. Przed betonowaniem należy usunąć pozostałości materiałów budowlanych oraz wodę. Następnie rozpoczynamy wylewanie do wykopu. Mieszanka ulega samozagęszczeniu, co gwarantuje uzyskanie odpowiednich parametrów wytrzymałościowych bez konieczności wibrowania. Ponadto, płynna mieszanka dobrze otula zbrojenie, co zapewnia wysoką trwałość całej konstrukcji. Po wypełnieniu wykopu mieszanką betonową do wymaganej wysokości (pamiętając o zachowaniu min. 5 cm otuliny betonowej nad górnymi prętami zbrojenia) rozpoczynamy sztangowanie. Za pomocą sztangi „ubijamy" górną powierzchnię ławy, aby uzyskać równą powierzchnię betonu.
Za pomocą sztangi „ubijamy" górną powierzchnię ławy, aby uzyskać równą powierzchnię betonu. Fot. Lafarge
Świeżo zabetonowana ława powinna być zabezpieczona przed zbyt szybkim odparowaniem wody zarobowej ze świeżego betonu. W tym celu przykrywa się ją folią lub systematycznie polewa wodą, przez co najmniej 7 dni (w zależności od warunków pogodowych). Beton uzyskuje deklarowaną wytrzymałość po 28 dniach. Po stwardnieniu betonu przechodzimy do kolejnego etapu, czyli wykonania ścian fundamentowych.
Proces wylewania ławy fundamentowej dla budynku jednorodzinnego o powierzchni około 200 m2 zajmuje 1-2 godziny i wymaga pracy jednej osoby. Wysoka płynność mieszanki samozagęszczalnej oraz brak wibrowania znacznie ograniczają problemy z obsuwaniem lub obrywaniem się gruntu w porównaniu z układaniem betonu standardowego.
Zobacz też: Żelbet na budowie i jego historia
Dlatego też dla gruntów spoistych i półspoistych metoda wylewania betonu samozagęszczalnego bezpośrednio w grunt jest szybkim i skutecznym rozwiązaniem. Jeśli mamy do czynienia z gruntami przepuszczalnymi, które obsypują się do wykopu i uniemożliwiają jego prawidłowe wykonanie należy wykonać szalunek – patrz opis poniżej.
Wylewanie betonu samozagęszczalnego w szalunek
W taki sam sposób jak beton tradycyjny, beton samozagęszczalny może być wylewany również w szalunek. Na dno wykopu wylewana jest 10 cm warstwa tzw. chudego betonu. Na nim montowane jest deskowanie i zbrojenie. Obowiązuje również zasada o zachowaniu 5 cm odstępu pomiędzy zbrojeniem a szalunkiem, aby zapewnić odpowiednie otulenie zbrojenia.
Beton samozagęszczalny może być również wylewany w szalunek, w taki sam sposób jak beton tradycyjny. Fot. Lafarge
Płynna mieszanka betonu samozagęszczalnego wywiera większy nacisk na szalunek, dlatego też konieczne jest wzmocnienie szkieletu szalunku. Boczne podpory i poprzeczne wzmocnienia muszą być gęsto rozmieszczone. Można również zastosować poprzeczne deski rozporowe, przeciwdziałające rozpieraniu szalunku.
Zobacz też: Beton mrozoodporny: jak go zrobić
Szalunek musi być solidnie zamocowany do podłoża, w przeciwnym razie istnieje ryzyko, że wpływający beton uniesie szalunek i wypłynie dołem. Należy zwrócić uwagę czy w bocznych ścianach szalunku nie ma dziur lub szpar. Jeśli są, należy zabezpieczyć je pianką poliuretanową, tak aby szalunek był szczelny i uniemożliwiał wypływanie mieszanki.
W przypadku betonu samozagęszczalnego płynna mieszanka wywiera większy nacisk na szalunek, konieczne jest więc wzmocnienie szkieletu szalunku. Fot. Lafarge
Do przygotowanego szalunku wylewamy mieszankę betonową, identycznie jak w przypadku wylewania bezpośrednio do gruntu. Potem sztangujemy i zabezpieczamy przed wysychaniem
W obu przypadkach nakłady i czas pracy przy wylewaniu betonu samozagęszczalnego są mniejsze niż w przypadku betonu standardowego. Nie musimy pilnować czy mieszanka została prawidłowo rozprowadzona w szalunku i zawibrowana. Mamy pewność, że mieszanka odpowiednio wypełni szalunek, otuli zbrojenie i uzyska wymagane parametry wytrzymałościowe. My zaś zyskujemy solidny fundament pod nasz dom i możemy przejść do dalszych etapów budowy.
