Malina moroszka to ciekawy owoc. Urośnie w ogrodzie, ale trzeba jej zapewnić odpowiednie warunki. Jak uprawiać malinę nordycką?

Malina moroszka (Rubus chamaemorus) jest malutką krzewinką, dorastającą do ok. 10-30 cm i rozrastającą się po okolicy za pomocą podziemnych rozłogów. Ma brunatne, bezkolcowe łodyżki, zaopatrzone w 2-3 duże, klapowane, okrągłe w zarysie liście. Późną wiosną zakwita białymi kwiatami. Następnie pojawiają się kuliste, pojedyncze, duże, mięsiste owoce. Początkowo są czerwone, a po dojrzeniu pomarańczowe (właśnie w takiej kolejności). Roślina jest dwupienna, dlatego owoce pojawiają się tylko na egzemplarzach żeńskich, rosnących w pobliżu egzemplarzy męskich. Owoce moroszki budową przypominają owoce morwy lub maliny.

Sprawdź: Uprawa malin – najczęstsze problemy. Jak i kiedy przycinać maliny, żeby dobrze owocowały?

Są one bardzo aromatyczne, ale kwaskowate w smaku, dlatego nie wszystkim przypadają do gustu jako owoce deserowe. Ponieważ jednak mają bardzo wysoką wartość odżywczą (są m.in. bogatym źródłem wit. C, a nawet wykazują właściwości lecznicze), znakomicie nadają się na przetwory. Po dojrzeniu (kolor pomarańczowy), można wykorzystywać je do dekoracji deserów lub przygotować z nich rozmaite przetwory (np. powidła, dżemy, konfitury, kompoty, nalewki).

Malina moroszka to szczególna roślina, uważana nawet za relikt epoki lodowcowej i praprzodka malin hodowlanych. Jej stanowiska można znaleźć w chłodniejszych rejonach Ameryki Północnej, Azji czy Europy (także w Polsce, gdzie jest jednak bardzo rzadka i objęta ochroną gatunkową), a nawet na terenach arktycznych, dlatego trudno się dziwić, że jej mrozoodporność jest imponująca (znosi mróz do -40°C). W naturze roślina zasiedla torfowiska, leśne polany i tereny bagienne, wybierając zaciszne, półcieniste stanowiska. Preferuje podłoża torfowe, bardzo kwaśne, stale lekko wilgotne i umiarkowanie żyzne, a nawet jałowe. Nie toleruje zarówno suszy, jak i zalania. Nie lubi też rozległych, otwartych przestrzeni i pełnego nasłonecznienia, gdyż w takich miejscach rozwija się słabo i nie owocuje.

Ze względu na swoje specyficzne wymagania, trudno poddaje się uprawie, a w warunkach hodowlanych owocuje słabo lub wcale. Aby więc mieć choćby minimalne szanse powodzenia uprawy moroszki, należy dobrze ją poznać i zapewnić jej jak najlepsze warunki do rozwoju. Z pewnością nie warto sadzić rośliny na zwykłej, ogrodowej glebie czy w doniczce, bo taka uprawa nie ma większych szans powodzenia. Trzeba dla niej przeznaczyć zaciszne, półcieniste stanowisko i przepuszczalne, stale lekko wilgotne podłoże torfowe o kwaśnym odczynie pH.

Takie warunki można uzyskać, przygotowując koryto torfowe czyli wydzielony obszar, z którego wybiera się ziemię (polecane wymiary otworu to ok. 0,5 m głębokości i co najmniej 0,5 m szerokości) i zastępuje ją kwaśnym torfem. Aby torf zbyt szybko nie wysychał, przygotowany otwór przed wypełnieniem podłożem, należy wyłożyć perforowaną folią, która nie tylko oddzieli torf od gleby występującej w ogrodzie i zapobiegnie mieszaniu się warstw, ale też nie pozwoli na zbyt szybkie odpływanie wody z podlewania i opadów, ograniczając tym samym wysychanie torfu. Podłoże przygotowane dla moroszki, warto też zaszczepić mikoryzą dla roślin wrzosowatych, gdyż w naturze roślina współżyje z grzybami mikoryzowymi, dzięki którym lepiej się rozwija.

Niezbędne jest też zastosowanie w uprawie odpowiedniego nawadniania (np. linii kroplującej lub „pocącego się” węża nawadniającego), gdyż malina nordycka jest bardzo wrażliwa na suszę. Krzewinek nie trzeba natomiast okrywać na zimę, ponieważ są wybitnie mrozoodporne.
Szanse powodzenia uprawy rośliny wzrastają, jeśli ogród sąsiaduje z lasem, gdyż to właśnie tereny leśne są najbardziej naturalnym środowiskiem występowania moroszki.

W sadzonki do uprawy należy zaopatrzyć się u sprawdzonego hodowcy (w naszym kraju nie wolno pozyskiwać ich ze środowiska naturalnego), pamiętając, że wśród egzemplarzy żeńskich musi znaleźć się też kilka egzemplarzy męskich, inaczej owoce na roślinach się nie pojawią. Pierwszych owoców, o ile w ogóle się pojawią, możemy spodziewać się najwcześniej po 1,5 roku uprawy.