Eurostat: prawie 60 proc. dorosłych Polaków mieszka z rodzicami. Dlaczego tak jest?

59,6 proc. Polaków między 18. a 34. rokiem życia nadal mieszka z rodzicami – podał Eurostat. Na tle Unii Europejskiej jest to jeden z najwyższych wyników – wyższy odnotowano tylko w ośmiu państwach. Choć osoby dorosłe mieszkające w domu rodzinnym często spotykają się z zarzutami o lenistwo czy niedojrzałość, przyczyn takiej decyzji jest wiele, w tym wysokie koszty zakupu nieruchomości czy wynajmu mieszkania.

Eurostat: blisko 60 proc. młodych mieszka z rodzicami

Eurostat przedstawił najnowsze dostępne dane dotyczące wyprowadzki z domu rodzinnego – dotyczą one roku 2018. Okazuje się, że w badanym okresie 59,6 proc. dorosłych Polaków do 34. roku życia nadal mieszkało w domu rodzinnym. Średni wiek, w jakim Polak wyprowadza się z domu, wyniósł 27,6 lat. Od rodziców szybciej wyprowadzały się kobiety (26,3 lat) niż mężczyźni (27,8 lat).

Dla porównania średnia dla całej Unii Europejskiej to 48,2 proc. mieszkających z rodzicami i wyprowadzka w wieku 26 lat. Co istotne, w powyższych wyliczeniach nie uwzględniono rekrutów wojskowych ani osób uczących się i studiujących, które mieszkają na stancjach czy w akademikach.

Przeczytaj: Ceny mieszkań będą spadać nawet o 7 proc. rocznie. Tak przewidują eksperci

Tylko w 8 krajach – głównie na południu Europy – odsetek osób mieszkających z rodzicami był wyższy niż w Polsce. Dla porównania u naszych należących do UE sąsiadów sytuacja wygląda następująco:

• Niemcy – 40,4 proc. mieszkających z rodzicami, średni wiek wyprowadzki: 23,7 lat,
• Litwa – 47,6 proc. mieszkających z rodzicami, średni wiek wyprowadzki: 25,7 lat,
• Czechy – 48,5 proc. mieszkających z rodzicami, średni wiek wyprowadzki: 26,2 lat,
• Słowacja – 69,7 proc. mieszkających z rodzicami, średni wiek wyprowadzki: 30,9 lat.

Ogółem w ostatnich latach liczba młodych Polaków mieszkających z rodzicami powoli spadała, a obecnie powróciła mniej więcej do poziomu z 2010 roku – wtedy według GUS w domu rodzinnym mieszkało 58,4 proc. młodych.

Mieszkanie z rodzicami: niedojrzałość czy praktyczne podejście?

Słysząc o dorosłych ludziach mieszkających z rodzicami, wiele osób automatycznie zakłada, że każdy, kto nie wyprowadził się z rodzinnego domu, jest leniwy, wygodnicki i niedojrzały. Takie przypadki oczywiście się zdarzają, jednak na ogół powody są inne – i dużo bardziej złożone. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że mieszkanie z rodzicami nie zawsze oznacza bycie „na garnuszku". Wiele osób, które zostały w domu rodzinnym, pracuje, dokłada się do wspólnego budżetu i uczestniczy w codziennych obowiązkach.

Częstym powodem mieszkania z rodzicami po 18. roku życia są względy ekonomiczne. Tak wskazuje m.in. Bartosz Turek, główny analityk HRE Investments cytowany przez prnews.pl. Bardzo wysokie ceny nieruchomości sprawiają, że większości osób wchodzących dopiero na rynek pracy nie stać na własne mieszkanie. Koszty wynajmu też są znaczne, zwłaszcza w dużych miastach – wielu młodych Polaków stać co najwyżej na wynajem pokoju. W tej sytuacji część osób decyduje się dłużej zostać w domu rodzinnym i odkładać w tym czasie pieniądze na własne M.

Zobacz: Ile ma na życie przeciętny Polak? Mało, a większość wydaje na stałe opłaty

Kolejnym ważnym powodem bywa niewielka dostępność mieszkań na wynajem. Według danych GUS (2018 r.) ponad połowa polskiego społeczeństwa (20,3 mln ludzi) mieszka na wsi lub w miasteczku poniżej 20 tys. mieszkańców. W takich miejscowościach rynek najmu praktycznie nie istnieje – młodzi chcący wyprowadzić się z domu w najlepszym razie mają do dyspozycji niewielką liczbę lokali komunalnych, na które często czeka się latami. Żeby wynająć, trzeba by wyjechać do większego miasta, na co nie każdy ma chęć i fundusze.

Warto też wspomnieć o osobach, które planują w przyszłości przejąć gospodarstwo rodziców czy inny rodzinny biznes w małej miejscowości. W ich przypadku często najbardziej opłacalną i najsensowniejszą opcją jest pozostanie w domu rodzinnym i np. przerobienie piętra na osobne mieszkanie.

Decyduje nie tylko ekonomia, ale i kultura

Oprócz względów finansowych jest także wiele przyczyn społecznych i kulturowych, które sprawiają, że wielu młodych Polaków nie spieszy się z wyprowadzką. Z jednej strony są to silne w naszym kraju więzi rodzinne – wiele osób ma bardzo bliskie relacje z rodzicami, rodzeństwem czy dalszą rodziną i chce w takich relacjach pozostać. Warto zauważyć, że na południu Europy, gdzie rodzina odgrywa olbrzymią rolę, z rodzicami mieszka jeszcze więcej dorosłych osób:

• Hiszpania – 62,8 proc.,
• Portugalia – 63,9 proc.,
• Grecja – 68,1 proc.,
• Włochy – 66,1 proc.

Z drugiej strony wiele osób wyprowadza się w naszym kraju z domu rodzinnego dopiero po znalezieniu stałego partnera. To zaś dzieje się coraz później – średni wiek zawierania małżeństwa w Polsce wynosił w 2018 r. 30 lat dla mężczyzn i prawie 28 lat dla kobiet. Nawet jeśli uwzględnić stałe związki nieformalne, wciąż wyraźnie widać, że zakładanie własnej rodziny trwa dziś dłużej niż jeszcze kilka dekad temu.

– Osoby młode dłużej pozostają samotne lub w fazie randkowania – mówi cytowana przez weekend.gazeta.pl socjolożka Paula Pustułka. – Z praktycznego punktu widzenia nie opłaca im się w takiej sytuacji opuszczać domu i zarządzać własnym gospodarstwem, tym bardziej że wiąże się to z wieloma wyrzeczeniami, do których młodzi nie są skorzy. A są o wiele bardziej hedonistycznym pokoleniem niż poprzednie, ważny jest dla nich czas wolny, samorozwój, chcą podróżować, dłużej studiują, wolą wydać zarobione pieniądze na siebie, niż obciążać się kredytem albo płacić za wynajem.

Sprawdź: Wyłudzenie kredytu. Jak się przed tym uchronić?

Najczęściej o pozostaniu w domu rodzinnym decyduje splot wszystkich wymienionych czynników – niewielkie zarobki połączone z wysokimi kosztami życia, niechęć do związania się na wiele lat kredytem, brak stałego partnera, z którym chciałoby się założyć rodzinę, chęć pełniejszego korzystania z życia itp. Jak jednak pokazują wzbudzane przez ten temat emocje, takie osoby nie zawsze mogą liczyć na akceptację społeczną dla swoich życiowych wyborów.

Warto również pamiętać, że do statystyk wliczane są też osoby, które usamodzielniły się, a potem zmuszone były wrócić do domu rodzinnego. Powodów może być wiele, np. rozwód lub śmierć partnera życiowego, nagła utrata pracy czy chęć zaopiekowania się chorymi rodzicami lub dziadkami.