Rodzina na Swoim z impetem wraca na rynek mieszkań używanych

Wydaje się, że kupujący mieszkania nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Na zaciągnięcie preferencyjnego kredytu zostały im jeszcze blisko dwa miesiące. 

Przeczytaj też: Z Mieszkania dla Młodych skorzysta mniej Polaków niż z Rodziny na Swoim 

Październik był miesiącem, w którym inicjatywę przejęli zainteresowani mieszkaniami i domami z drugiej ręki. Zaciągnęli oni niemal dwa razy więcej kredytów niż przeciętnie w poprzednich miesiącach. Z 5131 październikowych kredytów z dopłatami, na sfinansowanie zakupów na rynku wtórnym poszło ponad 2870, wcześniej było to średnio 1575. 

Rynek wtórny górą

W efekcie mieszkania używane, finansowane kredytem z dopłatami, po dziewięciu miesiącach odzyskały przewagę (56 proc.) nad rynkiem pierwotnym. Sytuacja jest o tyle zaskakująca, że po zmianach dokonanych w programie RnS, od września 2011 roku dużo trudniej znaleźć używane mieszkanie. Główny problem to cena, która kwalifikowałaby się na preferencyjny kredyt.

Za wszelką cenę staramy się o kredyty z dopłatą

Trudno oprzeć się wrażeniu, że klienci na wszelkie sposoby starają się skorzystać z wygasającej możliwości uzyskania dopłat do odsetek. Nie da się wykluczyć, że niejedna cena w oficjalnych umowach niekoniecznie odzwierciedla faktycznie płacone kwoty.

Co na to banki?

Traktują transakcję jako okazyjną dla klienta i bynajmniej nie są zmartwione sytuacją. Na mieszkanie o wyższej cenie rynkowej dają mniej kredytu, co sprawia, że mają lepsze zabezpieczenie. Gromadzenia i przetwarzania informacji na temat cen transakcyjnych nie ma również w zadaniach Banku Gospodarstwa Krajowego, który odpowiada za program Rodzina na Swoim.

Z puntu widzenia Urzędu Skarbowego

Tego samego, co w przypadku banków nie można powiedzieć o urzędach skarbowych. Przy zaniżonych cenach sprzedaży mogą się one poczuć zawiedzione zbyt niskim podatkiem od czynności cywilno-prawnych (PCC). Podatek ten płaci kupujący nieruchomość. Podatek liczony jest od wartości transakcji i wynosi 2 procent.

Na zakwestionowanie kwoty zakupu i zażądanie dopłaty należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę fiskus ma pięć lat. W przypadku, gdy którykolwiek z organów do tego upoważnionych zakwestionowałby cenę nieruchomości z umowy i wydał stosowne postanowienie (np. sąd), to konsekwencją jest zwrot wypłaconych dopłat. Obowiązek ich odzyskania należy wówczas do banku udzielającego kredytu, zarówno wtedy, gdy do ujawnienia takiej sytuacji dojdzie w trakcie otrzymywania dopłat, jak i już po ich zakończeniu.

Ceny mieszkań regularnie spadają

Osobom, które szukają mieszkania nadającego się do programu RnS, sprzyja systematyczny spadek cen nieruchomości. Jak wynika z analiz cen transakcji przeprowadzanych przez klientów Open Finance i Home Broker, tylko we wrześniu, licząc miesiąc do miesiąca, cena metra kwadratowego mieszkania w Krakowie spadła o ponad 7 proc., a w Warszawie i Lublinie obniżył się w granicach 6 proc.

Roczna zmiana cen w stolicy, Krakowie, Łodzi, Szczecinie, Wrocławiu, Lublinie i Gdańsku przekroczyła 10 proc., dochodząc miejscami do 18 procent. Najmniej, poniżej 5 proc., ceny transakcyjne spadły, rok do roku, w Olsztynie, Poznaniu Katowicach i Bydgoszczy.

Determinacja, aby skorzystać z preferencyjnego kredytu na używane mieszkanie wśród potencjalnych klientów będzie rosła jeszcze bardziej, bo szansa na uzyskanie pomocy przy zakupie takiego lokalu może raz na zawsze zakończyć się w tym roku.

Warto przeczytać: MdM - Mieszkanie dla młodych mniej korzystne niż Rodzina na swoim

Niestety w planowanym na połowę 2013 roku lub początek 2014 roku, programie Mieszkanie dla Młodych (MdM), na razie nie jest uwzględniony zakup mieszkania z rynku wtórnego i możliwość budowy domu. Widać, że do wstępnego projektu programu MdM rękę przyłożyli deweloperzy i to ich interesy uwzględnia nowe rozwiązanie. Pozostaje mieć nadzieję, że w ostatecznej wersji MdM będzie miał szerszy wymiar. Obecnie znaczenie mieszkań używanych w programie pomocy zakupu dofinansowanego „M” jest naprawdę duże.

Od stycznia do września 2012 roku klienci kupili mieszkania na rynku wtórnym za prawie 47 proc. kredytów z dopłatami w RnS. 31 proc. kredytów zaciągnęli na nowe mieszkanie, a 22 proc. na budowę domu.
W zeszłym roku mieszkania używane sfinansowało 54 proc. kredytów RnS, mieszkania nowe 27 proc., a domy 19 proc. W wielu miejscach klienci nie mają nawet alternatywy w postaci nowego lokum, ponieważ w okolicy po prostu nie ma inwestycji mieszkaniowych.