Szpinak – właściwości, odmiany i uprawa

Szpinak przeszedł do historii za sprawą błędu. Otóż pewien amerykański naukowiec w 1890 roku prowadził badania tego warzywa. Podawał swojej asystentce zawartości poszczególnych pierwiastków zawartych w szpinaku, a ona je odnotowywała. Kobieta przez pomyłkę zapisała, że w 100 gramach znajduje się aż 30 miligramów żelaza. W rzeczywistości szpinak zawiera 3 miligramy żelaza.

Zdrowy jak szpinak

Fama o bogatym w żelazo szpinaku poszła jednak w świat. I do dziś warzywo jest uważane za cenne źródło żelaza. Oprócz tego pierwiastka, ma magnez, potas, wapń i kwas foliowy. Szpinak posiada również antyoksydanty (przeciwutleniacze), odpowiedzialne za usuwanie z organizmu wolnych rodników powodujących m.in. starzenie się. Zawiera witaminę A, poprawiającą krążenie krwi oraz obniżającą nadciśnienie. Polepsza stan skóry, włosów i paznokci.

Dowiedz się: Dlaczego warto stosować nawozy naturalne 

Szpinak ma też w swoim składzie witaminę C i te z grupy B. Chlorofil zawarty w liściach szpinaku nadaje im zielony, soczysty kolor, a poza tym pomaga transportować tlen do komórek. Szpinak jest uznawany w medycynie za warzywo posiadające właściwości przeciwnowotworowe. Korzystnie wpływa na trawienie. Leczy zaparcia. Stosowany jest przy odchudzaniu się. W 100 gramach szpinaku jest tylko około 30 kalorii.

Ziemia dobra dla szpinaku

Szpinak to warzywo jednoroczne lub 2-letnie. Najlepiej rośnie w słońcu, ewentualnie w półcieniu. Gleba powinna być żyzna, pulchna, najlepiej – próchnicza, można ją wcześniej wzbogacić obornikiem. Jeśli ziemia będzie uboga w składniki mineralne, a do tego piaszczysta lub gliniasta, liście szpinaku będą gorzkie w smaku. Regularne podlewanie też jest istotne. Jadalne są nie tylko liście szpinaku, lecz także łodygi.

 Poczytaj więcej: Szpinak warto jeść 

Odmiany szpinaku

Do najpopularniejszych odmian szpinaku należą Matador z ciemnozielonymi, karbowanymi liśćmi (do wysiewu na wiosnę, latem i na zimę) oraz Monnopa z podłużnymi liśćmi, sprawdzona w uprawie jesienno-zimowej szpinaku. Jest też szpinak Uniwersal z owalnymi liśćmi, można go wysiać wiosną, latem oraz jesienią. Koda natomiast posiada zazwyczaj jasnozielone, owalne liście, a nadaje się do uprawy wiosennej, letniej i zimowej.

Wysiew 3-krotny

Szpinak można wysiać już wiosną. Ten z drugiej połowy lata (wysiew w drugiej połowie sierpnia lub we wrześniu) też jest dobry. - Niektórzy przekonują nawet, że lepiej jest zasiać szpinak w drugiej połowie lata, bo on do prawidłowego wzrostu potrzebuje krótszych dni, a w sierpniu czy we wrześniu dni są przecież krótsze – wyjaśnia Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

 Warto przeczytać: Oryginalne rośliny ogrodowe 

Na efekty wysiewu trzeb poczekać około 3 miesięcy (najwcześniej widać je po 8 tygodniach). To znaczy: gdy nasiona zasadzimy w marcu, szpinak będzie dobry w czerwcu, jeśli w sierpniu – to w listopadzie, natomiast gdy we wrześniu, wówczas na plon warto zaczekać do wiosny przyszłego roku. W tym ostatnim przypadku młody szpinak należy na zimę okryć np. agrowłókniną lub słomą.

Szpinak, który szpinakiem nie jest

Szpinak nowozelandzki tak naprawdę szpinakiem nie jest. Pochodzi on bowiem z innej rodziny niż tradycyjny szpinak. Nowozelandzki wywodzi się z rodziny roślin prysznircowatych, podczas gdy tradycyjny szpinak należy do rodziny komosowatych. „Nowozelandczyk" ma taki plus, że można go dostać wtedy, gdy już minął sezon na zwykły świeży szpinak.

Szkodniki szpinaku

Żółte lub brunatne liści i pojawiające się na nich plamy mogą świadczyć o tym, że warzywo zostało zaatakowane przez mozaikę wirusową. Walka jest ciężka nawet przy stosowaniu środków chemicznych, więc zaleca się usunięcie zarażonych warzyw. Może także pojawić się mączniak rzekomy. Pozostawia on ślad w postaci nalotu na warzywie. Grzyb atakuje liście szpinaku, gdy wilgoć jest spora, a temperatura dosyć wysoka. Powoduje on gnicie liści. Likwidacja porażonych liści stanowi jeden ze sposobów w walce z mączniakiem. Bardziej skuteczne są jednak środki chemiczne. 

Zobacz również, jak zwalczyć: Letnie szkodniki w ogrodzie