Ogródek ziołowy. Jakie zioła warto w nim mieć

W ogródku ziołowym warto też mieć kolendrę, estragon, ogórecznik czy cząber. Pietruszka naciowa, koperek, czosnek, chrzan, a nawet szczypiorek to także zioła, które ozdobią nasz ogród i poprawią smak serwowanych dań. Ogródek ziołowy jest obowiązkowym elementem ogrodu w stylu wiejskim, który niestety z powodu sporej pracochłonności, powoli odchodzi w przeszłość.

Zobacz również: Ziołowy ogródek na parapecie: jak go zrobić. Poradnik 

Zioła z północy

Koper, melisa, lubczyk, mięta pieprzowa czy trybuła ogrodowa wywodzą się z krajów północnych o umiarkowanym klimacie. Lubią glebę wilgotną i dużej zawartości próchnicy. Nie muszą rosnąć w pełnym słońcu. Lubią półcień. Dobrze znoszą deszczowe lato. Nie należy ich siać ani sadzić zaraz po zasileniu gleby nawozem.

Melisa, mięta pieprzowa czy lubczyk powinny rosnąć na osobnej grządce, bo są dość ekspansywne. Mogłyby zaszkodzić innym roślinom o mniej wybujałym wzroście. Ich wysokie pędy i rozłogi trzeba kontrolować.

Zioła z południa

Tymianek, bazylia, szałwia, majeranek, oregano, cząber, rozmaryn, najlepiej czują się w glebie lekkiej, piaszczystej, wapiennej, ubogiej w składniki pokarmowe i raczej suchej. Lubią ciepło i słońce. Wyjątkiem jest bazylia, która oprócz słońca, kocha też wilgoć.

Warto wiedzieć więcej: Polskie zioła lecznicze - kiedy należy siać i jak je zbierać 

Większość śródziemnomorskich ziół to byliny lub półkrzewy. Nie będą dobrze rosły na glebie ciężkiej, gliniastej, podmokłej. Lubią natomiast nagrzane murki czy kamienne ogródki.

Pochodzące z południa Europy zioła całkiem dobrze znoszą polskie zimy, pod warunkiem, że rosną w lekkiej i suchej ziemi. Wystarczy je tylko okryć, żeby zapobiec przemarzaniu bryły korzeniowej. Przy końcu lutego, a najpóźniej na początku marca wszystkie zioła należy mocno przyciąć. Powoduje to silne rozkrzewianie się roślin i wyrastanie nowych pędów.

Jedynie rozmaryn lepiej wykopać i zimować w doniczce w chłodnym i jasnym pomieszczeniu. Posadzić do gruntu pod koniec kwietnia.

Jak uprawiać zioła ogrodowe

Założenie ogródka ziołowego jest proste. Zioła można siać lub sadzić na specjalnie do tego celu wyznaczonej grządce albo między innymi roślinami. Można je wyhodować z nasion lub kupić rozsadę. Jeśli nie mamy ogrodu, wystarczą doniczki lub jeden większy pojemnik. Na zimę przenieść go można np. z balkonu do kuchni.

Kiedy zbierać plony z naszego ziołowego ogródka

Zwykle zioła zrywamy na bieżąco, gdy są nam potrzebne do potraw. Najwięcej cennych składników jest jednak w ich liściach zanim wejdą w okres kwitnienia. Najsilniejszy aromat mają listki zbierane w godzinach przedpołudniowych. Dobrze jest przycinać lub uszczykiwać wierzchołki ziół, bo lepiej się rozkrzewią. Dotyczy to m.in. bazylii i mięty. Majeranek zbiera się ścinając pędy po ukazaniu się pierwszych pąków kwiatowych, a potem zasusza.

Osobną grupą są zioła nasienne, a więc koper, kolendra, kminek czy anyż. Ich zbiory odbywają się wtedy, gdy nasiona dojrzeją, czyli zwykle w lipcu-sierpniu.

Jakie zioła do ogródka wybrać

To zależy od naszych upodobań. Do żelaznego kanonu należą:

• Mięta. Jest wieloletnią byliną o pełzających podziemnych kłączach. Ta pieprzowa ma ciemnozielone owalne liście z czerwonawym zabarwieniem. Inne odmiany mają tak różne kształty i kolory liści, że sprawiają wrażenie różnych roślin. Miętę pieprzową zbiera się w lipcu i sierpniu, obrywając listki tuż przed kwitnieniem rośliny.
• Bazylia. Jest rośliną jednoroczną. Ma słodkawy, pikantny smak, nieco podobny do goździków. Lubi słońce i zaciszne miejsca. Do gruntu można ją wysadzać dopiero po połowie maja. Bazylia najlepiej smakuje przed kwitnieniem, dlatego przez całe lato trzeba usuwać pędy kwiatostanowe.
• Tymianek. Jest wieloletnią krzewinką o sztywnych pędach i wąskich liściach. Zioło to ścina się w czasie lub na krótko przed kwitnieniem. Suszy w przewiewnym miejscu i przechowuje w szczelnie zamkniętym naczyniu, rozdrabniając bezpośrednio przed użyciem. Świeży jest bardzo piekący, więc nie należy dodawać go do potraw zbyt dużo.
• Melisa. Jej liście mogą mieć kolor od żółtozielonego do ciemnozielonego. Podobne są w kształcie do liści mięty. Mają mocny, przyjemny zapach. Roztarte, nadają skórze dłoni zapach podobny do cytrynowego. Po ususzeniu ten zapach znika. Uwielbiają ją pszczoły, bo jest rośliną miododajną.