Obecnie trzyosobowa rodzina, która ma dochód na poziomie 5 tys. zł netto może uzyskać kredyt hipoteczny na poziomie 378 tys. zł (mediana). Zobowiązanie jest zaciągane na okres 30 lat. Takie dane zaprezentował Lion's Bank. Jest to najniższa zdolność kredytowa odnotowana od ponad 2 lat. W ciągu roku przeciętna zdolność kredytowa modelowej rodziny spadła o 70 tysięcy złotych. Co to oznacza dla przeciętnego nabywcy? W dużym mieście za taką kwotę można kupić kilkanaście metrów używanego „M" (średnia 16,7 metrów kwadratowych). Uproszczając to oznacza, że jeśli rok temu modelowa rodzina mogła kupić dwupokojowe mieszkanie, dziś może nabyć tylko kawalerkę.
Dowiedz się: Ile faktycznie kosztuje zakup mieszkania
Najmniej zmianę tę odczują mieszkańcy Warszawy. Przez wysokie ceny nieruchomości, spadek zdolności kredytowej przekłada się na możliwość zakupu o niecałe 10 metrów kwadratowych mniej. Na drugim biegunie są: Katowice, Łódź czy Zielona Góra. W tych miastach za 70 tys. zł można by kupić ponad 20 metrów kwadratowych mieszkania na rynku wtórnym.
Do kalkulacji przyjęto, że kredytobiorcy zobowiązują się do korzystania z bankowego rachunku i karty kredytowej, a w niektórych bankach także kupują dodatkowe ubezpieczenie (o ile jest to niezbędne).
Koszty rosną, można mniej
Spadająca zdolność kredytowa to tylko jeden z efektów wprowadzenia m.in. podatku bankowego. Ten niemal automatycznie przyczynił się do wzrostu marż kredytowych. Jeszcze w grudniu 2015 roku przeciętna marża wynosiła około 1,75 proc. Dziś jest to już 2,07 proc. – wynika z danych Lion's Bank. Dalej mechanizm działa już prosto. Skoro wzrosło oprocentowanie długu (marża jest jej składnikiem), wzrosły też miesięczne raty, a przy wyższych ratach banki uznają, że rodzina, której dochody w ciągu roku się nie zmieniły, może dziś pożyczyć na mieszkanie wyraźnie mniej niż rok temu.
Przeczytaj poradnik: Lepiej nabyć mieszkanie nowe czy używane?
Kto dał pół miliona kredytu za 5 tysięcy dochodu?
Niemniej wciąż znaleźć można dwa banki, które deklarują, że modelowej rodzinie chciałyby pożyczyć przynajmniej pół miliona złotych. Są to BGŻ BNP Paribas oraz ING Bank Śląski. Na drugim biegunie znalazły się Alior Bank, Bank Pocztowy i Credit Agricole. Te instytucje deklarują, że rodzina zarabiająca co miesiąc 5 tys. zł netto może liczyć na od 261 do 336 tys. zł długu.
