Wymiana okien w domu lub mieszkaniu. Poradnik

Wymianę okien możemy umownie ująć w czterech podstawowych etapach:

1. wybór dostawcy i zakup okien, 
2. montaż okien, 
3. roboty wykończeniowe,
4. regulacja okuć okiennych.

I niestety na każdym z tych etapów możemy popełnić błędy, których skutkiem mogą być późniejsze kłopoty i brak zadowolenia z wykonanych zmian.

Wybór dostawcy (producenta) nowych okien do mieszkania

Obecnie na rynku jest wielu producentów okien i wybór wcale nie jest łatwy. Najczęściej przy wyborze producenta kierujemy się ceną. Ale takie podejście nie zawsze gwarantuje, że dokonamy dobrego wyboru. Nowe okna powinny charakteryzować się jak najniższym współczynnikiem przenikania ciepła U. Okna, które oszczędzą nam energię mają U < 1 W/(m2K). Są one  co prawda droższe od standardowych (U = 1,1 W/m2K)), ale też zapewniają (oczywiście przy odpowiednim montażu) zmniejszenie kosztów ogrzewania. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że za U uważamy współczynnik Uw – dla całego okna. A nie tylko ten sprawdzany dla samych szyb – Ug, czy profili (ram) okiennych – Uf.

Polskie prawo dopuszcza do stosowania w budownictwie okna o współczynniku Uw mieszczącym się w przedziale 1,7–1,8 W/(m2K). W praktyce jednak im parametr ten jest niższy, tym więcej ciepła zostanie w naszym domu. W sprzedaży są okna o Uw wynoszącym jedynie 0,8 W/(m2K).

W przypadkach szczególnych, powinniśmy zastanowić się nad oknami o odpowiedniej charakterystyce. Stosuje się je w szczególnych warunkach, tam gdzie jest:

• duże natężenie hałasu (np. w pobliżu ruchliwej ulicy, trakcji kolejowej) – okna dźwiękoszczelne, o podwyższonej izolacyjności akustycznej, okna bez nawiewników lub z nawiewnikami o podwyższonej izolacyjności akustycznej;
• duże nasłonecznienie – okna ze specjalnymi szybami absorpcyjnymi (antisol lub lustrzane) lub wyposażone w rolety zewnętrzne;
• groźba włamań – okna o wzmocnionych okuciach oraz profilach i z szybą odporną na rozbicie (wymagany certyfikat określający klasę odporności na włamanie). Jednak okna antywłamaniowe muszą być wstawione zgodnie z rygorystycznymi procedurami, które ujęte są w normie europejskiej EN 1627-30. Montaż tych okien może wykonać jedynie upoważniony do tego monter, który wyda nam certyfikat. 

Wymieniając stare okna możemy zdecydować się na większe, mniejsze lub takie same wymiary nowych okien. Jednak nie możemy bezkarnie powiększyć otworu okiennego poza nadproże. Z taką zmianą należy zwrócić się do konstruktora. Nadproże jest wzmocnionym elementem ściany, który znajduje się bezpośrednio nad otworem okiennym. Nadproże przenosi wszystkie obciążenia z wyższych części ściany oraz ze stropu. Z tego względu musi być odpowiednio wytrzymały. 

Kupując okna wybierajmy producentów (dostawców) oferujących pisemną gwarancję obejmującą cały produkt, a nie tylko jego poszczególne elementy okna.

Zobacz również: Okna nietypowe: jak je wybierać

Idealnym rozwiązaniem jest wybór producenta zapewniającego również montaż stolarki.

Montaż okien

Podstawą prawidłowego montażu stolarki okiennej jest przestrzeganie poniższych zasad:

• prawidłowe wymiarowanie uwzględniające odpowiednie luzy montażowe (dylatacyjne) – 1–3 cm dla stolarki PVC, 1–2 cm dla okien aluminiowych i 1 cm dla stolarki drewnianej;
• wyrównanie i oczyszczenie ościeży przed montażem – należy bezwzględnie usunąć resztki starych okien, zapraw, materiałów uszczelniających oraz wyrównać wszelkie ubytki muru;
• stosowanie listew progowych oraz odpowiedniej ilości i jakości klocków podporowych – ilość
  i rozstaw mocowań powinien być zgodny z wymaganiami określonymi w dokumentacji montażowej lub instrukcjach montażu;
• właściwe uszczelnienie przestrzeni między ramą okienną i murem – do stosowanej powszechnie pianki poliuretanowej stanowiącej izolację termiczną i akustyczną warto dodać folie i taśmy paroszczelne (system trójwarstwowy);
• uszczelnianie należy wykonywać po nałożeniu i zamknięciu skrzydeł i pozostawić okna zamknięte przez 48 godzin;
• w czasie prac montażowych ramy okienne powinny być zabezpieczone folią ochronną, usuwamy ją przed przystąpieniem do wykończenia ościeża.

Wykończenie ościeży

Po zakończeniu montażu możemy przystąpić do wykończenia ościeży i montażu parapetów wewnętrznych i podokienników (parapetów zewnętrznych). Przedtem jednak należy usunąć nadmiar pianki poliuretanowej (w przypadku systemy jednowarstwowego). Od wewnątrz do wykończenia możemy zastosować tynk gipsowy lub płytę gipsowo-kartonową, na zewnątrz musimy stosować materiały odporne na oddziaływanie czynników atmosferycznych. Szczeliny (ok. 2 mm) między ramą a warstwą wykończeniową należy wypełnić masą silikonową lub akrylową.

Pamiętajmy również, by montaż okna wykonywany był przy odpowiedniej temperaturze. Ściana, w której montujemy stolarkę musi mieć temperaturę dodatnią. Ponadto nawet niewielki mróz powoduje, że pianka montażowa traci swoje właściwości. 

Najważniejsze przy montażu parapetów wewnętrznych jest odpowiednie (niezbyt głębokie) osadzenie ich pod ościeżnicą oraz nieznaczne nachylenie ich w kierunku przeciwnym do ramy okiennej. Pamiętajmy, aby szczelinę za parapetem wypełnić materiałem o niskiej przewodności ciepła (termoizolacyjnym).
Przy robotach wykończeniowych trzeba zwrócić uwagę na to, aby nie zakryć lub zanieczyścić otworów odwodnienia.

Regulacja okuć

Końcowym etapem montażu okna jest regulacja okuć. Okna powinny otwierać i zamykać  się bez potrzeby użycia siły. W przeciwnym przypadku może dojść do uszkodzenia ramy lub pęknięcia szyby.