Jeśli dobrze się poszuka, zakup nieruchomości na wolnym rynku – pierwotnym lub wtórnym – może być wyjątkowo okazyjny. Okazję stanowi również zakup mieszkania w drodze licytacji komorniczej. Urzędy skarbowe też organizują podobne licytacje, podczas których są zbywane nieruchomości (i ruchomości tak samo), należące do podatników, którzy mają zadłużenie względem skarbówki. To znaczy: osoby, które od dawna zalegają spore kwoty z opłacaniem podatków do US, a nie wygląda na to, że w najbliższym czasie uregulują zadłużenie, mogą liczyć się z tym, że ich mieszkanie, dom albo nieruchomość gruntowa pójdą pod młotek. Doprowadzi do tego właśnie urząd skarbowy.
Gdzie szukać informacji o licytacjach nieruchomości
Informacje o licytacjach są publicznie dostępne. Są one publikowane w formie obwieszczenia przez naczelnika konkretnego urzędu skarbowego (tego US, do którego „należy" dany dłużnik). Nie trzeba fatygować się do urzędu skarbowego, aby zorientować się, jakie licytacje niebawem mają się odbyć. Można sprawdzić te informacje na portalach poszczególnych US lub stronach konkretnych izb administracji skarbowej.
Przeczytaj poradnik: Zakup nieruchomości na licytacji komorniczej
Procedura odbywa się w oparciu o przepisy Ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Licytacje mają miejsce w określonym US. W obwieszczeniu podane jest, kiedy i gdzie odbędzie się licytacja, która jest to licytacja (pierwsza, druga lub trzecia). W komunikacie znajduje się ponadto krótki opis nieruchomości, planowanej do zbycia w drodze licytacji (m.in. lokalizacja, powierzchnia, zazwyczaj podany jest także numer księgi wieczystej, dotyczącej tej nieruchomości).
Wizja lokalna, czyli obejrzyj nieruchomość
Z informacji można dowiedzieć się też, do kogo należy ta nieruchomość oraz kiedy można ją wcześniej obejrzeć. To w myśl powiedzenia: nie kupuj kota w worku. Na około 2 tygodnie przed wyznaczonym dniem licytacji nieruchomość można obejrzeć w określonym terminie. W skarbówce jest z kolei opcja przejrzeć akta postępowania egzekucyjnego, dotyczącego tej sprawy.
Cena szacunkowa nieruchomości a cena wywoławcza
W obwieszczeniu podana jest cena szacunkowa domu, mieszkania lub działki oraz cena wywoławcza. Cena szacunkowa odnosi się do faktycznej wartości nieruchomości, natomiast cena wywoławcza to cena minimalna, za którą można kupić tę nieruchomość. Oczywiście, można ją nabyć za wyższą cenę, o ile do licytacji przystąpi więcej osób zainteresowanych i będzie ją licytowało. Cena wywoławcza zależy od tego, który raz mieszkanie jest wystawiane na licytację. Jeśli pierwszy raz, to cena wywoławcza wynosi 75 procent wartości szacunkowej. Gdy posesja albo grunt idą drugi raz pod młotek, cena wywoławcza nieruchomości stanowi 70 procent wartości szacunkowej. W sytuacji trzeciej licytacji jest to 65 procent wartości nieruchomości.
Zobacz oferty: Mieszkania do sprzedaż
Kiedy najbardziej opłaca się kupić nieruchomość
Tym samym, najbardziej opłaca się kupić nieruchomość z trzeciej licytacji, za minimalną kwotę (czyli wywoławczą), o ile nie będzie innych osób zainteresowanych tym zakupem. Zdarza się, że chętnych na zakup czterech kątów lub działki jest tak wielu i tak proponują coraz wyższe kwoty, że cena nieruchomości dochodzi podczas licytacji do takiej, jakie istnieją na wolnym rynku.
Licytant, czyli osoba przystępująca do przetargu, przed licytacją jest zobowiązany do złożenia wadium w wysokości 1/10 sumy oszacowania nieruchomości. Przykład: jeżeli mieszkanie jest warte 170 tysięcy złotych, wadium wynosi 17 tys. zł. Kwotę tę można wpłacić na 3 sposoby: w gotówce do rąk osoby, która poprowadzi licytację, w postaci czeku wystawionego na organ egzekucyjny, a więc na dany urząd skarbowy albo można ją wpłacić na podany numer konta tego organu egzekucyjnego. Jak mówią przepisy, w licytacji mogą również brać udział osoby, które przedłożą pełnomocnictwo do udziału w licytacji stwierdzone dokumentem i podpisem urzędowo lub notarialnie potwierdzonym.
Po licytacji
Osoby, które uczestniczyły w licytacji, lecz nie nabyły na niej nieruchomości, otrzymają z powrotem pieniądze, które wcześniej zostały wpłacone. Kto kupił nieruchomość, ten będzie musiał dopłacić brakującą kwotę, ponieważ wpłacone przez niego wadium zostanie zaliczone na poczet tejże kwoty.
Na czynności organu egzekucyjnego dotyczące obwieszczenia o licytacji przysługuje skarga. Jeżeli ktoś zamierza wnieść skargę choćby na podejrzenie naruszenia przepisów, ma na to 14 dni od dnia ogłoszenia o licytacji. Skargę może złożyć dłużnik, wierzyciel albo też uczestnik licytacji.
Warto wiedzieć: Zadłużone mieszkanie – czy warto takie kupić
Bywa, że zapowiadana licytacja się nie odbędzie. Tak dzieje się np. w przypadku, gdy dłużnik-właściciel nieruchomości nagle spłaci swoje zadłużenie.
