Przy wykańczaniu ścian zewnętrznych mamy do wyboru dwa podstawowe warianty tynków: tradycyjne i cienkowarstwowe. To, jaką zaprawę wybierzemy powinno być uwarunkowane rodzajem podłoża (ściany lub materiału ocieplenia) oraz warunkami otoczenia, w jakim stoi budynek. Nie bez znaczenia jest też cena samego materiału oraz koszt położenia tynku na elewacji.
Przeczytaj: Rodzaje cementu i ich zastosowanie
Tynki tradycyjne
Do tej grupy zaliczane są tynki cementowe i cementowo-wapienne. Stosuje się je na ściany jedno- i trójwarstwowe. Bez względu na to czy przygotowuje się je na budowie, czy też wykorzystywane są gotowe mieszanki, tynki tradycyjne układa się w trzech warstwach.
W pierwszym przypadku będą to:
- obrzutka (2–4 mm) – warstwa rzadkiej zaprawy zwiększającej przyczepność,
- narzut (10–15 mm) – warstwa wyrównująca, układana po stwardnieniu obrzutki,
- gładź (2–6 mm) – warstwa może być gładka lub fakturowana (nakrapiana tzw. baranek lub drapana tzw. kornik).
W przypadku fabrycznych mieszanek tynkarskich, warstwy są nieco inne:
- warstwa z preparatu gruntującego – zamiast obrzutki,
- tynk podkładowy (8–10 mm) – warstwa nakładana metodą „mokre na mokre",
- tynk dekoracyjny (8–10 mm) – warstwa układana na podkład po obowiązkowej przerwie technologicznej trwającej tyle dni ile mm ma warstwa podkładowa.
W sprzedaży są też gotowe mieszanki czterowarstwowe do pokrywania ścian z materiałów o dużej nasiąkliwości i silnie pracujących pod wpływem zmian temperatury (np. z betonu komórkowego). Dodatkowa warstwa z zaprawy uelastycznionej pomiędzy podkładem a tynkiem dekoracyjnym, zapobiega pękaniu tej ostatniej.
Zobacz również: Tynkowanie elewacji ocieplonej metodą lekką mokrą
Do tradycyjnych można też zaliczyć specjalne tynki ciepłochronne (termoizolacyjne) i renowacyjne (charakteryzuje się wysokim stopieniem porowatości). Produkowane są na bazie cementu i wapna, z dodatkiem kruszywa (perlit albo mikrogranulki styropianu) – w tynkach ciepłochronnych lub wypełniaczy kwarcowych oraz dodatków uszlachetniających – przypadku tynków renowacyjnych.
Tynki cienkowarstwowe
Cienkościenne tynki dekoracyjne wykorzystywane są w metodzie BSO (Bezspoinowy System Ociepleń) powszechnie znanej pod nazwą „metoda lekka-mokra". Można je też stosować na tynkach cementowych
i cementowo-wapiennych oraz do wykańczania ścian betonowych.
Podobnie jak tynki tradycyjne mogą być strukturalne (efekt dekoracyjny zależą od uziarnienia tynku
1–3 mm) lub wykończone na gładko.
Wśród tynków cienkowarstwowych wyróżniamy 4 podstawowe grupy (uszeregowane poniżej wg ich ceny rynkowej):
- tynki mineralne – produkowane na bazie spoiw mineralnych,
zalety: duża wytrzymałość i paroprzepuszczalność,
wady: słaba odporność na uderzenia, duża nasiąkliwość, niewielka gama kolorystyczna, stosunkowo trudna aplikacja; - tynki akrylowe (żywiczne) – produkowane na bazie spoiwa akrylowego z dodatkiem polimerowych dodatków modyfikujących,
zalety: niska nasiąkliwość, elastyczność (odporność na uderzenia), łatwość układania, duża gama i trwałość kolorów,
wady: stosunkowo słaba paroprzepuszczalność, odporność na zabrudzenia oraz występowanie glonów; - tynki silikatowe (krzemowe) – tynk dyspersyjny krzemianowy,
zalety: dobra paroprzepuszczalność, trwałość oraz odporność biologiczna (łatwość czyszczenia
i odnawiania),
wady: trudne w układaniu, ograniczona gama kolorów (tylko pastelowe), słaba elastyczność; - tynki silikonowe i silikonowo-akrylowe – tynki na bazie żywicy silikonowej jako środka wiążącego, posiadają wszystkie zalety ww. tynków, dodatkowo są tynkami samoczyszczącymi, podstawową wadą jest wysoka cena.
Warto przeczytać: Farba elewacyjna dobrze sprawdzona. Jak wykonać test kropli
