Zastosowanie różnych rodzajów wierteł

Trudno sobie wyobrazić domowy warsztat bez wiertarki lub wiertarko-wkrętarki.
A do tych narzędzi niezbędnym dodatkiem jest zestaw kilku podstawowych wierteł.
Według podziału, opartego na ich konstrukcji, wyróżniamy:

• wiertła kręte – obecnie najpopularniejsze, wynalezione w 1863 przez szwajcarskiego mechanika Giovanniego Martignoni; jego budowa pozostała do dzisiaj niemal niezmieniona: dwa śrubowo ułożone zwoje, zakończone ostrzami skrawającymi oraz biegnące równolegle do nich dwa rowki, dzięki którym odprowadzane są na zewnątrz wióry powstałe podczas obróbki; typowe zastosowania wierteł krętych to wiercenie otworów na gotowo, pod rozwiercanie bądź pogłębianie i pod gwint;
• wiertła koronowe, zwane też trepanacyjnymi – mają kształt otwartego walca z ostrzami rozmieszczonymi na obwodzie krawędzi roboczej; ostrza wykonuje się z węglików spiekanych lub ze stali;
• wiertła płaskie tzw. piórowe – stosowane do wiercenia otworów w drewnie, szkle i glazurze; spłaszczona część robocza posiada dwie krawędzie tnące; czasami wiertła piórowe do drewna są dodatkowo wyposażone, w osadzone na zakończeniu głównej krawędzi skrawającej, wzdłużne ostrza, które zapobiegają strzępieniu się krawędzi tworzonego otworu; chwyt wiertła ma kształt sześcianu;
• wiertła spiralne – podobnie jak ręczne świdry do drewna mają rdzeń jednozwojny o kształcie spirali z rowkami wiórowymi; część robocza zakończona jest gwintowanym stożkiem centrującym; szerokie spirale zapewniają szybkie i płynne odprowadzanie wiórów;
• wiertła specjalne – bardzo rzadko spotykane w domowym warsztacie, np. takie jak: nawiertaki czyli wiertła centrujące, wiertła sękownicze do drewna (typu sednik), wiertła lufowe czy działowe do wykonywania głębokich otworów.

Dobór wiertła do materiału

Innym czynnikiem branym pod uwagę przy podziale wierteł jest materiał, który jest poddawany obróbce, jaką jest wiercenie. Ta klasyfikacja obejmuje wiertła do metalu, do drewna i do betonu.

Wiertła do drewna zaopatrzone są najczęściej w długi szpic centrujący z dwoma rowkami wiórowymi – piórkowe, kręte i spiralne. Do wykonywania otworów o dużych średnicach w materiale o niewielkiej grubości używa się wierteł koronowych z ostrzami stalowymi na obwodzie.

Uniwersalnymi wiertłami do metalu posługujemy się w przypadku wiercenia w aluminium, miedzi, mosiądzu, cynku, żelazie i stali niestopowej. Można je też wykorzystać do wiercenia w tworzywach sztucznych i drewnie (stąd ich nazwa). Są to narzędzia wykonane ze stali szybkotnącej lub stali kobaltowej HSS – High Speed Steel. Do wiercenia w stali nierdzewnej stosujemy wiertła HSS-E ze stali kobaltowej szybkotnącej lub powlekane tytanem.

Dowiedz się: Ile kosztuje układanie płytek  i jak nie dać się oszukać 

Do wiercenia w kamieniu, betonie, murze i cegle najlepiej stosować tzw. wiertła widiowe. Ostrza tych wierteł wykonane są z ze sprasowanej mieszaniny węglików wolframu, tytanu, kobaltu oraz innych metali, dzięki czemu ich twardość jest porównywalna z diamentem.

Dobór wiertła do uchwytu wiertarki

Przy wyborze wiertła, poza materiałem przeznaczonym do wiercenia otworów, równie ważne jest odpowiednie dobranie kształtu tzw. chwytu czyli końcówki mocowanej w wiertarce. Chwyt wiertła musi odpowiadać systemowi mocowania, jaki jest zastosowany w używanej przez nas wiertarce. Najczęściej w domowym warsztacie mamy do wyboru chwyty walcowe (do zębatych i szybkozaciskowych uchwytów wiertarskich), chwyty SDS Plus (system najczęściej stosowany w młotowiertarkch) i chwyt wtykowy ¼ cala (typowy dla wkrętarek).
Poza tym występują jeszcze chwyty: sześciokątny, walcowy z trzema płaszczyznami oraz na stożek Morse'a. 

Te narzędzia też warto mieć w domowym warsztacie: Rodzaje młotków