Domy szkieletowe a domy murowane. Porównanie technologii

Zastanawiając się nad wyborem między domem szkieletowym a tradycyjnym, na początek weź pod uwagę kilka elementów, które zadecydują o tym, czy dana technologia będzie odpowiednia dla ciebie.

Zobacz: Bazę z gotowymi projektami domów

Nie jest to tekst dla tych, którzy o budynkach szkieletowych i tradycyjnych wiedzą już dużo i szukają szczegółowych, fachowych wiadomości, a dla tych, którzy dopiero stawiają pierwsze kroki ku decyzji o budowie własnego domu i potrzebują obiektywnego spojrzenia na kilka kluczowych spraw.

Budynek z drewnianych elementów prefabrykowanych w stanie deweloperskim można postawić w ciągu 2–4 miesięcy. Dodatkowe 1–2 miesiące wystarczą, żeby wykończyć go „pod klucz", co czyni z tej technologii doskonałe rozwiązanie dla tych, którzy chcą dom wybudować szybko i móc się do niego od razu wprowadzić.

Tradycyjna budowa trwa dłużej nie tylko ze względu na technikę wznoszenia ścian, ale też na konieczność sezonowania budynku, tradycyjne materiały budowlane potrzebują bowiem sporo czasu na oddanie wilgoci. Sezonowanie trwa kilka miesięcy, a optymalną wilgotność taki budynek osiąga dopiero po kilku latach.

Ponieważ ściany domów szkieletowych łączy się na sucho i do budowy w tej technologii nie używa się wody, zapraw i innych materiałów „mokrych", budowę można zacząć o dowolnej porze roku, bez potrzeby przerwy technologicznej na okres zimy. To jednak, co można poczytać za zaletę, w innych warunkach stanie się wadą. Dom z prefabrykatów nie tylko można, ale też trzeba postawić w maksymalnie krótkim czasie – pozostawione na kilka miesięcy bez zabezpieczenia elementy drewniane będą niszczeć. Nie wchodzi więc tutaj w grę metoda gospodarcza i rozkładanie kosztów budowy na długie lata.
Zaletą prefabrykatów jest też to, że nie wymagają wielu materiałów jak piasek, cegły czy żwir, które trzeba na placu budowy magazynować. Sam plac po budowie jest czystszy.

Zobacz również: Ściany zewnętrzne w domu. Wybór odpowiedniego rozwiązania 

Polacy potrafią budować domy murowane. Mamy wiedzę, doświadczenie i łatwy dostęp do ogromnego wyboru materiałów, które można kupić w dobrej cenie bez ujmy dla jakości.

W Skandynawii, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, gdzie budownictwo szkieletowe jest popularne i tradycja jego użytkowania znacznie dłuższa, użytkownicy nie mają problemów z jakością swoich domów. W Polsce niestety bywa z tym różnie. Wykonawcy często nie posiadają wystarczającego doświadczenia. W tej technologii nie można też oszczędzać na materiałach – drewno musi być dobrze wysuszone przemysłowo (wilgotność poniżej 18%), pozbawione wad, poszczególne warstwy w ścianach gwarantować odpowiednią izolacyjność, a wszelkie łączenia muszą zapewniać stabilność konstrukcji.
Nie oznacza to jednak, że nie można postawić domu szkieletowego, w którym będzie się mieszkać dobrze. Można! Trzeba jednak zadbać o jakość materiałów i wykonania – jeszcze troskliwiej niż w przypadku domów z cegły czy pustaków.

Żeby mieć pewność, że rozmawiamy z kompetentnymi ludźmi, najlepiej poprosić o listę referencyjną i postarać się obejrzeć chociaż kilka z wykonanych przez firmę realizacji. Warto też sprawdzić, czy dany producent materiałów szkoli wykonawców i ich certyfikuje. Wówczas mogą oni też liczyć na wsparcie techniczne producenta, co znacząco może wpłynąć na jakość wykonania.

Dom budowany w technologii szkieletowej jest znacznie lżejszy od murowanego i wywiera mniejszy nacisk na podłoże, dlatego też fundamenty pod niego mogą być węższe, a co za tym idzie – sporo tańsze. Praktykowane też jest stosowanie tzw. oszczędnego fundamentu składającego się z deski podwalinowej, wspartej na rozmieszczonych co dwa metry palach.

Warto przeczytać: Ściany domów szkieletowych – z czego się je buduje 

Domy z prefabrykatów drewnianych charakteryzują się stosunkowo niewielką bezwładnością cieplną i zdolnością akumulacji ciepła. Jest to wada i zaleta zarazem. Pozostawione na parę dni, a w zimniejsze dni na kilka – kilkanaście godzin wnętrze, szybko się wychładza. Za to równie szybko, a nawet szybciej można je nagrzać.

Domy murowane dłużej trzymają ciepło, ale więcej też czasu potrzebują na „rozgrzewkę". Działa to również w drugą stronę: w upalne dni, szczególnie cegła, przez dłuższy czas utrzyma we wnętrzu przyjemny chłód. W domach szkieletowych temperatura będzie wynosić 2-3 st. C mniej niż na zewnątrz.

Budynki stawiane w obu technologiach można zabezpieczyć przed falami akustycznymi pochodzącymi z zewnątrz. Wznosząc ściany techniką tradycyjną, można też dobrać materiały o dużej gęstości, będące same w sobie, dobrymi izolatorami, jak np. pustaki keramzytowe. Na ścianach jednowarstwowych z materiałów o słabszych właściwościach izolacyjnych oraz na ścianach domów szkieletowych konieczne będzie wykonanie izolacji.

Trudniejszym zadaniem, szczególnie w domach szkieletowych, jest wyeliminowanie dźwięków uderzeniowych, powstających np. pod wpływem kroków, upadających na ziemię przedmiotów, przesuwanych mebli, które wewnątrz budynku przenoszą się przeważnie pionowo – z góry w dół. O zapobieganie ich powstawaniu można zadbać już na etapie budowy domu, choćby stosując pod legary specjalne podkładki amortyzujące uderzenia. W już wybudowanym domu można się ratować grubszą wykładziną dywanową.

Zobacz również: Jak zabezpieczyć się przed hałasem w domu: izolacyjność akustyczna 

W budynkach tradycyjnych wykorzystywany jest przeważnie mechanizm działania wentylacji grawitacyjnej opartej o zamontowane w odpowiednich miejscach kratki wentylacyjne. Nie zadziała on w domach szkieletowych, gdzie konieczny będzie montaż systemu wentylacji mechanicznej. Podobnie rzecz ma się z ogrzewaniem – w budynku z prefabrykatów najlepiej sprawdzi się ogrzewanie nadmuchowe, które równomiernie rozprowadzi ciepło do wszystkich pomieszczeń, a dzięki temu też nagrzeje je szybciej.
Instalacja elektryczna w szkielecie musi być wykonana szczególnie starannie i dodatkowo odizolowana od palnych elementów konstrukcji.

Odpowiedniej izolacji i specjalnych materiałów wymagać też będzie komin, obowiązkowo wentylowany i wykonany z ognioodpornych bloczków keramzytowych oraz obudowa kominka wykonana z materiałów nieprzewodzących ciepła.

Warto wiedzieć: Domy szkieletowe, a zagrożenie pożarem, wiatrem i powodzią 

W tym punkcie naszych rozważań musimy zdecydowanie dać dodatkowe punkty domom szkieletowym, które o wiele łatwiej rozbudować, niż te w technologii tradycyjnej. Możliwość tę daje modułowy system ścian.

Kolejna pozycja, którą trudno porównać ze względu na zupełnie odmienną strukturę wydatków. Koszt wybudowania dobrej jakości domu szkieletowego wycenia się na ok. 2.500 zł/ m2. Nie można tu kupować tanich, niespełniających norm materiałów i bazować na niedoświadczonych wykonawcach. Droższe, choć bardziej efektywne mogą też okazać się systemy: grzewczy i wentylacyjny, szczególnie jeśli pokusimy się o odzysk ciepła (rekuperator). Z drugiej strony, znacznie krótszy czas budowy może wygenerować niższe koszty wynikające np. z zatrudnienia kierownika budowy, zużycia wody (minimalne) i energii elektrycznej. Tańsze są też w tym przypadku fundamenty.

Zobacz: Z wizytą w fabryce domów prefabrykowanych 

Oszczędności przy budowie domu murowanego wynikać mogą np. z możliwości częściowego zastosowania materiałów rozbiórkowych, większej konkurencji na rynku wykonawców i producentów elementów i materiałów, a także z jednej, niebagatelnej pozycji: kredytu, którego przy metodzie gospodarczej można czasem uniknąć albo co najmniej zmniejszyć, rozkładając budowę na dłuższy czas i bazując na oszczędnościach i bieżących dochodach.

Minimalna trwałość budynków szkieletowych, ale też wszystkich innych określana jest na 50 lat, czyli tyle, ile zgodnie z przepisami wynosi minimalna żywotność materiałów budowlanych. Zasadniczo domy szkieletowe są mniej trwałe niż np. te z cegły, które potrafią przetrwać setki lat. To może tłumaczyć ich stosunkowo niewielką popularność w Polsce, gdzie ciągle obowiązuje tradycja domu rodzinnego, przekazywanego kolejnym pokoleniom jako spuścizna. Warto jednak zauważyć, że po pierwsze dobrze wykonany dom służyć może nawet kilkadziesiąt lat dłużej, a po drugie, że mentalność i zwyczaje się zmieniają – coraz częściej migrujemy w poszukiwaniu pracy i trudniej przywiązujemy się do jednego kawałka ziemi i czterech ścian na nim.