„Czyste Powietrze” 2023. Kto może otrzymać do 135 tys. zł dofinansowania? Sprawdź, jak uzyskać dotację na wymianę pieca i termomodernizację

Program „Czyste Powietrze” 2023 wystartował 3 stycznia 2023 r. i skierowany jest do mieszkańców domów jednorodzinnych (nie dotyczy budynków dopiero budowanych). O dofinansowanie może się starać:

• właściciel domu jednorodzinnego,
• współwłaściciel domu jednorodzinnego,
• właściciel lub współwłaściciel wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą.

Osoby z powyższej listy muszą także spełniać kryterium dochodowe. Jest ono różne dla każdego z poziomów dofinansowania – im niższe dochody, tym wyższą kwotę można uzyskać.

Osoby mające domy w budowie mogą z kolei skorzystać z programu „Moje Ciepło”. Dla właścicieli mieszkań w budynkach wielorodzinnych odpowiednim programem dopłat jest „Ciepłe Mieszkanie”.

W zależności od dochodów w „Czystym Powietrzu” można starać się o różne poziomy dofinansowania. Poniżej omawiamy szczegółowo każdy z nich. Warto też pamiętać, że na stronie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dostępny jest wygodny kalkulator dotacji, który ułatwi ustalenie, o jaką kwotę można się starać.

Podstawowy poziom dofinansowania pozwala uzyskać do 66 tys. zł. Z tego poziomu mogą skorzystać osoby, których dochód roczny nie przekracza 135 tys. zł. Wsparcie udzielane jest w formie dotacji. Dostępne są trzy opcje dofinansowania.

1. Opcja 1
   35–66 tys. zł – gdy beneficjent wymienia przestarzałe źródło ciepła („kopciucha”) na pompę ciepła (do tego może też wykonać dodatkowe prace, m.in. ocieplić budynek, zamontować fotowoltaikę). Na maksymalną kwotę (66 tys. zł) mogą liczyć tylko osoby, które zdecydują się na kompleksową termomodernizację wraz z montażem mikroinstalacji fotowoltaicznej – bez niej maksymalna dotacja to 60 tys. zł.
2. Opcja 2
   25–56 tys. zł – gdy beneficjent wymienia przestarzałe źródło ciepła na coś innego niż pompa ciepła, np. kocioł gazowy (do tego może też wykonać dodatkowe prace). Tu ponownie na maksymalną kwotę (56 tys. zł) mogą liczyć osoby, które w ramach dotacji dokonają kompleksowej termomodernizacji i zamontują mikroinstalację fotowoltaiczną – bez paneli słonecznych do uzyskania jest 50 tys. zł.
3. Opcja 3
   13–33 tys. zł – gdy beneficjent nie wymienia źródła ciepła, tylko przeprowadza inne prace (m.in. montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, ocieplenie domu, audyt energetyczny). Najwyższa dotacja przysługuje przy kompleksowej termomodernizacji (bez niej można liczyć na 13 tys. zł).

Przy każdej z powyższych opcji można też otrzymać dodatkowo 1200 zł na audyt energetyczny.

Podwyższony poziom dofinansowania daje szansę uzyskania nawet 99 tys. zł. Z tego poziomu skorzystają osoby, w przypadku których przeciętny miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie przekracza 1894 zł (gospodarstwo wieloosobowe) lub 2651 zł (jednoosobowe). Wsparcia udziela się w formie dotacji. Przewidziano trzy opcje dofinansowania.

1. Opcja 1
   50–99 tys. zł – gdy beneficjent wymieni „kopciucha” na bardziej ekologiczne źródło ciepła (do tego może też wykonać dodatkowe prace, m.in. wymianę instalacji centralnego ogrzewania, montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, ocieplenie domu). Maksymalna kwota (99 tys. zł) przysługuje osobom, które w ramach dopłaty dokonają kompleksowej termomodernizacji i zamontują mikroinstalację fotowoltaiczną. Bez paneli fotowoltaicznych do uzyskania jest maksymalnie 90 tys. zł.
2. Opcja 2
   32–81 tys. zł – gdy beneficjent wymienia stare źródło ciepła na coś innego niż pompa ciepła, np. kocioł gazowy (do tego może też wykonać dodatkowe prace). Maksymalna dotacja (81 tys. zł) przeznaczona jest dla osób dokonujących kompleksowej termomodernizacji i montujących panele słoneczne. Bez instalacji PV można liczyć na 72 tys. zł.
3. Opcja 3
   25–48 tys. zł – gdy beneficjent nie wymienia pieca, a jedynie przeprowadza inne prace (m.in. docieplenie budynku, montaż wentylacji z odzyskiem ciepła, audyt energetyczny). Kompleksowa termomodernizacja jest wymagana do uzyskania najwyższej możliwej dotacji.

Przy każdej z powyższych opcji można też otrzymać dodatkowo 1200 zł na audyt energetyczny.

Najwyższy poziom dofinansowania to szansa na nawet 135 tys. zł dofinansowania. Przewidziano go dla osób, które osiągają przeciętny miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie większy niż 1090 zł (gospodarstwo wieloosobowe) lub 1526 zł (jednoosobowe). O ten poziom dofinansowania mogą się ubiegać także osoby posiadające ustalone prawo do otrzymywania zasiłku stałego, okresowego lub rodzinnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego. Prawo to musi być potwierdzone zaświadczeniem od wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Zasiłek musi przysługiwać w każdym z kolejnych 6 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia oraz co najmniej do dnia złożenia wniosku o dofinansowanie – czytamy na stronie programu „Czyste Powietrze”.

Wsparcie finansowe ma formę dotacji. Istnieją trzy opcje dla chcących skorzystać ze środków.

1. Opcja 1
   70–135 tys. zł – gdy beneficjent wymienia przestarzały piec na bardziej ekologiczne urządzenie (do tego może też wykonać dodatkowe prace, m.in. docieplić budynek, wymienić instalację centralnego ogrzewania, zamontować wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła). Najwyższa kwota dotacji (135 tys. zł) przysługuje osobom, które w ramach dofinansowania przeprowadzą kompleksową termomodernizację i zainstalują mikroinstalację fotowoltaiczną. Jeśli beneficjent zrezygnuje z paneli słonecznych, może liczyć na maksymalnie 120 tys. zł.
2. Opcja 2
   50–115 tys. zł – gdy beneficjent wymieni stary piec na inne źródło ciepła niż pompa ciepła (dodatkowo można wykonać inne prace, m.in. ociepleniowe). Maksymalna dotacja (115 tys. zł) przysługuje osobom przeprowadzającym kompleksową termomodernizację wraz z montażem paneli fotowoltaicznych. Bez instalacji PV kwota dotacji to nie więcej niż 100 tys. zł.
3. Opcja 3
   40–70 tys. zł – gdy beneficjent rezygnuje z wymiany „kopciucha” i chce jedynie przeprowadzić inne dofinansowywane prace (m.in. prace ociepleniowe, montaż wentylacji z odzyskiem ciepła, audyt energetyczny). Maksymalne dofinansowanie (70 tys. zł) przysługuje inwestorom przeprowadzającym kompleksową termomodernizację.

Przy każdej z powyższych opcji można też otrzymać dodatkowo 1200 zł na audyt energetyczny.

W przypadku podstawowego i podwyższonego poziomu dofinansowania beneficjent może też skorzystać z tzw. ścieżki bankowej, biorąc tzw. kredyt „Czyste Powietrze”. W przypadku poziomu najwyższego opcji kredytu nie przewidziano.

W „Czystym Powietrzu” na ogół najpierw należy na własny koszt wykonać prace objęte dofinansowaniem, a dopiero później otrzymuje się zwrot środków. W najnowszej edycji programu można jednak starać się o dotację z prefinansowaniem, dzięki której można otrzymać część pieniędzy przed rozpoczęciem prac. Osoba, która uzyska taką dotację, ma 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku na realizację przedsięwzięcia. Jak podaje strona programu:

Prefinansowanie obejmuje wypłatę:
a) zaliczki – maksymalnie do wysokości 50 proc. przyznanej dotacji przypadającej na dany zakres przedsięwzięcia zawarty w danej umowie Beneficjenta z wykonawcą, przy czym suma wszystkich wypłaconych zaliczek nie może przekroczyć 50 proc. maksymalnej kwoty dotacji na realizację przedsięwzięcia wynikającej z wniosku o dofinansowanie,
b) pozostałej części dofinansowania przypadającego na dany zakres przedsięwzięcia zawarty w danej umowie/umowach Beneficjenta z wykonawcą, po zrealizowaniu zakresu tej umowy i złożeniu przez Beneficjenta wniosku.

Szczegółowe omówienie zasad prefinansowania można znaleźć na stronie „Czystego Powietrza”.

Wnioski o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze” przyjmuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej właściwy z uwagi na lokalizację nieruchomości. Jeśli wnioskodawca posiada podpis elektroniczny (profil zaufany lub podpis kwalifikowany), może złożyć wniosek tylko przez Internet.

Wnioski o dofinansowanie w formie dotacji lub dotacji z prefinansowaniem można składać wyłącznie poprzez: serwis gov.pl pod adresem https://www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-programu-czyste-powietrze lub system Generator Wniosków o Dofinansowanie (GWD) pod adresem https://gwd.nfosigw.gov.pl – wyjaśnia NFOŚiGW.

Jeśli wnioskodawca nie posiada podpisu elektronicznego, musi złożyć wniosek zarówno elektronicznie, jak i na papierze. Wnioski papierowe można składać w urzędzie gminy lub bezpośrednio do swojego WFOŚiGW (osobiście lub pocztą). Wnioski przyjmują także banki współpracujące z programem. Wszelkie wymagane formularze wraz z instrukcją wypełnienia można znaleźć na stronie swojego WFOŚiGW (w Portalu Beneficjenta) lub w serwisie gov.pl.

Co istotne, osoba chcąca skorzystać z dofinansowania musi zwrócić baczną uwagę na terminy. Pieniądze mogą zostać przyznane tylko na prace termomodernizacyjne, które:

• rozpoczęto nie wcześniej niż 6 miesięcy przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie,
• już zakończono, pod warunkiem, że zostały one rozpoczęte nie wcześniej niż 6 miesięcy przed datą złożenia wniosku,
• są dopiero planowane – wówczas muszą być one zrealizowane w ciągu 30 miesięcy od daty złożenia wniosku.

Terminy te są nieco inne w przypadku osób korzystających z kredytu „Czyste Powietrze”. Tacy beneficjenci powinni poprosić o szczegółowe informacje w swoim banku.

W razie wątpliwości czy pytań można zwrócić się do WFOŚiGW lub zadzwonić na infolinię programu „Czyste Powietrze” pod numerem 22 340 40 80 (od poniedziałku do piątku między 8 a 16). Co ważne, infolinia nie udziela informacji o statusie już złożonych wniosków. Można również zadawać pytania drogą mailową, wysyłając je na adres CzystePowietrze@nfosigw.gov.pl.