Polacy coraz chętniej wynajmują mieszkania

Jeszcze 2015 roku Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS) i spółdzielnie mieszkaniowe będą miały możliwość składania w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) wniosków o preferencyjny kredyt na budowę mieszkań czynszowych. W 2016 roku na ten cel ma zostać przeznaczone 450 milionów złotych. Za te pieniądze będzie wybudowanych kilka tysięcy mieszkań. Program rozpisany jest na dziesięć lat. W tym czasie ma pomóc wybudować około 30 tysięcy lokali, by reaktywować w Polsce budownictwo społeczne, które kuleje od lat.

Zobacz aktualne ofert: Mieszkania na wynajem

Zgodnie z ustawą TBS-y, spółdzielnie i spółki komunalne będą mogły dostać preferencyjny kredyt na budowę mieszkań czynszowych. Pożyczek udzielać będzie BGK, który zaś otrzyma od budżetu państwa rekompensatę za udzielanie kredytów poniżej cen rynkowych. Po analizie, to BGK będzie decydował, kto dostanie preferencyjne kredyty. Pod uwagę brana będzie m.in. użyteczność społeczna inwestycji.

BGK ujawnił informacje, z których wynika, że czas na składanie wniosków o kredyty preferencyjne będzie do końca lutego 2016 roku. Instytucje, które nie zdążą, będą musiały zaczekać na kolejny rok. Mieszkania wybudowane za pieniądze pożyczone z BGK trafią na rynek najmu. Jednak nie każdy będzie mógł z nich skorzystać. Uprawnione do tego będą osoby spełniające kryterium dochodowe uzależnione od lokalizacji i wielkości gospodarstwa domowego. Np. w Warszawie maksymalne dochody dla trzyosobowej rodziny to około 8100 złotych brutto. Z najmu czynszówek mają korzystać osoby, których nie stać na własne mieszkanie, ale jednocześnie zarabiają za dużo, żeby otrzymać lokal komunalny.

Przeczytaj: To musisz wiedzieć o wynajmie mieszkania

Mieszkania będą mieć ograniczenia w wysokości czynszów. Maksymalna roczna opłata nie będzie mogła przekroczyć 5 proc. wartości odtworzeniowej lokalu, czyli wskaźnika publikowanego co pół roku przez wojewodów. W przypadku Warszawy maksymalna opłata ma więc wynieść ok. 24,50 zł za metr kwadratowy. Ten warunek w przypadku mieszkania o powierzchni 50 mkw. oznacza opłatę na poziomie 1230 zł miesięcznie. W Łodzi wyjdzie to 830 zł. Taka kwota, jak na nowe mieszkanie, jest stawką atrakcyjną. Lokale nie będę przeznaczone pod wykup, jest to więc rozwiązanie przeznaczone dla osób, których w danej chwili nie stać na własną nieruchomość lub na zaciągnięcie kredytu. Może to być dla rozwiązanie tymczasowe, do momentu zgromadzenia środków lub uzyskania zdolności kredytowej.

Nieco inne podejście reprezentuje należący do BGK (w ramach spółki TFI BGK) Fundusz Mieszkań na Wynajem. Kupuje on od deweloperów gotowe mieszkania i wprowadza je na rynek najmu. Planuje on w ciągu kilku lat kupić za 5,5 mld złotych ok. 20 tysięcy mieszkań w największych miastach. Jak na razie fundusz najwięcej mieszkań kupił w Gdańsku-Wrzeszczu (134), na poznańskiej Wildzie (124) i w podwarszawskim Piasecznie (122). Najnowszy zakup to 45 lokali w Krakowie przy ulicy Polonijnej (dzielnica Bieżanów – Prokocim).

Mieszkania są wprowadzane na rynek najmu, a skorzystać z nich może każdy, kto przejdzie weryfikację finansową i zgodzi się na podpisanie umowy najmu okazjonalnego. W teorii stawki najmu miały być o kilkadziesiąt proc. niższe od rynkowych, w praktyce opłacalne jest to głównie przy podpisaniu umowy na dłuższy okres (im dłuższa umowa, tym niższe opłaty).

Ruch na rynku najmu poprawia się również ze względu na też rosnącą podaż ze strony inwestorów indywidualnych. Traktują oni zakup mieszkania na wynajem jako alternatywę do zakładania (aktualnie niskooprocentowanych) lokat lub zakupu obligacji skarbowych.

Fundusz Mieszkań na Wynajem oraz preferencyjne kredyty dla spółdzielni i TBS-ów (wg planów będzie to łącznie ok. 50 tys. mieszkań) powinny zastymulować rynek najmu do dalszego rozwoju, gdyby do gry włączyli się inwestory instytucjonalni, możliwy jest efekt kuli śniegowej. Sprzyja temu także wzrost popularności najmu okazjonalnego – to specjalna umowa, która zabezpiecza właściciela nieruchomości przed nieuczciwością najemcy.

Z danych Eurostatu wynika, że 4,3 proc. Polaków mieszka w wynajmowanym na warunkach rynkowych lokalu. Przez pięć lat wskaźnik ten wzrósł dwukrotnie (z 2,2 proc.), ale do krajów Europy Zachodniej nadal sporo nam brakuje. W Niemczech odsetek takich osób wynosi 39 proc., a w Danii 37 proc. Znacznie więcej najemców niż w Polsce jest także w Czechach (16 proc.) i na Słowacji (8 proc.).

Zobacz również oferty: Domy na wynajem

Polacy dojrzewają powoli do tego, że zakup własnego mieszkania nie jest celem samym w sobie, a chodzi właściwie o to, by mieć dach nad głową. A zapewnić to może także mieszkanie wynajmowane. Dodatkowo najem mieszkań zwiększa mobilność społeczeństwa. Dzięki temu obywatele nie są przywiązani do jednego miejsca (np. poprzez kredyt hipoteczny) i chętniej się przeprowadzają.