Kocioł gazowy w domu – kiedy wybrać model jednofunkcyjny, a kiedy dwufunkcyjny? Na jakie parametry zwrócić uwagę?

Podstawową różnicą między kotłem jednofunkcyjnym i dwufunkcyjnym jest to, że ten pierwszy zasila instalację centralnego ogrzewania (choć przystosowany jest też do współpracy z oddzielnym zasobnikiem ciepłej wody użytkowej), drugi zaś, jak wskazuje jego nazwa, pełni jeszcze jedną funkcję – przygotowuje ciepłą wodę użytkową. Wybór pomiędzy tymi rozwiązaniami uzależniony jest m.in. od rozległości instalacji, oczekiwań domowników i zasobności ich portfela.

Zobacz też: Kotły gazowe – podstawowe rodzaje, ich zalety, wady oraz ceny 

Jak działa kocioł gazowy jednofunkcyjny?

Kocioł gazowy jednofunkcyjny przeznaczony jest do ogrzewania wody na potrzeby instalacji grzewczej w budynku i wody użytkowej we współpracy z podgrzewaczem pojemnościowym. W kotle jednofunkcyjnym nie ma wymiennika ciepła, dlatego nie można w nim bezpośrednio przygotować wody użytkowej. Zwykle jednak do kotła podłącza się zasobnik, w którym woda jest podgrzewana. Do większości zbiorników można podłączyć cyrkulację ciepłej wody użytkowej. Dzięki temu, że w obiegu stale krąży ciepła woda, mamy do niej dostęp natychmiast po odkręceniu baterii. Cyrkulacja dodatkowo ogranicza zużycie wody i zmniejsza ilość ścieków odprowadzanych do kanalizacji.

Kotły jednofunkcyjne mogą być również wyposażone we wbudowany zasobnik warstwowy ciepłej wody użytkowej lub podgrzewacz pojemnościowy. Ze względu na podwójną funkcję, urządzenia te często mylone są z kotłami dwufunkcyjnymi. To błąd, ponieważ tak naprawdę pracują one tak samo jak jednofunkcyjne, pomimo tego, że kocioł i podgrzewacz są zabudowane razem. Dostępna ilość ciepłej wody użytkowej zależy od rodzaju podgrzewacza. I tak: w kotłach z zasobnikiem warstwowym zależy ona od mocy grzewczej kotła i pojemności zasobnika, a w przypadku wbudowanego podgrzewacza pojemnościowego z wężownicą grzewczą, wydajność kotła jednofunkcyjnego zależy do pojemności podgrzewacza. Kotły jednofunkcyjne mogą także współpracować z kolektorami słonecznymi i umożliwiają swobodną rozbudowę instalacji w przyszłości, np. o pompę ciepła, kocioł na paliwo stałe lub kominek. Kocioł jednofunkcyjny z zasobnikiem to dobre rozwiązanie dla domów z dwoma łazienkami o większym komforcie (np. duże wanny lub prysznice z funkcją masażu). 

Kocioł gazowy jednofunkcyjny – wady i zalety

Wady:

• wysoka cena urządzenia;
• brak możliwości przygotowania wody użytkowej bezpośrednio w kotle;
• wysoki koszt montażu instalacji (instalacja z pompą obiegową i oddzielny zbiornik ciepłej wody);
• zewnętrzny zasobnik wraz z kotłem wymagają więcej miejsca na montaż;
• po wykorzystaniu całkowitego zapasu wody w zasobniku należy odczekać co najmniej 20 min. na podgrzanie zimnej wody;
• cyrkulacja ciepłej wody i jej mieszanie się z wodą w zasobniku powoduje straty ciepła.

Zalety:

• zewnętrzny zasobnik ciepłej wody daje wysoki komfort użytkowania, pojemność wody w zbiorniku jest dobierana według zużycia wody, a czujnik temperatury steruje pracą kotła gazowego;
• możliwość korzystania z ciepłej wody z kilku odbiorników jednocześnie;
• pompa cyrkulacyjna zapewnia stały obieg ciepłej wody w instalacji;

Kocioł gazowy dwufunkcyjny – zasada działania

Jak sama nazwa wskazuje, jest to urządzenie, które pełni podwójną funkcję –ogrzewa dom i przygotowuje ciepłą wodę użytkową. Charakterystyczną cechą kotłów dwufunkcyjnych jest to, że woda podgrzewana jest przepływowo, to znaczy tylko w chwili poboru (nie ma zbiornika ciepłej wody). Takie rozwiązanie pozwala uniknąć problemu strat ciepła, które powstają w wyniku magazynowania ciepłej wody. Tego typu kotły polecane są do niedużych domów z jedną łazienką, w których odległość między urządzeniem grzewczym, a najdalej wysuniętym punktem poboru wody wynosi maksymalnie 6 metrów. Niewielka odległość jest istotna, bo można dzięki temu ograniczyć straty ciepła i zmniejszyć czas oczekiwania na ciepłą wodę.

Polecany artykuł: Problemy z piecami gazowymi. Jak sobie z nimi radzić 

Kocioł gazowy dwufunkcyjny – wady i zalety

Wady:

• brak możliwości podłączenia cyrkulacji ciepłej wody (po odkręceniu kurka trzeba odczekać na ciepłą wodę);
• nadaje się tylko do niedużych instalacji;
• w przypadku poboru wody z kilku punktów kocioł może nie poradzić sobie z ogrzaniem większej ilości wody;
• z reguły zakup przewymiarowanego urządzenia (z powodu rozbieżności zapotrzebowania mocy na cele centralnego ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej).

Zalety:

• pełnią podwójną funkcję – ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej;
• kotły dwufunkcyjne zajmują niewiele miejsca, nie potrzeba wydzielać dodatkowego pomieszczenia na ich instalację, można je nawet zabudować w szafkach;
• brak postojowych strat ciepła – woda jest podgrzewana w momencie poboru;
• tańsza i łatwiejsza do montażu instalacja;
• mniejsze koszty zakupu urządzenia.

Przed zakupem kotła zwróć uwagę na zakres modulacji palnika

Zakres modulacji mocy grzewczej jest szczególnie ważny w przypadku domów o niewielkim zapotrzebowaniu na ciepło. Umożliwia on dostosowanie ilości wytwarzanego ciepła w zależności od temperatury zewnętrznej. Dzięki temu kocioł może załączać się rzadziej i zużywać mniej gazu.

Materiał obudowy kotła i wymiennika spaliny-woda

Wymiennik ciepła, za pomocą którego spaliny oddają ciepło wodzie grzewczej to bardzo ważny element instalacji. Konstrukcja i materiał jego wykonania wpływa na żywotność i eksploatację kotła. Najtrwalsze kotły wykonywane są ze stali szlachetnej, najlepiej wysokogatunkowej z dodatkiem tytanu oraz molibdenu (odpornej na agresywne działania wody morskiej).

Optymalizacja pracy kotła dzięki systemom regulacji

Zadaniem systemów regulacji pracy kotła jest kontrolowanie, jak szybko budynek traci ciepło i tego, kiedy załączyć kocioł. W efekcie można na tym wiele zaoszczędzić, bo kocioł pracuje tylko wtedy, gdy jest to uzasadnione, zużywa wobec tego znacznie mniej gazu.

Twardość wody w instalacji grzewczej – jaka powinna być?

Jakość wody kotłowej ma szczególne znaczenie w przypadku kotłów dwufunkcyjnych przepływowych i kompaktowych z warstwowym zbiornikiem wody. Woda o twardości przekraczającej 20 stopni niemieckich powinna być zmiękczana. Dlaczego? Kamień osadzający się na ściankach wężownicy ogranicza wymianę ciepła i zwiększa ciśnienie za pompą zasilającą. W rezultacie konieczne jest kosztowne czyszczenie wymiennika i stopniowe zmniejszanie ilości dostępnej wody. Miękka woda w domu to też wiele dodatkowych korzyści tj. mniejsze zużycie środków piorących, lepszy smak potraw czy też brak osadów na armaturze łazienkowej.

Kocioł jednofunkcyjny czy dwufunkcyjny – który wybrać?

Biorąc pod uwagę koszty instalacji i zakupu urządzenia, wymaganą powierzchnię na kocioł, a także sposób montażu kotła, lepszym wyborem jest model dwufunkcyjny. Z drugiej strony kocioł jednofunkcyjny zapewnia większy komfort użytkowania dostarczając natychmiast wody o pożądanej temperaturze, niezależnie od liczby punktów poboru wody. Ten typ kotła zadowoli tych, którzy mają w swoim domu wystarczająco dużo miejsca i łazienki o podwyższonym standardzie (większe wanny i prysznice z panelem). Wówczas trzeba się jednak liczyć z większymi kosztami inwestycyjnymi. Trzecią opcją jest urządzenie z wbudowanym zasobnikiem o niewielkiej pojemności, które łączy w sobie możliwości funkcjonalne kotłów jednofunkcyjnych z korzyściami instalacyjnymi kotłów dwufunkcyjnych. Wszystkie typy kotłów mają swoje wady i zalety i powinny być dobrane na podstawie oczekiwań i potrzeb przyszłych użytkowników. 

To może Cię zainteresować: Przegląd kotła: jak często go zlecać i komu