Siedzuń sosnowy, czyli „kozia broda” albo szmaciak. Co to za grzyb i gdzie rośnie? Sprawdź, czy jest jadalny i co z niego zrobić

Siedzunie to jedne z bardziej oryginalnych grzybów. Jeśli w lesie rozglądacie się tylko za „kapeluszami na nóżkach”, to te grzyby zdecydowanie wychodzą poza schemat. W Polsce rośnie przede wszystkim siedzuń sosnowy (Sparassis crispa). Kiedyś był też znany jako szmaciak lub szmaciak gałęzisty, a jego najbardziej popularna nazwa potoczna to kozia broda. Ten grzyb do 2014 r. był pod ochroną, jednak obecnie już nie jest i można go zbierać. Znacznie rzadszy i nadal pod ochroną (częściową) jest siedzuń dębowy (Sparassis brevipes). Można także spotkać informacje o siedzunie jodłowym, jednak okazuje się, że to ten sam gatunek, co dębowy.

Ten grzyb wytwarza kuliste owocniki, przypominające kalafior lub morską gąbkę (skojarzenie z pozwijanym makaronem typu falbanka również jest na miejscu). Osiąga kilka- kilkanaście centymetrów średnicy i 10-15 cm wysokości. Osadzony jest na krótkim trzonie. Młode siedzunie mają kremowy lub żółtawy kolor, potem ciemnieją i brązowieją.

Siedzunia sosnowego można pomylić przede wszystkim z siedzuniem dębowym (jodłowym). Dla nas nie jest to groźna pomyłka, bo ten grzyb jest również jadalny (choć jego smak jest opisywany jako gorszy), jednak jest on zagrożony wyginięciem i objęty częściową ochroną (co oznacza, że na jego zbiór trzeba mieć pozwolenie). Zatem dla dobra przyrody uważajmy na rozróżnienie tych grzybów. Siedzuń dębowy ma jaśniejszy kolor i jest znacznie mniej pofałdowany niż sosnowy.
Na pierwszy rzut oka podobne są koralówki (to grzyby niejadalne lub trujące, w zależności od gatunku) oraz niejadalnym świecznikiem rozgałęzionym. Można je odróżnić zwracając uwagę na kształt listków, które u siedzuni są silnie spłaszczone.

„Kozia broda” to grzyb jadalny, o łagodnym, lekko orzechowym smaku. Jednak nie wszyscy grzybiarze w równym stopniu zachwycają się jego walorami. Najlepiej zbierać młode, jędrne owocniki. Siedzunie można przyrządzać na różne sposoby. Aby poznać ich smak, warto zacząć od wersji podsmażonej na maśle z solą. Można dodać cebulkę i /lub jajka i zrobić jajecznicę. Kozią brodę można też przygotować w wersji panierowanej, a także w postaci „flaczków” czy zupy.

Siedzunie sosnowe rosną najczęściej w pobliżu sosen, ale też świerków i daglezji. Owocniki pojawiają się od lipca do października/listopada.