Ocieplenie domu: sposoby na ocieplenie ścian zewnętrznych

Każdy z nas najlepiej czuje się w domu, który jest ciepły i przytulny. Często jednak mimo grzania czujemy dyskomfort cieplny w mieszkaniu. Kiedy w domu odczuwamy chłód, powinniśmy zastanowić się nad dociepleniem ścian zewnętrznych. Z początkiem marca rozpoczął się sezon na ocieplanie budynków. Potrwa do listopada. Prace w tym zakresie należy zlecić firmie budowlano-remontowej. Jednak wcześniej trzeba dokonać wyboru materiału termoizolacyjnego.

Czytaj też: Co lepsze: styropian czy wełna mineralna 

Wybór termoizolacji zależy od:

• naszych preferencji,
• wieku budynku,
• powierzchni ścian, które musimy ocieplić (nowoczesne rozwiązania bywają bardzo kosztowne),
• materiału, z którego budynek został wykonany,
• funduszy, jakie możemy przeznaczyć na docieplenie.

Do najczęściej stosowanych materiałów izolacyjnych należą styropian (symbol EPS) oraz wełna mineralna. Ale na nich nie kończą się możliwości. Do wyboru jest również polistyren ekstrudowany (symbol XPS) – podobny do styropianu, ale o lepszych właściwościach termoizolacyjnych i wytrzymałościowych. Można również wybrać włókna celulozowe lub piankę poliuretanową.

Warto przeczytać: Tynki zewnętrzne na twój dom. Dostępne rozwiązania i ich charakterystyka 

Zdaniem większości osób najlepszym materiałem do ocieplania jest wełna mineralna. Dlaczego więc najczęściej na elewacjach widzimy styropian? Po pierwsze montaż płyt lub mat z wełny mineralnej jest najczęściej trudniejszy od montażu płyt ze styropianu. Dlatego technicznie lepiej sprawdza się spieniony polistyren (styropian). Jest on najczęściej wykorzystywanym materiałem również ze względu na swoją niską cenę. Również w porównaniu ceny za robociznę lepiej wychodzi styropian niż wełna mineralna.

Mitem jest stwierdzenie, że wełna mineralna jest cieplejsza od styropianu lub odwrotnie. Materiały te mogą mieć różne wartości współczynnika przewodzenia ciepła (λ – lambda). A zależy on od kilku rzeczy: rodzaju użytych surowców, gęstości uzyskanego materiału i rodzaju jego struktury oraz samego procesu technologicznego. Pamiętajmy, że współczynnik λ danego materiału jest ściśle powiązany z jego ceną. Im niższy współczynnik przewodzenia ciepła (materiał lepiej izoluje termicznie), tym wyższa cena.

Dlaczego wełna mineralna wygrywa w rankingach? Oprócz dobrej izolacyjności termicznej ma również bardzo dobrą izolacyjność akustyczną i jest ognioodporna (wytrzymuje temperaturę do 700°C). Wełna mineralna ma jeszcze jedną ważną cechę – paroprzepuszczalność. Wiąże się to z tym, że nie każdy tynk można zastosować na ociepleniu z wełny. Tynk układany na takiej izolacji musi umożliwić odparowanie wilgoci z wełny mineralnej. Dlatego należy stosować tynk mineralny, silikatowy lub silikonowy. Mają one na tyle dobrą paroprzepuszczalność, że poradzą sobie z tą wilgocią.

Uwaga! Tynk akrylowy (najbardziej obecnie popularny) ma tak duży opór dyfuzyjny, że nie może być zastosowany na wełnę mineralną (zarówno skalną, jak i szklaną). 

Jakie właściwości ma styropian? Jest on materiałem, który sam nie rozprzestrzenia ognia, ale jeśli istnieje źródło ognia, to łatwo się pali. Styropian jest paroprzepuszczalny w dużo mniejszym stopniuniż wełna mineralna. Plusem jest to, że na styropianie można stosować każdy rodzaj tynku. Producenci chcąc poprawić izolacyjność termiczną styropianu w procesie jego wytwarzania wykorzystują grafit. Takie płyty mają kolor szary lub biały w ciemne kropki.

Widzimy więc, że styropian i wełna mineralna różnią się dość istotnie. Wełna jest cięższa i szybko może nasiąkać wodą. To jednak produkt naturalny, w odróżnieniu od styropianu. Jest także paroprzepuszczalna, dlatego ściany mają możliwość „oddychania" – trzeba jednak zadbać, by wszystkie warstwy ściany były w tym samym stopniu paroprzepuszczalne. Styropian jest natomiast materiałem bardzo lekkim, łatwym w obróbce i hydrofobowym – ma mniejszą nasiąkliwość wodną.

Styropianem ocieplamy ściany dwuwarstwowe, zaś wełną mineralną – trójwarstwowe. Dodatkowo wełna mineralna może mieć postać granulatu, czyli luźnych strzępków wełny mineralnej. Granulat stosuje się do ocieplania miejsc trudno dostępnych (np. stropodachów, szczelin w ścianach warstwowych). Jednak prace należy zlecić ekipie, która dysponuje maszynami do nadmuchu granulatu.

Polistyren ekstrudowany (XPS) – nowoczesnym materiałem ociepleniowym

Mówi się o nim jako o kuzynie styropianu, ale proces jego powstawania jest bardziej skomplikowany. Materiał ten ma zamkniętokomórkową budowę, dlatego jest mniej nasiąkliwy (chłonność wody 0,01%). Jest jednak twardszy od styropianu (ma większą wytrzymałość mechaniczną). Ma również niższy współczynnik przewodzenie ciepła – polistyren ekstrudowany to lepsza izolacja termiczna niż styropian.

XPS jest materiałem izolacyjnym z wyższej półki. Niestety, jest też drogi. Dwukrotnie przewyższa cenę styropianu. Jego cena jednak odzwierciedla lepsze parametry w porównaniu ze styropianem. Ze względu na małą nasiąkliwość i wysoką wytrzymałość na ściskanie płyty polistyrenowe stosuje się również do izolacji ścian piwnicznych i fundamentów. Polistyren ekstrudowany można stosować w warunkach, gdzie jest większe narażenie na działanie wody i uszkodzenia mechaniczne. Bardzo niska masa płyt oraz odpowiednia sztywność sprawiają, że materiał montuje się w szybko i łatwo. Warto zaznaczyć, że jest oczywiście ognioodporny. Płyty z polistyrenu ekstrudowanego zyskują coraz większą popularność jako izolacja tych części domu, które narażone są na wilgoć. 

Warto wiedzieć: Farba elewacyjna dobrze sprawdzona testem kropli 

Docieplanie budynków włóknami celulozowymi i pianką poliuretanową to metody mniej standardowe. Obie są szybkimi sposobami na docieplenie domów.

Metoda ocieplania włóknami celulozowymi polega na wdmuchiwaniu w pustki konstrukcyjne włókien. Włókna celulozowe to materiał sypki. Włókna powstają z makulatury, która impregnowana jest związkami boru. Dlatego materiał ten jest odporny na działanie wilgoci, co oznacza, że w przeciwieństwie np. do wełny mineralnej, nie traci dobrej termoizolacyjności w kontakcie z wilgocią. Włókna celulozowe są trudno zapalne, nie rozprzestrzeniają ognia. A gdy dojdzie do pożaru, nie wydzielają one toksycznych gazów.

Pianka poliuretanowa może być w postaci płyt lub jako natrysk. Pianka poliuretanowa ma bardzo dobre właściwości termiczne i dużą wodoodporność. Płyty z tego materiału wykorzystuje się do izolacji dachów płaskich, skośnych, murów szczelinowych oraz posadzek. Natomiast natrysk pianki poliuretanowej sprawdza się na przykład podczas ocieplania poddasza.

Więcej na ten temat: Izolacja poddasza pianką poliuretanową 

Celuloza i pianka poliuretanowa sprawdzą się na pewno podczas ocieplania skomplikowanych budynków. Kiedy nie można zastosować dużych, sztywnych płyt, warto zainwestować w niestandardowe metody. Do najistotniejszych właściwości pianki należy jej nienasiąkliwość a także wytrzymałość, do zalet włókien celulozowych należy przede wszystkim poprawienie mikroklimatu pomieszczeń. Włókna celulozowe są ekologiczne i bezpieczne dla alergików. Ponadto kumulują ciepło i opóźniają jego oddawanie do otoczenia. Dlatego w upalne dni są dobrą barierą zapobiegającą przegrzewaniu pomieszczeń.