Działka w użytkowaniu wieczystym? Przedsiębiorca będzie mógł ją kupić. Zmiany w ustawie o gospodarce nieruchomościami

Użytkowanie wieczyste gruntów pod budynkami mieszkalnymi zniknęło 1 stycznia 2019 r. – zostało wówczas automatycznie przekształcone w prawo własności. Nadal jednak istnieje w przypadku innych gruntów, np. wykorzystywanych do działalności gospodarczej. Rząd zapowiada, że zmierza do likwidacji użytkowania wieczystego, jednak póki co się na to nie zanosi.

Projekt nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami ukazał się w lipcu 2021 r. Nie będzie to rewolucja, na którą liczyło wielu przedsiębiorców – jak oceniają eksperci cytowani przez rp.pl, czeka nas raczej drobna korekta przepisów.

Najważniejsza zmiana dotyczyć będzie wykupu gruntów. Po nowelizacji przedsiębiorca będzie mógł nabyć na własność działkę użytkowaną wieczyście. Musi na to jednak wyrazić zgodę obecny właściciel gruntu – użytkownik wieczysty może tylko poprosić o taką możliwość, składając odpowiedni wniosek.

– W przypadku braku woli ze strony właściciela gruntów użytkownik wieczysty pozbawiony będzie możliwości działania – mówi cytowany przez rp.pl adwokat Tomasz Walczak z kancelarii Łukaszewicz.

Grunt firma będzie mogła nabyć za cenę stanowiącą co najmniej 20-krotność dotychczasowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste. Zarazem cena nie może być wyższa niż określona przez rzeczoznawcę majątkowego rynkowa wartość gruntu. Kwotę do zapłaty można będzie na wniosek kupującego rozłożyć na oprocentowane raty.

Przedsiębiorca będzie mógł też skorzystać z pomocy publicznej (w ramach limitu pomocy de minimis). Kwota pomocy będzie stanowić różnicę między wartością gruntu a ceną jego sprzedaży. Ułatwi to firmom wykup działek na preferencyjnych warunkach.

Jak oceniają eksperci cytowani przez rp.pl, planowane zmiany są zbyt ostrożne – rząd zapowiada stopniowe wygaszanie użytkowania wieczystego, na razie jednak zmierza do tego celu bardzo powoli. Zdaniem prawników brakuje przede wszystkim możliwości zażądania wykupu ziemi przez użytkownika wieczystego.

Wydaje się, że w obecnym tempie użytkowanie wieczyste nie zniknie szybko. Warto przypomnieć, że już poprzedni etap tego procesu – uwłaszczenie dotyczące gruntów pod budynkami mieszkalnymi – napotkał trudności m.in. z powodu pandemii. Zaświadczenia o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność wydawano nieraz z wielomiesięcznym opóźnieniem. Przykładem może być choćby Warszawa, gdzie jeszcze w lutym 2021 r. na wydanie wciąż czekało ok. 20 proc. zaświadczeń.