Dodatek mieszkaniowy - kto może z niego skorzystać, na jakich zasadach

Niektóre rodziny nawet jedną trzecią swoich comiesięcznych wpływów przeznaczają na opłaty związane z mieszkaniem. To przede wszystkim czynsz oraz rachunki za prąd. Emeryci, renciści oraz inne osoby znajdujące się w wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej mogą ubiegać się o swoistą dopłatę do czynszu. Jest to dodatek mieszkaniowy. Jest on przyznawany przez gminę, w świetle prawa, w oparciu przede wszystkim o Ustawę o dodatkach mieszkaniowych.

Zobacz: Kto zapłacisz wyższy czynsz za mieszkanie komunalne lub straci do niego prawo

Kto może otrzymać dodatek mieszkaniowy

O dofinansowanie do czynszu, czyli dodatek mieszkaniowy, mogą starać się osoby, które faktycznie zamieszkują dany lokal. Ta pomoc finansowa ma częściowo pokryć wydatki faktycznie związane z jego utrzymaniem. Dodatek mogą otrzymać najemcy lokali mieszkańcy, podnajemcy takich lokali, lokatorzy lokali mieszkalnych, do jakich przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, lokatorzy lokali mieszkalnych w budynkach będących ich własnością oraz właściciele samodzielnych lokali mieszkalnych.

W tej grupie znajdują się również inne osoby posiadające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego (m.in. korzystający z umowy użyczenia) i ponoszące wydatki związane z zajmowaniem tego mieszkania. Na dodatek mieszkaniowy liczyć mogą też osoby zajmujące lokal mieszkalny i nie posiadające tytułu prawnego, ale oczekujące już na przysługujący im sądownie lokal zamienny albo lokal socjalny.

Kryterium dochodowe podczas przyznawania dodatku mieszkaniowego

Istotne jest ponadto kryterium dochodowe. O dodatek mieszkaniowy może starać się rodzina, gdy średni miesięczny dochód w przeliczeniu na jedną osobę w tym gospodarstwie domowym w ciągu 3 ostatnich miesięcy przed złożeniem wniosku o przyznanie dodatku nie przekracza 125 procent najniższej emerytury (od 1 marca 2017 roku jest kwota 1250 złotych, ponieważ właśnie od początku marca najniższa emerytura wzrosła z 882,56 złotych brutto do 1000 złotych brutto). W przypadku osoby samotnie gospodarującej, dochód może być trochę wyższy i wynieść 175 procent kwoty najniższej emerytury. Od początku marca 2017 roku kryterium dochodowe dla takiej osoby wynosi zatem 1750 złotych.

Powierzchnia zajmowanego lokalu mieszkalnego

Metraż lokalu mieszkalnego także ma znaczenie. Jeżeli, według przepisów, mieszkanie jest zbyt duże (pod uwagę brana jest bowiem jego powierzchnia użytkowa), dodatek nie przysługuje. Dodatek mieszkaniowy przysługuje natomiast wówczas, gdy powierzchnia użytkowa mieszkania nie przekracza powierzchni normatywnej o więcej niż 30 procent. Jeżeli jednak przekracza więcej, dodatek przepada. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy powierzchnia pokojów oraz kuchni jest mniejsza niż 60 procent powierzchni całego mieszkania. W takim przypadku może przekroczyć normę nawet o 50 procent.

Normatywna powierzchnia użytkowa mieszkania czy domu jednorodzinnego w przeliczeniu na osoby w gospodarstwie domowym nie może przekraczać:

• 35 mkw., jeśli zajmuje je jedna osoba,
• 40 mkw. w przypadku 2 osób,
• 45 mkw. dla 3 osób,
• 55 mkw. dla 4 osób,
• 65 mkw. dla 5 osób,
• 70 mkw. dla 6 osób.

Gdy w rodzinie mieszka więcej niż 6 osób, każdej kolejnej osobie przysługuje prawo do 5 mkw. dodatkowej powierzchni. Jeśli w rodzinie jest osoba niepełnosprawna na wózku inwalidzkim albo też posiada prawo do oddzielnego pokoju, przysługuje jej 15 mkw. dodatkowej powierzchni.

Dowiedz się:Kto może ubiegać się o dodatek energetyczny 

Wniosek należy złożyć zazwyczaj w dziale (wydziale, referacie czy innej odpowiedniej komórce organizacyjnej) dodatków mieszkaniowych urzędu miasta lub gminy. O pomoc w wypełnieniu dokumentów można poprosić pracownika socjalnego z ośrodka pomocy społecznej. Zależnie od osób w gospodarstwie domowym, ich dochodów i wysokości opłat za mieszkanie (a także innych z nim związanych, np. za wodę, prąd, wywóz śmieci), dodatek wynosi przeważnie od kilkunastu do kilkuset złotych miesięcznie.

Dodatek mieszkaniowy – dokumenty do przygotowania

Samo wypełnienie wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie wystarczy. Potrzebne będą m.in. deklaracja o wysokości dochodów oraz – zależnie od sytuacji wnioskodawcy – inne dokumenty. Przykładowo właściciel domu jednorodzinnego przedkłada dokumenty potwierdzające wielkość powierzchni każdego z pomieszczeń w zajmowanym budynku i wyposażenie techniczne tego budynku, natomiast jeżeli osoba niepełnosprawna wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju, konieczne będzie orzeczenie o niepełnosprawności, z którego to prawo wynika.

UWAGA:Do drzwi mieszkań pukają nieuczciwi sprzedawcy energii 

Do wglądu trzeba przygotować m.in. tytuł prawny do zajmowanego lokalu (umowa najmu, podnajmu, akt własności), naliczenie czynszu za miesiąc, w którym składany jest wniosek, zaświadczenia o dochodach brutto wszystkich osób w gospodarstwie domowym uzyskanych w ciągu 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku. W ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku urzędnicy rozpatrzą sprawę. Rzadko kiedy na decyzję trzeba czekać dłużej.

O tym też trzeba pamiętać

Dodatek mieszkaniowy wypłacany jest zarządcy domu albo osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny. Wyjątek stanowi ryczałt na zakup opału i dodatku energetycznego, które wypłacane są wnioskodawcy.

Jeżeli wnioskodawca otrzymał dodatek mieszkaniowy, ale potem dopatrzono się, że nie należał mu się (bo np. sfałszował dane w dokumentacji), będzie musiał oddać świadczenie w podwójnej wysokości łącznie z odsetkami.