Oregano na balkon i do ogrodu. To zioło lubi słońce i nie ma dużych wymagań. Uprawa oregano (lebiodki) krok po kroku

Oregano to jedna z bardziej popularnych i lubianych przypraw. Świetnie nadaje się do pizzy, ale również makaronów, mięs, różnych sałatek. Najczęściej oregano kupujemy w postaci suszonej, ale warto też wykorzystywać świeże gałązki i listki. Tym bardziej, że uprawa tego zioła nie jest trudna.

Roślina, którą powszechnie nazywamy oregano, po polsku nazywa się lebiodką. Ma sporo gatunków, jednak najbardziej popularna jest lebiodka pospolita i to jej dotyczy ten artykuł. Nazwa oregano wywodzi się od jej nazwy botanicznej – Origanum vulgare.

Ta roślina rośnie dość pospolicie w Europie (również w Polsce) i bywa nazywana dzikim majerankiem. Jest też powszechna na południu Europy, a także na Bliskim Wschodzie i w północnej Afryce. Poza tym, że wykorzystuje się ją jako przyprawę, ma także właściwości lecznicze – działa m.in. przeciwwirusowo, wykrztuśnie, ale również korzystnie oddziałuje na trawienie. Używając jej jako przyprawy, osiągamy efekt „dwa w jednym” – nie tylko poprawiamy smak potraw, ale też sprawiamy, że są łatwiejsze do strawienia.

Oregano może być dość wysokie, bo dorasta do ok. 50-70 cm wys. Pędy są rozgałęzione, dość często pokładają się. Liście oregano są owalne, mają ok. 2 cm długości. Kiedy spojrzy się na nie pod światło, można zauważyć małe, przeświecające punkty. To gruczoły, które wytwarzają olejek eteryczny, przesądzający o zapachu i właściwościach tej rośliny. Na szczytach pędów latem pojawiają drobne kwiaty, tworzące większe, baldachowate kwiatostany. Kwiaty mogą być w odcieniach różu lub białe. Są bardzo miododajne (i również jadalne).

Oregano nie ma dużych wymagań, ale za to dość konkretne. Potrzebuje dużo słońca i przepuszczalnej ziemi. Może nawet rosnąć na kamienistym lub piaszczystym podłożu. Nie sadźmy go w miejscach zacienionych, albo z podmokłą, ciężką glebą, a nie będzie sprawiać problemów. Oregano dobrze sobie radzi z niedostatkiem wody, ale pod warunkiem, że rośnie w gruncie. Przy uprawie doniczkowej trzeba zadbać o podlewanie, szczególnie w upalne dni. Zdarza się, że pędy doniczkowego oregano „padają” na skutek upału, ale jeśli ich tylko nie przesuszymy za bardzo, podniosą się niemal natychmiast po podlaniu. Pamiętajmy jednak, że w doniczce musi mieć odpływ, a podłoże być przepuszczalne. Znacznie gorszy dla tej rośliny jest nadmiar wody niż jej przejściowy brak.

Oregano można samodzielnie wyhodować z nasion. Wiosną należy posiać je w doniczkach w domu, dzięki temu szybciej doczekamy się pachnących pędów i listków. Ale oregano można także posiać bezpośrednio do gruntu, w kwietniu-maju (warto poczekać na cieplejsze dni). Nasiona lebiodki są drobne, więc powinniśmy pomieszać je z piaskiem, by łatwiej było w miarę równomiernie je posiać. Następnie należy przykryć je cienką (ok. 0,5 cm) warstwą podłoża.

Sadzonki oregano i to różnych, również bardziej dekoracyjnych odmian, bez trudu kupimy wiosną i latem w sklepach ogrodniczych. Możemy przesadzić je do ogrodu lub balkonowej doniczki i niemal od razu cieszyć się tą przyprawą.

Zobacz także: Nalewka z oregano na niestrawność, kaszel i ból gardła. Rozgrzeje i uspokoi. Wypróbuj prosty przepis na nalewkę z lebiodki

Oregano łatwo ukorzenia się, więc gdy już zagości w ogrodzie lub na balkonie, możemy pozyskiwać z niego sadzonki. Pęd, ścięty u podstawy, wystarczy włożyć do wody, by wypuścił korzenie. W ogrodzie (lub większej donicy) pędy można też przygiąć do ziemi i zasypać ziemią. Jeśli mają miejsce, pędy często pokładają się i ukorzeniają same.

Oregano nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. W ogrodzie warto jedynie zadbać o odchwaszczanie. Nawożenie nie jest konieczne, ale można zasilać rośliny np. biohumusem.

Oregano jest wytrzymałe na mróz i dobrze zimuje w gruncie (jednym z warunków przetrwania mrozu jest to, żeby podłoże nie kumulowało wody). Natomiast w przypadku uprawy balkonowej trzeba zadbać o zabezpieczenie doniczki przed mrozem. Można także potraktować oregano w doniczce jako roślinę sezonową. Uwaga: nie ścinajmy pędów oregano przed zimą, zróbmy to dopiero wiosną.

Trzeba jednak wiedzieć, że dobrą odpornością na mróz wyróżnia się czysty gatunek. Natomiast w sprzedaży można spotkać także odmiany, które mają również ozdobne cechy (np. złote lub nakrapiane liście). Ich walory smakowe są takie same, jednak mrozoodporność jest przeważnie znacznie mniejsza i może okazać się, że nie przetrwają zimy.

Oregano można zbierać praktycznie przez cały sezon, choć najbardziej aromatyczne są rośliny, które jeszcze nie mają kwiatów lub zaczynają kwitnąć. Jeśli będziemy systematycznie przycinać pędy i wykorzystywać je na bieżąco, to osiągniemy od razu dwa cele – rośliny nie wytworzą kwiatów, a przy okazji będą rozgałęziać się. Do jedzenia najlepiej nadają się górne, miękkie części pędów, wraz z listkami (nie obrywajmy samy liści!). Ta metoda sprawdza się, jeśli nasza uprawa nie jest duża i została stworzona do zaspokojenia codziennych potrzeb. Natomiast, jeśli mamy większą grządkę z oregano, to rośliny możemy ściąć, gdy zaczynają kwitnąć.

Ścięte pędy można suszyć, najlepiej związane w pęczki, w przewiewnym i zacienionym miejscu. Nadają się także do mrożenia.

Oregano możemy posadzić w ziołowym ogródku, ale równie dobrze można wykorzystać je jako roślinę ozdobną, np. i posadzić na skalniaku. Dobrze poczuje się np. w towarzystwie tymianku, rozmarynu, szałwii czy lawendy.
Natomiast na balkonie oregano możemy posadzić w osobnej doniczce lub z wymienionymi wyżej roślinami. Lebiodka nie potrzebuje dużej doniczki, z powodzeniem może rosnąć w zwykłej balkonowej skrzynce. Jeśli jednak chcemy stworzyć śródziemnomorski klimat na balkonie, posadźmy oregano (i inne zioła) w ceramicznych doniczkach.

Warto wiedzieć, że w botanice nazwa „oregano” dotyczy zupełnie innej rośliny – to Lippia graveolens (jest również aromatyczna i wykorzystywana jako zioło).