Pośrednik w obrocie nieruchomościami prowadził sprawę państwa Iksińskich. Przez 2 miesiące szukał dla nich domu, aż wreszcie pokazał ofertę, na którą małżonkowie zdecydowali się niemal tego samego dnia, bo tak im się spodobał ten dom. Rodzina w ciągu paru dni wpłaciła zaliczkę, a resztę miała wpłacić po tym, jak zostaną dopełnione wszelkie formalności. Okazało się jednak, że sytuacja prawna dotycząca posesji uniemożliwia sprzedaż tejże nieruchomości: lokal jest zajęty przez komornika. Małżonkowie uznali, że wina leży po stronie agenta nieruchomości, ponieważ on wcześniej miał sprawdzić stan prawny budynku (taki był zapis w umowie), lecz tego nie zrobił. Takie i podobne przypadki, chociaż nie są nagminne, to się zdarzają.
Reklamacja na pośrednika nieruchomości
– Można, a nawet trzeba reklamować usługi pośrednika nieruchomości, jeśli nie wywiązał się z obowiązków zapisanych w umowie – podkreśla Malwina Buszko z biura prasowego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Warto poczytać: Jak wybrać najlepsze biuro nieruchomości
Wyjaśnia przy tym: – Jeśli chodzi o sposób reklamacji, kluczowa jest umowa z pośrednikiem: czy jest to umowa rezultatu (wynagrodzenie za znalezienie mieszkania/kupca – co do której zastosowanie będą miały przepisy umowy o dzieło), czy starannego działania (wynagrodzenie za podejmowanie działań zmierzających do zawarcia umowy, niezależnie od efektów).
Pierwszy przypadek występuje sporadycznie. – W zdecydowanej większości przypadków umowa pośrednictwa w zakupie/sprzedaży nieruchomości jest sporządzona jako umowa starannego działania, a więc umowa zlecenie i stosuje się do niej przepisy dotyczące zlecenia – zaznacza Malwina Buszko. – Ponieważ w przepisach odnoszących się do umowy zlecenia nie został unormowany tryb składania reklamacji, w związku z powyższym zastosowanie będzie miał tryb przewidziany w trybie art. 7a ustawy o prawach konsumenta. Przedsiębiorca ma 30 dni od otrzymania reklamacji na udzielenie pisemnej odpowiedzi. Jeśli nie dotrzyma tego terminu, uznaje się, że reklamację uznał.
W przypadku pierwszym, a więc wspomnianej rzadszej umowy rezultatu, przepisy nakazują odpowiednie stosowanie uregulowań odnoszących się do reklamacji przy umowie sprzedaży.
Ile czasu jest na złożenie reklamacji?
– Na złożenie reklamacji usług pośrednika nieruchomości w zakresie umowy zlecenia mamy 2 lata w przypadku roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków – dodaje ekspertka z UOKiK. – W pozostałych przypadkach mamy, zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego, 10 lat, chyba, że chodzi o świadczenie okresowe, np. cykliczne zamieszczania ogłoszeń, wtedy na złożenie reklamacji mamy 3 lata.
W reklamacji możemy się domagać obniżenia prowizji lub nawet jej zwrotu. – Niezależnie od tego, jeśli w wyniku działań lub zaniedbań pośrednika ponieśliśmy konkretne straty, możemy dochodzić odszkodowania – tłumaczy dalej Malwina Buszko. – Pośrednicy muszą mieć wykupione obowiązkowe ubezpieczenie OC, które stanowi zabezpieczenie w takim przypadku.
Co można reklamować
W dużej mierze od zapisów umowy – tego, do czego pośrednik się zobowiązał – zależy również to, co można reklamować. – Jeśli np. w umowie zapisaliśmy, że poszukujemy kawalerki, a pośrednik przedstawia nam jedynie oferty mieszkań 3-pokojowych, może to być podstawą do reklamacji – informuje ekspertka. – Możemy także złożyć reklamację, jeśli pośrednik zobowiązał się w umowie do sprawdzenia stanu prawnego nieruchomości, a potem zapewnił nas np., że mieszkanie nie jest zadłużone, co okazało się nieprawdą.
Sprawdź: Jak uzyskać odpis z księgi wieczystej przez internet i ile kosztuje
Gdy reklamacja na pośrednika nieruchomości zostanie odrzucona
W przypadku odrzucenia reklamacji możemy udać się po pomoc do miejskiego lub powiatowego rzecznika praw konsumenta, który zbada sprawę i pomoże ją poprowadzić. Jeśli pośrednik wyrazi zgodę na polubowne rozwiązanie sporu, można złożyć wniosek o mediację lub koncyliację w wojewódzkim inspektoracie Inspekcji Handlowej. Dla niewtajemniczonych: koncyliacja od mediacji różni się tym, że komisja koncyliacyjna sama określa propozycję załatwienia sporu, natomiast w mediacji rozwiązanie proponują strony sporu. Numery kontaktowe oraz adresy do rzeczników konsumentów i do inspekcji handlowych znajdują się w internecie.
Umowa zawarta przez internet lub poza lokalem firmy
– Osobna kwestia to prawo do odstąpienia od umowy zawartej przez internet lub poza lokalem firmy – dodaje przedstawicielka UOKiK. – Także w przypadku umów z pośrednikami nieruchomości można w takiej sytuacji w ciągu 14 dni od podpisania umowy odstąpić od niej bez podawania przyczyny i ponoszenia konsekwencji, chyba że na naszą wyraźną prośbę pośrednik przed upływem tego terminu zaczął świadczyć usługi – wtedy należy mu się za to zapłata. Trzeba też pamiętać, że umowa podpisana w samochodzie oznaczonym logo firmy, w którym pośrednik stale prowadzi coś w rodzaju biura, jest traktowana jako zawarta w lokalu przedsiębiorcy.
