Zadbaj o drzewa owocowe i krzewy jesienią. Zobacz, jakie prace wykonać, by w przyszłym sezonie mieć dużo zdrowych owoców

Jesień w sadzie to przede wszystkim czas zbiorów. Dojrzewają jabłka, gruszki, śliwki i jesienne maliny, które trzeba zebrać i wykorzystać do przygotowania przetworów lub umieść w przechowalni. Na zbiorach jesienne prace w sadzie się jednak nie kończą. Drzewa powoli szykują się na okres spoczynku, a my musimy im w tym pomóc, aby w kolejnym sezonie móc cieszyć się obfitymi zbiorami.

Jesienne prace pielęgnacyjne przy krzewach i drzewach owocowych warto zacząć od grabienia opadłych liści, szczególnie spod drzew i krzewów, które chorowały (np. na parcha, drobną plamistość drzew pestkowych, antraknozę orzecha włoskiego) lub padły ofiarą szkodników (m.in. mszyce). Jest to ważne, gdyż patogeny i formy przetrwalnikowe szkodników bardzo często zimują w opadłych liściach i w kolejnym sezonie ze zdwojoną siłą atakują rośliny.

Z tego samego powodu z drzew, a w szczególności ze śliw, należy usuwać mumie, czyli obsuszone owoce, pozostające na gałęziach, gdyż w kolejnym sezonie staną się źródłem zakażenia roślin.

W październiku w sadach zagrożonych inwazją piędzika przedzimka warto też zakładać na pnie drzew opaski lepowe. Szkodnik zimuje w postaci jaj składanych przez samice w pobliżu pąków, na szczytach pędów. Samice są niemal bezskrzydłe i w celu złożenia jaj muszą wspinać się po korze drzew, aż na szczyt konarów. Swoją wędrówkę rozpoczynają jesienią (zwykle po pierwszych przymrozkach), więc opaski założone na pnie we wrześniu i październiku mogą skutecznie je powstrzymać. Dodatkowo pomogą wyłapać inne szkodniki, wędrujące w tym czasie po korze drzew (np. ukośnicę szczawiówkę).

Ważnym zabiegiem ochronnym jest też oprysk brzoskwini w stanie bezlistnym Miedzianem 50 WP (po opadnięciu liści, zwykle w październiku). Pomoże to zwalczyć kędzierzawość liści brzoskwini.

Bardzo powszechnym w ostatnim czasie jesiennym zabiegiem ochrony roślin jest też oprysk jabłoni i gruszy 5% roztworem mocznika, który przeprowadza się tuż przed opadnięciem liści (zwykle pod koniec października lub na początki listopada).

Wprawdzie mocznik to azot, którym jesienią nie poleca się nawozić roślin, ale oprysk mocznikiem, wykonany w odpowiednim stężeniu i we właściwym czasie, nie przyczynia się do przemarzania pędów, za to bardzo skutecznie chroni drzewa przed groźnymi chorobami grzybowymi (w tym głównie przed parchem, którego rozwój w kolejnym sezonie może być ograniczony nawet o ponad 90%). Zarodniki grzybów zimują na liściach. Sam mocznik wprawdzie nie zniszczy patogenu (choć może uszkadzać jego owocniki), ale bardzo przyspiesza rozkład materii organicznej (z tego względu dodaje się też azot do kompostowników), doprowadzając do szybkiego rozpadu liści. W efekcie grzyby tracą miejsce zimowania i w kolejnym sezonie nie mogą już tak skutecznie się rozwijać.

Drzewa i krzewy owocowe jesienią powinniśmy też nawozić. Oczywiście nie należy stosować do tego celu nawozów bogatych w azot, gdyż to przyczyni się do osłabienia mrozoodporności drzew, ale warto wykorzystać nawozy z dużą zawartością potasu i fosforu oraz mikroelementów wpływających na zwiększenie odporności roślin na niekorzystne warunki.

Mogą być to uniwersalne nawozy jesienne lub naturalna mączka bazaltowa. Ten drugi produkt nie zawiera w składzie azotu, jest więc idealny dla wszystkich roślin z wyjątkiem gatunków kwasolubnych (takich jak np. borówka amerykańska), dla których przeznaczone są specjalne nawozy jesienne dla roślin kwasolubnych.

Jesienią, po zakończonym owocowaniu, usuwamy też wszystkie pędy malin jesiennych (owocują na pędach tegorocznych), przycinając je na wysokości kilku centymetrów nad ziemią. Całkowicie wycina się też pędy jeżyn, na których w danym roku zawiązały się owoce, a młode pędy, które zaowocują w kolejnym sezonie, przywiązuje się do podpór.

Czasami zastanawiamy się, czy jesienią można już bielić pnie drzew. Z tym zabiegiem lepiej jednak poczekać i to aż do grudnia, gdyż ma on na celu zapobieganie mrozowym uszkodzeniem kory drzew, spowodowanym przez różnice temperatur, a te są największe w styczniu i w lutym. Jeśli już teraz pobielimy drzewa, do stycznia kreda i farba zostaną z nich spłukane, przez co nie będą mogły spełnić swojego zadania.