Jak roztocze wpływają na nasz organizm? Sposoby na pozbycie się roztoczy

Walka z roztoczami nie jest łatwa, a co gorsza z góry skazana na porażkę. Nigdy bowiem nie uda się wyeliminować roztoczy z otoczenia, można tylko ograniczać ich występowanie. –  Roztocze to pasożyty z rodziny pajęczaków –  wyjaśnia Krystyna Błażejewska, rzecznik prasowy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy. –  Pojawiają się głównie w ciepłych, wilgotnych i zakurzonych miejscach. Najczęściej występują w kurzu domowym. Roztocza, a właściwie ich odchody, unoszące się w powietrzu, są przyczyną alergii.

Jakie objawy wywołują roztocze kurzu domowego

Alergii wywołanej przez roztocza mogą towarzyszyć takie objawy, jak katar sienny, cieknący nos, kichanie, swędzenie, zaczerwienienie i szczypanie lub pieczenie oczu. – Alergii towarzyszyć może również zapalenie spojówek, suchy kaszel, wysypka na skórze lub zapalenie skóry, a także zaczerwienienie i swędzenie w okolicach twarzy, włosów oraz kolan, łokci i pachwin – wymienia Błażejewska.

45 tysięcy gatunków roztoczy

W jednym milimetrze sześciennym może zmieścić się od 2 do 4 tego typu pajęczaków. Znanych jest około 45 tysięcy gatunków roztoczy. Większość z nich rozmnaża się niezwykle szybko. Okres ich rozmnażania przeważnie zaczyna się w sierpniu, a kończy właśnie w listopadzie. W ciągu swojego życia, trwającego około miesiąca, samica składa zwykle 100–300 jaj. Roztocza żywią się przede wszystkim złuszczonym naskórkiem (a człowiek traci go na dobę około 1,5 grama), jak również pleśnią czy pyłkami roślin.

Jak usunąć roztocze kurzu domowego?

Walka z roztoczami nie jest łatwa, zwłaszcza, że wilgotne powietrze sprzyja ich rozmnażaniu, natomiast suche pomaga w rozprzestrzenianiu kurzu. Nie ma uniwersalnego sposobu na pozbycie się tych mikroorganizmów. Pościel, materace, meble tapicerowane, obrusy, firany, zasłony oraz dywany gromadzą duże ilości kurzu. Najprostszym sposobem walki z roztoczami wydaje się więc pozbycie wszelkiego wyposażenia, które mogłoby gromadzić kurz, ale trudno przecież zrezygnować z mebli.

Można jednak ograniczyć występowanie kurzu, a więc i uczulających roztoczy, np. poprzez wymianę grubych zasłon czy firan gromadzących kurz na żaluzje, które łatwo się czyści. Przyda się regularne trzepanie dywanów (a w skrajnych przypadkach alergii pozbycie się dywanów i wykładzin), narzut, czy czyszczenie tapicerki przy zastosowaniu odkurzaczy z odpowiednimi filtrami antyalergicznymi np. filtrem wodnym. – Pomocne jest częste odkurzanie za pomocą wilgotnych ściereczek, w szczególności miejsc, gdzie gromadzi się kurz, a do których rzadziej zaglądamy, choćby na półki z książkami, góry szafek. Systematyczne wietrzenie pościeli, stosowanie produktów o właściwościach antyalergicznych, pranie pościeli w temperaturze minimum 55 stopni Celsjusza również jest przydatne w walce z roztoczami – radzi Krystyna Błażejewska.

Zwłaszcza zimą warto często wietrzyć mieszkanie

Po pierwsze: roztocza nie lubią chłodu (giną w temperaturze minus 18 stopni lub niższej). Po drugie: suche powietrze (przy wilgotności poniżej 50 procent) hamuje ich rozwój i rozmnażanie. Na takiej samej zasadzie radzi się co kilka miesięcy przewietrzyć dziecięce pluszowe zabawki i wsadzić te maskotki na dzień lub dwa do zamrażalnika (lub zimą wystawić na mróz na balkon).

To właśnie pokój dziecka oraz alergika powinien być w centrum zainteresowania domowników. Częste odkurzanie wilgotną ściereczką – także miejsca na szafach i w zakamarkach – powinno wejść w cotygodniowy nawyk.

Filtr HEPA - a co to takiego

Samo odkurzanie – nawet z wykorzystaniem filtrów HEPA w odkurzaczu – sprawia, że obecne w pokoju roztocza wzbijają się w powietrze. Zanim więc dziecko wejdzie do odkurzanego pokoju, powinno minąć przynajmniej parę minut.

Wspomniane filtry HEPA w odkurzaczu pomagają nie tylko wyczyścić powierzchnię, ale też oczyścić powietrze. Taki filtr likwiduje roztocza, zarodniki pleśni, drobnoustroje, wirusy, pyłki i większość mikrobów czy alergenów. Filtry te zostały po raz pierwszy wyprodukowane w NASA. Miały zapewniać ochronę przed promieniowaniem. W odkurzaczach z górnej półki najpopularniejsze są filtry HEPA nr 13. Teraz takie rozwiązanie stosuje się w gospodarstwach domowych. Skuteczność filtrów HEPA wynosi 99,97 procent. To oznacza, że na każde 10 tysięcy cząsteczek filtr przepuści dalej jedynie trzy. Istnieją również wolnostojące filtry HEPA. Takie oczyszczacze powietrza, ustawione w pomieszczeniu, zasięgiem obejmują nawet ponad 20 metrów powierzchni. Urządzenie z reguły wystarcza na rok.

Preparat chemiczny kontra roztocze kurzu domowego

Warto zastosować środek przeciw roztoczom w aerozolu. Pozwala zwalczyć wszystkie stadia rozwojowe roztoczy kurzu domowego oraz neutralizuje alergeny tych roztoczy. Istnieją też preparaty w formie płynu, proszku albo kapsułek, które wlewa się lub wsypuje do pralki przed praniem. Powodują, że na skórze nie pojawia się wysypka czy inne alergiczne przypadłości. Dobrym pomysłem jest również wykorzystanie antyalergicznych poszewek do pościeli (wykluczone są kołdry z pierza) i specjalnych materacy, które nie przepuszczają roztoczy. 

Ozonowanie sposobem na walkę z roztoczami

W niektórych mieszkaniach, szczególnie narażonych na rozwój roztoczy, warto przeprowadzić ozonowanie. Ozon bowiem eliminuje komórki roztoczy i neutralizuje szkodliwe działanie kurzu. W wyniku takiego zabiegu z mieszkania można pozbyć się różnego rodzaju alergenów, w tym i roztoczy, ale ozon jest szybszy i skuteczniejszy niż np. chlor. Ozon wytwarzany jest przez generatory. Reaguje on ze związkami organicznymi pleśni, grzybów, bakterii, alergenów i doprowadza do ich zupełnego rozpadu. Podczas reakcji następuje rozkład cząsteczek ozonu i uwalniają się cząsteczki tlenu, które łączą się ze związkami chemicznymi, powodując ich neutralizację. Reakcja ta to właśnie ozonowanie.  Usługa ozonowania kosztuje zwykle 300–700 złotych za ozonowanie całego domu czy mieszkania.