Kryzys mieszkaniowy w Europie. Państwa regulują najem krótkoterminowy

Włoskie miasta, zwłaszcza te o znaczeniu historycznym, od miesięcy są miejscem intensywnej debaty na temat krótkoterminowego wynajmu mieszkań dla turystów. Po rekordowym lecie, kiedy to historyczne miejscowości były przepełnione turystami, temat ten zyskał jeszcze większą uwagę. W wielu miastach odbywają się protesty mieszkańców, którzy sprzeciwiają się gwałtownemu wzrostowi liczby apartamentów na krótki wynajem. Zdesperowani mieszkańcy niszczą specjalne skrytki na klucze dla turystów lub zaklejają je hasłami w obronie swojego miasta.

Według włoskiego ministerstwa turystyki w kraju zarejestrowanych jest około 600 tysięcy takich obiektów, choć przypuszcza się, że rzeczywista liczba jest znacznie wyższa. Brak ogólnokrajowych przepisów regulujących ten rodzaj wynajmu sprawia, że burmistrzowie miast podejmują działania w ramach swoich kompetencji. Władze Florencji były jednymi z pierwszych, które wprowadziły ograniczenia, zakazując krótkoterminowego wynajmu w obszarach wpisanych na listę dziedzictwa UNESCO. Wzrost liczby apartamentów dla turystów w historycznych miastach skutkuje brakiem mieszkań na wynajem długoterminowy, wysokimi czynszami i zmusza wiele rodzin oraz młodych ludzi do poszukiwania mieszkań w odległych dzielnicach.

 Sprawdź: Czy najem krótkoterminowy w Polsce będzie ograniczony? Ekspertki wyjaśniają polskie przepisy

W Wielkiej Brytanii, szczególnie w regionie Londynu, właściciele nieruchomości, którzy chcą wynajmować je krótkoterminowo na więcej niż 90 dni w roku kalendarzowym, muszą uzyskać specjalne zezwolenie. W innych częściach Anglii nie istnieje konkretny limit, ale lokalne urzędy mogą decydować, czy wynajem oznacza istotną zmianę sposobu użytkowania nieruchomości, co także wymaga zezwolenia. Dochody z wynajmu są opodatkowane w całym kraju.

W Szkocji istnieje obowiązek uzyskania zezwolenia na wynajem krótkoterminowy, a władze mogą wyznaczać strefy kontroli. W Irlandii Północnej wszystkie lokale dla turystów muszą być zatwierdzone przez władze.

Portugalskie przepisy dotyczące najmu krótkoterminowego wymagają zgłoszenia działalności do samorządu terytorialnego oraz fiskusa. Jeśli ponad połowa mieszkańców budynku zaskarży działalność właściciela takiego mieszkania, burmistrz może odebrać licencję na najem krótkoterminowy.

Hiszpania planuje wprowadzenie nowych regulacji dotyczących najmu krótkoterminowego od 2025 roku. Nowe przepisy mają na celu rejestrację każdej usługi i utworzenie centralnej bazy obsługi wynajmu, co ma pomóc w zwalczaniu oszustw i nielegalnych działań.

We Francji regulacje dotyczące najmu krótkoterminowego są przyjmowane od lat. Właściciele mogą wynajmować swoją główną nieruchomość przez 120 dni w roku, ale nie mogą wynajmować drugiej posiadanej nieruchomości. Nowa ustawa z listopada br. pozwala merom miast skrócić okres wynajmu do 90 dni.

W Holandii, od 2021 roku, gminy mają prawo wymagać rejestracji wynajmu krótkoterminowego. Najsurowsze zasady obowiązują w Amsterdamie, gdzie właściciele mogą wynająć swoje nieruchomości na maksymalnie 30 nocy w roku. Gmina może wymusić przestrzeganie tego limitu, a gospodarze muszą informować o każdym wynajmie przed przyjazdem gości.

Belgia nie posiada ogólnokrajowych zezwoleń na najem krótkoterminowy, ale wynajmujący muszą pamiętać o odprowadzaniu podatków. W Brukseli wymagane jest zarejestrowanie wynajmowanego lokalu na stronie z wykazem kwater turystycznych.

Latem czeski rząd przyjął projekt ustawy regulującej kwestie najmu krótkoterminowego. Władze mają nadzieję, że nowe prawo, jeśli zostanie zaakceptowane przez parlament, pozwoli ograniczyć liczbę takich wynajmów, co w efekcie może prowadzić do spadku cen nieruchomości. Samorządy będą mogły ustalić maksymalną liczbę dni na wynajem, a właściciele nieruchomości oferowanych w systemach najmu krótkoterminowego będą musieli je zarejestrować, udostępnić dane najemców i uiścić podatki. Szacuje się, że od 40 do 70 proc. takich transakcji odbywa się w szarej strefie.

Na Słowacji nie istnieją specjalne regulacje dotyczące krótkoterminowego najmu. Właściciele nieruchomości, którzy uzyskują dochód z wynajmu, powinni zarejestrować działalność gospodarczą i płacić podatki, ale większość transakcji odbywa się w szarej strefie. Popularnym rozwiązaniem jest przekazywanie oferowanych mieszkań do dużych firm zarządzających kilkudziesięcioma nieruchomościami, co pozwala na obejście biurokratycznych obowiązków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W Grecji wzrost liczby ofert krótkoterminowego najmu sprawił, że lokale są mniej dostępne dla Greków, a ceny wynajmu wzrosły. Władze zdecydowały się na rok zamrozić wydawanie licencji nowym lokalom na platformie Airbnb w trzech centralnych dzielnicach Aten. Ograniczenia wejdą w życie 1 stycznia 2025 r., a po roku sytuacja zostanie ponownie przeanalizowana. Władze zapowiedziały także wdrożenie trzyletniej ulgi podatkowej dla zamkniętych obecnie nieruchomości, które zostaną udostępnione pod długoterminowy wynajem.

Na Cyprze krótkoterminowy wynajem również wpływa na ograniczoną dostępność nieruchomości dla lokalnych mieszkańców, zwłaszcza w Limassol. Kraj dopiero niedawno rozpoczął prace nad regulacjami tego rynku. Obecne przepisy wymagają, by wynajmujący lokal krótkookresowo zarejestrowali się w ministerstwie turystyki.

Od początku 2024 roku w Turcji obowiązują nowe przepisy, które utrudniają wynajmowanie lokali na krótki okres w celach turystycznych. Wynajmujący musi uzyskać specjalną licencję od władz, a po jej otrzymaniu w mieszkaniu prowadzone są inspekcje. W przypadku budynków wielorodzinnych konieczne jest uzyskanie zgody pozostałych właścicieli oraz uiszczanie podatku.

W Chorwacji, w wyniku debaty publicznej, od 2025 roku właściciele oferujący najem krótkoterminowy będą musieli uzyskać zgodę 80% mieszkańców budynku oraz płacić podwójną wartość kosztów utrzymania części wspólnych. Kary za nieprzestrzeganie nowych przepisów wyniosą od 2 do 10 tys. euro.

Serbia, z rosnącą liczbą turystów, wymaga od wynajmujących rejestracji w centralnym systemie informacyjnym eTurysta. Kraj zmaga się z problemem masowego wynajmu mieszkań na „czarnym rynku”, co skłoniło rząd do zagrożenia delegalizacją platformy Booking. W odpowiedzi władze serwisu zobowiązały się do przestrzegania serbskiego ustawodawstwa.

W Finlandii, z 5,5 milionami mieszkańców, około 420 tys. właścicieli deklaruje przychody z najmu. Jeszcze dziesięć lat temu liczba ta była znacznie niższa. Najem krótkoterminowy musi być zgłoszony do urzędu skarbowego, a dochód z najmu jest opodatkowany stawką 30% (34% powyżej 30 tys. euro). Dochody można pomniejszyć o wydatki związane z pozyskiwaniem najemcy.

W Norwegii od 2020 roku obowiązuje obowiązek wykazywania przychodów z najmu krótkoterminowego. W pierwszych dwóch latach urzędy skarbowe odnotowały wzrost opodatkowanych przychodów z 5,3 mld do 8,6 mld koron. Organizacje branżowe i związki zawodowe apelują o wprowadzenie unijnych przepisów dotyczących udzielania informacji administracji krajowej i lokalnej.

W Szwecji nie ma specjalnych regulacji dotyczących najmu krótkoterminowego, a usługa ta podlega przepisom o wynajmie długoterminowym. Wymagana jest zgoda administracji budynku komunalnego lub wspólnoty mieszkaniowej. Od 2019 roku wynajmowanie na czarno jest poważnym przestępstwem, a w październiku br. zapadł pierwszy wyrok skazujący za takie działania.

Podsumowując, różnorodne regulacje dotyczące najmu krótkoterminowego w Europie mają na celu zaradzenie problemom związanym z kryzysem mieszkaniowym i ochroną rynku nieruchomości. Każdy kraj wprowadza swoje unikalne przepisy, które mają na celu ochronę lokalnych społeczności i zapewnienie równowagi na rynku wynajmu.

Źródło: PAP

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź RegioDom codziennie. Obserwuj RegioDom.pl!