Ostropest plamisty zdobi ogród i leczy ciało. Jak uprawiać ostropest i wykorzystać jego właściwości? Sprawdź, na co pomaga to zioło

Ostropest plamisty to okazała roślina, często mylona z ostami. Ma duże, kłujące liście. Układają się one w rozetę, z której wyrasta wysoka, rozgałęziona łodyga, zwieńczona fioletowymi kwiatami, które mają formę koszyczków. Liście wyrastają również na łodydze, a wszystkie części rośliny są mocno kłujące. Ostropest może dorastać do 1,5-2 m wysokości, jest więc dość spory. Jeśli zastanawiamy się, czy mamy do czynienia z ostropestem, czy jakimś ostem, najlepiej przyjrzeć się liściom. U ostropestu powierzchnia blaszki jest pokryta wyraźnym, białawym marmurkowym wzorem.

Sprawdź też: Jakie właściwości korzystne dla zdrowia mają owoce aronii

Ostropest plamisty można uprawiać z sadzonek, jeśli komuś uda się je nabyć lub zechce wyprodukować, ale równie dobrze można wysiać go wprost do gruntu w kwietniu. Ważny jest dobór odpowiedniego stanowiska. Ostropest lubi dużo słońca. Gdy mu go zabraknie, słabo kwitnie i owocuje, a to właśnie owoce są surowcem zielarskim.

Z racji pokaźnych rozmiarów, należy mu zapewnić sporo miejsca. W rzędzie więc rośliny wysiewamy lub sadzimy w co najmniej 50 cm odstępach. Podobnie na rabacie wśród innych gatunków należy zadbać o to, by ich nie zadusił i nie zacienił.
Gleba nie musi być bardzo żyzna i nie ma co jej też za bardzo nawozić. Innymi słowy: minimum wysiłku, minimum problemów. Istnieje za to jedna rzecz, której ta roślina zdecydowanie nie lubi. Jest nią nadmiar wody. Podlewamy więc z umiarem, najlepiej tylko w czasie suszy. Lepiej bowiem zniesie okresowe przesuszenie, niż zalanie. Ostropest jest rośliną jednoroczną.

Owoce (nasiona) ostropestu plamistego to zamknięte w koszyczkach kwiatowych niełupki, które zaczynają dojrzewać w sierpniu. Czynią to jednak nieregularnie i stopniowo, dlatego warto odwiedzać rośliny nawet codziennie w tym czasie. Zbieramy te koszyczki, na których okrywy zaczną zasychać i pojawią się pierwsze kosmyki puchu kielichowego. Jeśli przeoczymy odpowiedni moment, koszyczek otworzy się, a cenne niełupki porwie wiatr, rozsiewając przy tym ostropest po okolicy. Koszyczki kwiatowe suszy się, a następnie oddziela nasiona, które są surowcem zielarskim. Najlepiej przechowywać je w całości i zmielić bezpośrednio przed spożyciem.

Podpowiadamy: Jak uprawiać tymianek dla smaku i dla zdrowia

Ostropest wyróżnia się nie tylko oryginalnym wyglądem, ale też właściwościami prozdrowotnym. Przede wszystkim jest jednym z ziół o korzystnym wpływie na wątrobę. Dzięki zawartości sylimaryny, chroni ją przed toksynami, zapobiegając tym samym uszkodzeniom, równocześnie pobudzając jej zdolności regeneracyjne. Działa detoksykująco na organizm i opóźnia procesy starzenia, ograniczając nadmierne namnażanie się wolnych rodników. Wykazuje też działanie antykarcerogenne – hamuje podział komórek nowotworowych w nowotworze wątroby i przyspiesza oczyszczanie tego ważnego narządu po chemioterapii. Ostropest plamisty stosuje się również w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu A, B i C. Sylimaryna pomaga także obniżyć poziom cholesterolu.

Stwierdzono też korzystne właściwości zapobiegania i leczenia kamicy żółciowej, a także w profilaktyce stanów zapalnych układu żółciowego. Wspiera też pracę żołądka i pomaga zwalczać dolegliwości jelitowo-żołądkowe, jak niedokwaśność, wzdęcia i zgagę.

Ostropest, a właściwie sylimaryna, pomaga również pozbyć się problemów skórnych, związanych z nieprawidłowym wydzielaniem łoju (trądzik, łuszczyca), a także łagodzi stany zapalne skóry.

Nazwa sylimaryny wywodzi się właśnie od botanicznej nazwy ostropestu Silybum marianum.

Ostropest można spotkać w postaci suszu lub gotowych „herbatek” do zaparzania. Jednak trzeba wiedzieć, że najcenniejszy składnik tego zioła, czyli sylimaryna, nie rozpuszcza się w wodzie! Napary mają więc raczej walory smakowe niż prozdrowotne. Natomiast jeśli zależy nam na wykorzystaniu właściwości ostropestu, zaleca się spożycie świeżo mielonych nasion (wraz z łuskami nasiennymi, bo to właśnie w nich znajduje się najwięcej cennego związku). Można je dodawać np. do koktajli itp. Dostępne są także gotowe preparaty (najczęściej tabletki), które zawierają standaryzowaną ilość sylimaryny, co ułatwia przyjęcie odpowiedniej dawki w przypadku schorzeń (zgodnie z zaleceniami producenta). Ważne, że kuracja jest skuteczna przy dłuższym stosowaniu sylimaryny, czyli przez około pół roku.

Źródło
Różański, H., Sylimaryna, sylimarol i ostropest