Znamy zwycięski Projekt Wystawy na Biennale Architektury 2025 w Wenecji. To „Lary i penaty”

Do konkursu zgłoszono 45 projektów. Zwyciężył zatytułowany „Lary i penaty. O budowaniu poczucia bezpieczeństwa w architekturze”

W poniedziałek 18.11., podczas konferencji prasowej w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska ogłosiła wyniki konkursu na projekt wystawy, która zostanie zaprezentowana w Pawilonie Polskim na Biennale Architektury w Wenecji w 2025 roku.

Do konkursu zgłoszono 45 projektów, a zwycięski projekt zatytułowany  „Lary i penaty. O budowaniu poczucia bezpieczeństwa w architekturze” został stworzony przez zespół w składzie: Aleksandra Kędziorek (kuratorka), Krzysztof Maniak (artysta), Katarzyna Przezwańska (artystka) i Maciej Siuda (architekt).

– Praca „Lary i penaty. O budowaniu poczucia bezpieczeństwa w architekturze” nawiązuje do tradycji traktowania architektury jako szeroko rozumianego, bezpiecznego schronienia przed żywiołami, katastrofami, wojnami. Zadając pytanie o to, czy architektura ma odpowiednie narzędzia do budowania bezpiecznej rzeczywistości, praca przywołuje zarówno realne (techniczne), jak i zakorzenione w kulturze praktyki zapewniające ludziom poczucie sprawczości. Na ile skuteczne są zarówno formalne, jak i zwyczajowe metody zapewniania bezpieczeństwa? Czy elementy z pozoru irracjonalne mogą dziś wnieść nowe spojrzenie na przyszłość architektury i generować nowy repertuar rozwiązań w imię inteligentnych działań łączących wiedzę z intuicją? – napisało jury o zwycięskim projekcie.

Kuratorka Aleksandra Kędziorek podkreśliła, że tytuł wystawy odnosi się do uniwersalnej historii i polskiego kontekstu.

– Tytuł zdradza zarówno zakorzenienie w uniwersalnej historii – lary i penaty to były bożki ze starożytnego Rzymu, które opiekowały się domostwem – ale też jest bardzo osadzony w polskim kontekście – powiedziała na konferencji prasowej kuratorka Aleksandra Kędziorek.

Inspiracją do wystawy była obserwacja elementów architektury, które od zawsze chronią przed zjawiskami zewnętrznymi. Kędziorek zauważyła, że te elementy ewoluowały w czasie, odpowiadając na współczesne lęki i potrzeby.

– Te elementy się zmieniały w czasie. Tak jak na początku architektura chroniła nas przed żywiołami, tak teraz odpowiada na różne nasze lęki, też bardzo współczesne – podkreśliła.

Architekt Maciej Siuda wyjaśnił, że projekt łączy dwa skrajne porządki: tradycyjny i techniczny.

– Jest to projekt rozpięty pomiędzy dwoma skrajnościami, czyli „krasnalem ogrodowym” a gaśnicą przeciwpożarową. Staraliśmy się połączyć dwa skrajne porządki – efemeryczny, ezoteryczny, tradycyjny z porządkiem stricte zapisanym w warunkach technicznych, których architekci używają do projektowania budynków, żeby zapewnić bezpieczeństwo ich użytkownikom – tłumaczył architekt Maciej Siuda.

Wystawa ma prezentować przedmioty z obu porządków, zarówno związane z przepisami BHP i PPOŻ, jak i te związane z przesądami i rytuałami. Kuratorka podkreśliła, że te elementy będą pokazane równorzędnie. „Łączymy je, staramy się je pokazać równorzędnie” dodała.  

Wystawa składać się będzie z 30 elementów, rozmieszczonych w przestrzeni Pawilonu Polskiego. Po lewej stronie od wejścia znajdą się obiekty związane z ochroną domu, a po prawej – z ochroną przed zagrożeniami. Centralnym punktem wystawy będzie triada obiektów emblematycznych: wiecha na zewnątrz pawilonu, podkowa nad wejściem oraz gaśnica w środku.

– Wiecha znajdująca się na elewacji +będzie bardzo ważnym elementem tej wystawy – powiedziała artystka Katarzyna Przezwańska.

Kuratorka A. Kędziorek przywołała przykłady elementów architektury ochronnej z różnych części świata, które mają na celu przyciągnąć międzynarodową publiczność.

Przykłady te obejmują „witch window” w architekturze wernakularnej w stanie Vermont w USA, sufity w kolorze „haint blue” w południowych stanach USA, wygięte dachy w tradycyjnej architekturze chińskiej oraz otwory dla smoków we współczesnych wieżowcach w Hongkongu.

Obrady jury II etapu konkursu na kuratorski projekt wystawy odbyły się pod koniec października. Jury, powołane przez ministrę Wróblewską, obradowało w składzie: Anna Barlik, Anna Cymer, Michał Duda, Marlena Happach, Donata Jaworska, Kacper Kępiński, Ewa Porębska, Bolesław Stelmach, Łukasz Stępnik, Justyna Szylman i Jarosław Trybuś.

Na projekt rezerwowy wybrano pracę pt. „Nieproszeni goście” kuratora Adama Przywary z udziałem Archigrest, topoScape oraz artystki Diany Lelonek.

Komisarzem Polskiego Pawilonu w Wenecji będzie Hanna Wróblewska. 19. Międzynarodowa Wystawa Architektury – La Biennale di Venezia odbędzie się w dniach 10 maja – 23 listopada 2025 roku w Wenecji, a kuratorem generalnym Biennale Architektury jest Carlo Ratti.

Projekt „Lary i penaty” obiecuje być fascynującą eksploracją roli architektury w zapewnianiu bezpieczeństwa i ochrony, łącząc tradycję z nowoczesnością w kontekście globalnym.

Źródło: PAP

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź RegioDom codziennie. Obserwuj RegioDom.pl!