Jak zabezpieczyć się przed hałasem w domu: izolacyjność akustyczna

Rozważając kwestie związane z akustyką, pod uwagę bierzemy dwa aspekty: ochronę wnętrza budynku i mieszkańców przed dźwiękami pochodzącymi z zewnątrz, a także zapewnienie intymności wewnątrz – między pomieszczeniami położonymi na tym samym piętrze oraz między piętrami. Izolacja zewnętrzna jest szczególnie istotna w budynkach położonych przy ruchliwych drogach, nieopodal przejazdów kolejowych, szkół itp.

Warto wiedzieć: Jak wyciszyć mieszkanie, by nie słyszeć sąsiadów

Dwa rodzaje fal akustycznych

Naszym „przeciwnikiem" są fale akustyczne, które dzielą się na powietrzne i uderzeniowe. Te pierwsze, do których należy mowa ludzka, muzyka, odgłos samochodów przejeżdżających za oknem powodują poruszanie się cząsteczek powietrza. Natomiast fale akustyczne uderzeniowe wywołują przenoszące się drgania. Takim „dźwiękiem" będzie uderzenie stopy o podłogę albo przejeżdżający z dużą prędkością pociąg, który w drgania wprawia skorupę ziemską. Dźwięki uderzeniowe są najtrudniejsze do wyeliminowania.

Kilka sposobów na izolację akustyczną

Jak w każdej innej izolacji, tak i tutaj wszelkie działania rozpoczniemy od zidentyfikowania miejsc, którymi dźwięki mogą przedostawać się do środka. Mostki akustyczne przeważnie pokrywają się z mostkami cieplnymi (miejscami, którymi ucieka ciepło), przede wszystkim więc trzeba szukać ich wokół okien i drzwi, pod stropami, w miejscach styku ścian. 

– Problem leży w ciągłości izolacji – mówi Andrzej Dobija, projektant i menadżer w firmie zajmującej się usługami inwestycyjnymi – Niestety, często w miejscu styku dwóch elementów wykonawcy zaniedbują starannego wykończenia i ta ciągłość zostaje przerwana. Nadmierne przenoszenie fal dźwiękowych uderzeniowych zasadniczo jest wynikiem zastosowania niewłaściwych materiałów oraz błędów technologicznych popełnionych w trakcie wznoszenia budynków. Do wykonania izolacji akustycznej wykorzystuje się również podobnych materiałów jak te, stosowane do izolacji cieplnej. Prawidłowo i starannie wykonana izolacja cieplna, może więc spełniać zadanie izolacji akustycznej.

Aby uchronić się przed hałasem, należy użyć materiałów o wysokiej gęstości i dość miękkich. Najlepsze efekty przyniesie zestawienie materiałów o różnej gęstości, np. płyty OSB, której gęstość wynosi 650 kg/m3 oraz płyty gipsowo-włóknowe o gęstości sięgającej 1200 kg/m3. Doskonałym materiałem wykorzystywanym w izolacji akustycznej jest wełna mineralna. W ścianie warstwowej połączenie wełny z dwoma przytoczonymi rodzajami płyt wystarczy, żeby doskonale wyciszyć pomieszczenie i zapobiec przenoszeniu dźwięków powietrznych.

Również wykonując izolację cieplną na zewnątrz domu warto zadbać o to, aby pełniła ona równocześnie funkcje izolacji akustycznej. Decydujący może okazać się dobór materiałów: twarda wełna mineralna odpowiedniej grubości spełni oba zadania, natomiast styropian ze względu na swoją budowę zapewni ochronę termiczną, ale już nie w pełni akustyczną. – Wynika to nie tylko z właściwości samego materiału, ale też tego, że na połączeniu płyt styropianowych trudno osiągnąć ciągłość izolacji – tłumaczy A. Dobija.

Pamiętajmy też, że dla poziomu ochrony przed hałasem znaczenie ma ogólna kondycja ścian, np. poziom wilgoci. Ściany suche lepiej izolują niż wilgotne. Dlatego wykonując izolację na murach nadmiernie zawilgoconych, należy pozostawić pustkę powietrzną, która spełni tutaj podwójne zadanie – po pierwsze oddzieli warstwę izolacyjną od ściany, z której ta mogłaby czerpać wilgoć, a po drugie – sama stanowi izolację.

Aby nasz dom był cichy, musimy zadbać również o szczelność stolarki okiennej i drzwiowej. Przez okna i drzwi do wnętrza dostaje się bowiem najwięcej dźwięków.

Znacznie trudniejsze do wyeliminowania są dźwięki uderzeniowe. Jednak i je można łagodzić. Wewnątrz budynku przenoszą się one przeważnie pionowo – kroki chodzących na wyższym piętrze osób, przesuwanych mebli itp. Najprostszym sposobem wyciszenia jest położenie wykładziny dywanowej, która jednak zadziała w ograniczonym zakresie. Popularnym rozwiązaniem stosowanym w Stanach Zjednoczonych są wykładziny dywanowe o specjalnym podkładzie akustycznym z odpowiednio ukształtowanej gumy. Niestety w Polsce niełatwo je dostać.

Newralgicznym punktem jest styk ścian i stropów

– Izolatory, czyli materiały, które zatrzymują fale dźwiękowe i zapobiegają ich rozprzestrzenianiu się, należy stosować nie tylko w samych przegrodach, ale też w miejscach ich styku – tłumaczy Andrzej Dobija – Eliminujemy wszelkie oddziaływanie na przegrodę poprzez oddzielenie tychże przegród od elementów konstrukcji. Bardzo ważnym elementem jest wykonanie dodatkowych „przegród akustycznych" pomiędzy konstrukcją budynku, czyli konstrukcją stropu, a samą okładziną podłogi. Efektywnym materiałem stosowanym w technologii zabudowy lekkiej jest pianka polipropylenowa, którą stosuje się pod podwalinami lekkich ścian działowych. Maty z pianki polipropylenowej układa się pod legary podłogowe, dzięki czemu wszelkie dźwięki związane z eksploatacją podłogi są wygłuszane. Nie przenoszą się na samą konstrukcję stropu.

Zobacz również: Chcesz postawić ściany działowe? O tym musisz wiedzieć

Podobną rolę, może nawet lepiej, spełnią specjalne gumy o dużej gęstości, montowane na legarach. Można też wykonać podwójną podłogę „pływającą" na elementach, które będą izolować ją od głównego stropu.

Wygłuszyć można również stropy w budynkach już stojących. W starym budownictwie, technologii niewykorzystującej elementów żelbetowych, nie stosowano materiałów wygłuszających w przestrzeni stropu. Ponieważ podłogi były wykonywane praktycznie na końcu, przestrzeń podłogowa (tzw. ślepy pułap) wypełniana była przeważnie różnymi odpadami budowlanymi przemieszanymi z wapnem. Usunięcie tych odpadów i zastosowanie w to miejsce wełny mineralnej łącznie z równoczesnym zadbaniem o izolatory między samą okładziną a konstrukcją stropu, da już dobry efekt.

A czy można zabezpieczyć się przed drganiami od ciężkich samochodów albo pociągu?

Samych drgań skorupy ziemskiej nie wyeliminujemy, ale można ograniczyć ich wpływ na sam budynek. W tym celu stosujemy izolatory na podziemnych pionowych częściach budynku. Wykorzystujemy do tego płyty miękkie, np. wykonane ze specjalnego rodzaju wełny mineralnej (tzw. płyty lamelowe – z włóknami ułożonymi prostopadle do izolowanej powierzchni), z zastosowaniem pustki powietrznej. Tę technologię dostosowuje się indywidualnie do rodzaju gruntu, konstrukcji ścian i innych czynników. Wymaga to konsultacji ze specjalistą, który pomoże w doborze materiałów, określeniu rozmiarów przegród.