Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym. Dla kogo?

Nowa ustawa ma zabezpieczać interesy osób posiadających nieruchomości, w szczególności osoby starsze i zapewnić im dostęp do dodatkowych źródeł finansowania.

Projekt założeń do ustawy, nad którym prace trwają od kwietnia 2010 roku, przewiduje:

• wprowadzenie definicji umowy odwróconego kredytu hipotecznego,
• określenie podmiotów uprawnionych do oferowania umów odwróconego kredytu hipotecznego,
• wskazanie rodzajów praw do nieruchomości, które mogą zostać uznane za uprawniające do zawarcia umowy,
• uregulowanie obowiązków informacyjnych instytucji kredytujących wobec klientów oraz obowiązków kredytobiorcy względem nieruchomości,
• ustalenie zasad zaspokajania roszczeń instytucji kredytujących z tytułu odwróconych kredytów hipotecznych,
• określenie przesłanek wypowiedzenia umowy przez kredytodawcę,
• wprowadzenie prawa do przedterminowej bezpłatnej spłaty kredytu oraz prawa do odstąpienia od umowy przez klienta bez podania przyczyn. 

Nad projektem pracowało też Ministerstwo Gospodarki, które chce rozszerzyć zapisy przygotowane przez Ministerstwo Finansów.

Ministerstwo Gospodarki zaproponowało, by przeniesienie własności nieruchomości na inny podmiot, w zamian za wypłacanie dożywotniej renty odbywało się na podstawie odrębnej ustawy.

Określiło również, jakie spółki będą mogły oferować hipotekę odwróconą. Będą musiały one spełniać szereg wymogów, m.in. posiadać osobowość prawną, mieć zarząd, który ma minimum dwuletnie doświadczenie w
kierowaniu instytucją rynku finansowego oraz dysponować kapitałem założycielskim w wysokości co najmniej 250 tys. zł. **

Przedstawione przez Ministerstwo Gospodarki założenia zakładały m.in., że firmy oferujące rentę dożywotnią będą podlegać nadzorowi KNF i mają prowadzić działalność tylko po wydaniu zezwolenia.

Ustawa ma także zapewnić osobom starszym prawo do dożywotniego użytkowania mieszkań, którego własność senior postanowił przenieść na instytucję świadczącą mu rentę dożywotnią.

Nowe prawo ma na celu zabezpieczyć interesy seniorów, eliminując z rynku możliwość nieuczciwych działań. 

Od stycznia br. prace legislacyjne nad tą ustawą przyhamowały, ale ostatnio premier zapowiedział, że rząd wraca do tematu.

Obecnie takie oferty mają np. Fundusze Hipoteczne, ale umowy reguluje prawo cywilne, tzn. nie są one kontrolowane przez żadne instytucje państwowe, a w przypadku sporu między stronami senior, który zawarł taką umowę, musi skarżyć się do sądu.

Rząd chce, żeby ta sytuacja zmieniła się, ponieważ z renty dożywotniej może korzystać coraz więcej osób. W 2035 roku w Polsce ma być ponad 9,6 mln osób w wieku emerytalnym, podczas gdy w 2010 roku było ich 6,4 mln. 

Czym jest renta hipoteczna obecnie funkcjonująca w Polsce

Przejrzeliśmy ofertę internetową firmy, która oferuje takie renty. To pieniądze wypłacane co miesiąc osobie, która przekroczyła 65. rok życia, jest właścicielem mieszkania lub domu czy też posiadaczem własnościowego prawa do lokalu (domu) i zrzeka się tej nieruchomości na rzecz firmy. Może tam mieszkać dożywotnio, a po jej śmierci Fundusz przejmie lokal.

W zamian za to senior nie ponosi opłat związanych z mieszkaniem (z wyjątkiem mediów) oraz otrzymuje rentę od kilkuset złotych do kilku tysięcy złotych, w zależności od wartości lokalu, wieku emeryta, płci itd. Średnio jest to w sumie tylko od 30 do 40 proc. wartości całego lokalu. Eksperci wyliczyli, że może być to jeszcze mniej.

Przykładowo, mężczyzna w wieku 65 lat, który jest właścicielem mieszkania w Warszawie (50 metrów kw.), wartego 400 tys. zł, może liczyć w tej firmie na 677 zł miesięcznie. Kobieta w tym samym wieku - na 529 zł. 

Zobacz: UOKiK ukarał Fundusz Hipoteczny Dom za reklamę, która wprowadzała klientów w błąd

Informacji o dotychczasowej liczbie klientów Fundusz do tej pory nie ujawnił. Tymczasem wkrótce wchodzi on na giełdę i będzie musiał publikować wszystkie dane.

Renta hipoteczna to szansa na dodatkową gotówkę dla seniorów, szczególnie osób nie mających krewnych, którym w zamian za opiekę i pomoc mogą przepisać mieszkanie.

Szukają oni dodatkowych dochodów, ponieważ emerytury i renty nie pozwalają im na godne życie. Halina Łubniewska, prezes Stowarzyszenia Uniwersytet III Wieku w Opolu, mówi, że za udział w zajęciach członkowie płacą tylko 4 zł miesięcznie, a ona boi się podnieść tę stawkę choćby o złotówkę, bo ma świadomość, jak bardzo obciąża to ich portfele.

Zobacz również: Odwrócona hipoteka - na czym to polega

Z danych ZUS wynika, że przeciętna emerytura Polaka w czerwcu br. wynosiła 1887 zł, a renta 1423 zł. Tyle że gros emerytów czy rencistów otrzymuje niższe świadczenia. Najniższa emerytura w 2012 roku wyniosła 799,12 zł.