Spis treści
Tojeści to piękne, ale niezbyt znane kwiaty
Latem na wielu grupach dotyczących roślin pojawiają się zdjęcia ładnych roślin o żółtych kwiatach, z nieodłącznym pytaniem: „co to jest?” lub „co tak kwitnie”. Odpowiedź brzmi: tojeść. Najczęściej jest to tojeść kropkowana (Lysimachia punctata) – jeśli roślinę podpatrzono w ogrodzie lub tojeść pospolita (Lysimachia vulgaris), jeśli ktoś ją spotkał na łące. Obydwa gatunki rosną wprawdzie i dziko, i w ogrodach, ale na rabatach bardziej okazale wygląda tojeść kropkowana.
Jak wygląda i kwitnie tojeść kropkowana i zwyczajna?
Tojeść kropkowana ma sztywne, wzniesione łodygi, które gęsto pokrywają żółte kwiaty oraz lancetowate liście. Jest dość wysoka, bo dorasta do 80-100 cm. Jej łodyga i liście są pokryte drobnymi włoskami. Tojeść pospolita ma bardzo podobne, żółte kwiaty, ale gładkie liście. Jej łodyga w górnej części najczęściej rozgałęzia się. Jest niższa od kropkowanej.
Kiedy kwitnie tojeść kropkowana?
Te rośliny kwitną przez całe lato: od czerwca/lipca do sierpnia/września.
Czy tojeści są wieloletnie?
Zarówno tojeść kropkowana, jak i zwyczajna to byliny. Są wieloletnie i bardzo trwałe, a także odporne na mróz, więc nie trzeba się przejmować ich zimowaniem.
Gdzie posadzić tojeść i co lubi ta roślina?
Tojeści dobrze znoszą słońce, ale świetnie też czują się w lekkim cieniu. Teoretycznie lubią wilgotną, żyzną ziemię. Jednak w praktyce świetnie radzą sobie na różnych glebach (z wyjątkiem suchych, piaszczystych), bez problemu znoszą też przejściową suszę i nie trzeba ich bardzo często podlewać.
Na co uważać, sadząc tojeść w ogrodzie?
Jedynym niebezpieczeństwem jest to, że tojeści będą rosły… zbyt dobrze. Te rośliny chętnie rozrastają się przez podziemne rozłogi. Szczególnie dobrze im to idzie na lekko wilgotnych i żyznych ziemiach, ale lepiej ich pilnować także w innych warunkach. Dlatego już sadząc te rośliny, zadbaj o to, żeby nie rozpanoszyły się nadmiernie. Możesz wkopać w ziemię specjalne bariery korzeniowe. Prostszą i tańszą alternatywą jest posadzenie ich np. w wiadrze pozbawionym dna (może też być duża donica, która często zostaje po różnych sadzonkach). Chyba że masz dużo terenu do obsadzenia, wtedy tojeść ci w tym pomoże.
Kiedy sadzić tojeść?
Sadzonki w doniczkach można sadzić przez cały sezon. Rośliny można też rozmnażać przez podział kęp wiosną i jesienią. Jeśli rośnie w jakimś zaprzyjaźnionym ogrodzie, możesz wtedy pozyskać jej sadzonki.
Inne gatunki tojeści
Warto wiedzieć, że tojeści mają znacznie więcej gatunków. Jest np. niska płożąca tojeść rozesłana, która ma podobne kwiaty do omówionych tu gatunków. Zobacz, jak wygląda tojeść rozesłana i jak ją uprawiać. Ale jest też na pozór zupełnie niepodobna tojeść orszelinowa oraz tojeść ciemnopurpurowa.
Źródła
- Gawłowska, A., Atlas roślin ogrodowych, Warszawa 2016
- Marcinkowski, J., Katalog bylin polecanych przez Związek Szkółkarzy Polskich, Warszawa 2005
- McHoy, P., Berry, S., Bradley, S., Gardening success, London 2003
