Termomodernizacja domu. Kiedy i jak najczęściej ociepla się domy

Prawidłowo wykonana izolacja cieplna domu jednorodzinnego gwarantuje oszczędność energii liczoną nawet w tysiącach złotych rocznie. Termomodernizacja przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego, ale to również świetna okazja do wizualnego odnowienia elewacji budynku. 

Cenna wiedza: Czym jest współczynnik przenikania ciepła ścian, dachu, okien 

Termomodernizacja starych budynków oraz budowa nowych energooszczędnych lub przynajmniej dobrze ocieplonych z zamontowanymi energooszczędnymi oknami może zredukować straty energii nawet o ponad połowę.

Straty energii cieplnej w około 1/3 są wynikiem przenikania ciepła przez niezabezpieczone termicznie ściany. W standardowym, dobrze ocieplonym domu jednorodzinnym tylko jeden okres grzewczy, to co najmniej kilka tysięcy złotych oszczędności na ogrzewaniu. Przy stale rosnących kosztach nośników energii nie ma się co zastanawiać, decyzja jest prosta. Najważniejsze, by podjąć ją teraz, aby prace były wykonywane w najlepszej temperaturze. Termomodernizację trzeba właściwie zaplanować, by podczas jej wykonania nie popełnić błędów. Radzimy, na co należy zwrócić uwagę. 

Popularna technologia ocieplenie ścian

Najpopularniejszą i najbardziej ekonomiczną technologią ocieplania ścian zewnętrznych domów jest metoda ETICS (z ang. External Thermal Insulation Composite System ), znana wcześniej pod nazwą metoda lekka-mokra lub bezspoinowy systemem ociepleń (tzw. BSO). Technologia ETICS polega na przymocowaniu płyt termoizolacyjnych do odpowiednio przygotowanej ściany. Płyty termoizolacyjne montuje się za pomocą kleju, a w niektórych przypadkach także łączników mechanicznych (kołków). Następnie na powierzchni izolacji cieplnej wykonywana jest warstwa zbrojona z siatki z włókna szklanego i dekoracyjna warstwa tynku cienkowarstwowego. 

Warto przeczytać: Sposoby na ocieplenie domu

W trosce o jakość termoizolacji domu

Aby termomodernizacja przyniosła oczekiwane oszczędności energii, należy wykonać ją profesjonalnie i z wykorzystaniem dobrej jakości materiału termoizolacyjnego. Od lat najpopularniejszym izolatorem w ocieplaniu metodą ETICS jest styropian, a rzadziej wełna mineralna. Kupując materiały izolacyjne wybierajmy zawsze te sprawdzone, z rekomendacjami znanych, prestiżowych ośrodków naukowo-badawczych, np. Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie.

Dlaczego najczęściej stosowany jest styropian? – Styropian, czyli polistyren ekspandowany oznaczany symbolem EPS, jest najpopularniejszym izolatorem, m.in. dlatego że jest materiałem ekonomicznym, a dodatkowo lekkim, wytrzymałym i odpornym na trudne warunki atmosferyczne. Praca ze styropianem jest szybka i łatwa – mówi Krzysztof Krzemień z Termo Organiki. – Styropian ma wyjątkowo korzystne parametry izolacyjności termicznej, "najcieplejsze" płyty styropianowe mają lambdę, czyli współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie 0,031 W/(m/K).

Projekt ocieplenia domu, grubość i lambda materiału termoizolacyjnego

Ocieplając budynki obowiązuje jedna prosta zasada. Generalnie najlepiej wykonać termomodernizację jak najgrubszą warstwą styropianu, o jak najniższym współczynniku przenikania ciepła lambda (im niższa wartość tego współczynnika, tym styropian lepiej izoluje). Oczywiście, są wyjątki od tej reguły i pamiętajmy, że w niczym nie należy przesadzać.

Przeczytaj: Płyty klimatyczne do ocieplenia mieszkania od wewnątrz

Przykładowo 15-centymetrowa warstwa styropianu o współczynniku lambda na poziomie 0,038 W/(m/K) chroni tak samo skutecznie, co betonowy mur o grubości niemal czterech metrów grubości. Przed planowanym ociepleniem domu, warto by uprawniony audytor lub projektant budowlany wykonał projekt termomodernizacji. W przypadku domów jednorodzinnych nie jest to obowiązkowe i jeśli mamy choćby podstawową wiedzę budowlaną, możemy tego typu projekt wykonać samodzielnie. Podczas przygotowywania planu termomodernizacji możemy skorzystać z różnego rodzaju bezpłatnych programów obliczeniowych, które niektórzy producenci systemów ociepleń i materiałów termoizolacyjnych udostępniają na swoich stronach internetowych. Korzystając z tych programów można w intuicyjny sposób wyliczyć, jakiej grubości materiał termoizolacyjny, o określonej lambdzie należ zastosować do ocieplenia dom, by ściany miały wymagany współczynnik przenikania ciepła U.

Kompletny system ociepleń

Ocieplenie to nie tylko materiał izolacyjny. Oprócz płyt styropianowych, do ocieplenia domu potrzebujemy takich materiałów, jak: kleje, tynki, zaprawy, grunty, siatki oraz farby. Najlepiej, jeśli wszystkie produkty pochodzą od jednego producenta. Mamy wtedy pewność, że poszczególne komponenty zawsze są do siebie dopasowane. Pamiętajmy, że pod wybrany rodzaj tynku najlepiej stosować dedykowany preparat gruntujący. To samo dotyczy klejów, którymi przyklejamy warstwę izolacyjną do ścian, czy siatki zbrojącej.

Każdy system ociepleń musi mieć krajową aprobatę techniczną lub europejska ocenę techniczną, w której są wymienione wszystkie składniki systemu.

Tynki elewacyjne niemal we wszystkich kolorach

Dostępna na rynku paleta kolorów tynków elewacyjnych jest niemal nieograniczona. Mamy też możliwość wybierania spośród różnych faktur tynku. Różnej granulacji tynki dostępne są zazwyczaj w tzw. wzorach „kornik" oraz „baranek". Eksperci rekomendują wykonanie tynku elewacyjnego o granulacji 1,5–3 mm, który dobrze maskuje ewentualne drobne nierówności ściany. Należy pamiętać, by na dużych powierzchniach unikać tynków o drobnej granulacji. Dobre tynki mają jedną ważną cechę – w celu odnowienia, możemy łatwo myć je pod niewielkim ciśnieniem lub malować farbami elewacyjnymi.

Jak dobrze ocieplić dom?

Ocieplając dom należy unikać błędów. Choć nie są to zbyt skomplikowane roboty budowlane, to nadal wielu wykonawców popełnia podstawowe błędy. Warto, by każdy inwestor poznał żelazne wskazówki, na które należy zwrócić uwagę podczas ocieplania ścian domu. Wiedza ta będzie pomocna podczas nadzoru ekipy budowlanej.

• Projekt ocieplenia domu – tak, jak przy każdym większym remoncie oraz fachowej robocie budowlanej powinniśmy dysponować jego projektem.
• Wyrównanie powierzchni izolowanych ścian i oczyszczenie podłoża – odpowiednio przygotowane podłoże zapewnia łatwy i trwały montaż płyt. 
• Stosowanie kompletnego systemu ociepleń – chodzi oto, by zamiast "składaka", w którym komponenty pochodzą od różnych wytwórców i nie zawsze do siebie pasują, lepiej wybrać kompletny system z materiałów, które ze sobą współpracują i gwarantujący pewną i długotrwałą izolację.
• Właściwe nakładanie kleju – klej zawsze rozprowadzamy wzdłuż krawędzi płyty izolacyjnej tworząc swoistą klejową ramkę. W jej środku umieszczamy co najmniej trzy równomierne „placki" (tzw. metoda obwodowo-punktowa).
• Przyklejanie płyt termoizolacyjnych na mijankę – płyty powinny być układane na tzw. mijankę, z przesunięciem pionowych krawędzi o połowę długości płyty.
• Szlifowanie warstwy ociepleniowej – pominięcie tego elementu często powoduje, że elewacja jest nierówna.
• Wypełnianie szczelin pomiędzy płytami izolacyjnymi – by zapobiec powstawaniu mostków termicznych, szczeliny pomiędzy płytami styropianu wypełniamy pianą poliuretanową.
• Prawidłowe ułożenie siatki zbrojącej – kolejne fragmenty siatki z włókna szklanego (uwaga: nie należy stosować siatek z tworzywa sztucznego) zawsze muszą na siebie zachodzić. Zakład powinien mieć minimum 10 cm szerokości.
• Poprawne ocieplenie ościeży – gwarantuje uniknięcie mostków termicznych, które mogą prowadzić do przemarzania ścian. 
• Jakość materiałów – wybierajmy materiały markowe, najlepiej te, które uzyskały rekomendacje i certyfikaty Instytutu Techniki Budowlanej (ITB). 
• Profesjonalna ekipa – korzystajmy z usług poleconego wykonawcy.

Przeczytaj poradnik: Jak wybrać dobrego wykonawcę do ocieplenia domu