Dekret Bieruta - kolejne ważne orzeczenie NSA

Ewa Wieczorska, strefynieruchomości.pl
Dekret Bieruta - kolejne ważne orzeczenie NSADekret Bieruta - kolejne ważne orzeczenie NSA
Dekret Bieruta - kolejne ważne orzeczenie NSADekret Bieruta - kolejne ważne orzeczenie NSA archiwum regiodom.pl
Sprawy odszkodowawcze lub te, które dotyczą zwrotu nieruchomości w związku z mieniem przejętym na rzecz Skarbu Państwa na mocy Dekretu Bieruta trwają do dziś. Aktualnie w sądach toczy się około ośmiu tysięcy postępowań.

Zgodnie z Dekretem z dnia 26 października 1945 roku, o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy, dotychczas właściciele lub następcy prawni mogli złożyć wniosek o ustawienie na ich rzecz prawa wieczystej dzierżawy (obecnie użytkowanie wieczyste) z czynszem symbolicznym, lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę. Niestety wnioski nie były rozpatrywane niezwłocznie. Część wniosków rozpatrywana jest do dnia dzisiejszego.

Zobacz też: Hipoteka przymusowa - co to takiego? 

Z prawnego punktu widzenia

W postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym skarżący zarzucali, iż pomimo spełnienia przesłanek określonych w dekrecie, odmówiono ustawienia użytkowania wieczystego do nieruchomości, która objęta jest działaniem dekretu. Zgodnie z art. 7 ust. 2 dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st Warszawy, gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystnie z gruntu przez aktualnego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania.

Z przepisu tego jasno wynikają dwie przesłanki, które muszą być łącznie spełnione, aby wniosek dekretowy mógł być uwzględniony: złożenie wniosku dekretowego w ustawowym terminie i zgodność korzystania z gruntu przez dotychczasowego właściciela z jego przeznaczeniem według planu zabudowy (obecnie planu zagospodarowania przestrzennego).

Spełnienie wymienionych w tym przepisie przesłanek powinno prowadzić do uwzględnienia wniosku i ustanowienia prawa własności czasowej użytkowania wieczystego. W związku z tym, grunty byłych właścicieli nieruchomości objętych działaniem dekretu są obecnie w posiadaniu podmiotów trzecich, a weszły w ich posiadanie zgodnie z obowiązującym prawem uchwalonym po dacie wejścia w życie dekretu.

Czytaj również: Pod gruzami odkryto dom z czasów prohibicji

W ocenie sądu

Sąd ocenia, że "niezbędna jest wykładnia systemowa i funkcjonalna przepisów określających pewien porządek prawny uzyskiwania prawa do gruntu. W orzecznictwie i doktrynie aprobowane jest stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego, że właściwe stosowanie prawa nie może ograniczać się wyłącznie do stosowania literalnej wykładni. Wykładnia gramatyczna jest tylko jednym ze sposobów wykładni przepisu i powinna być uzupełniana w zależności od charakteru regulacji wykładnią systemową, funkcjonalną oraz celowościową. Wykładnia systemowa opiera się na założeniu, że prawo powinno być spójną, niesprzeczną wewnętrznie całością, a pojedyncze przepisy nie powinny naruszać tego porządku. Analiza danego przepisu powinna obejmować jego związek z innymi przepisami.

Wykładnia danego przepisu powinna być dokonywana na podstawie całokształtu obowiązujących przepisów, a nie na podstawie jednego przepisu w oderwaniu od innych. (...) regulacje prawne spowodowały powstanie uprawnień do gruntu, poza przedwojennymi właścicielami, innych podmiotów i dlatego obecnie niejednokrotnie dochodzi do kolizji uprawnień różnych podmiotów do ustanowienia użytkowania wieczystego do tego samego gruntu."

W związku z powyższym "(...) oddanie gruntów, objętych działaniem dekretu z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu na obszarze m.st. Warszawy, w użytkowanie wieczyste w drodze decyzji administracyjnej lub umowy cywilnoprawnej innym podmiotom, dopóki decyzje te lub umowy pozostają w obrocie prawnym, stanowi przeszkodę do oddania gruntów w użytkowanie wieczyste przedwojennemu właścicielowi lub jego następcy prawnemu na podstawie art.7 ust. 2 wskazanego dekretu."

To też cię zainteresuje: Mieszkania komunalne dostaną tylko biedni 

Należy pozytywnie ocenić powyższą argumentację NSA zawartą w Wyroku z dnia 16 kwietnia 2014 roku. Sumując, odmowa ustanowienia użytkowania wieczystego na rzecz byłego właściciela gruntu może nastąpić także z przyczyn innych niż dekretowe. 

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

SIM Zagłębie inwestycje pow. zawierciański

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na regiodom.pl RegioDom