Storczyki i inne popularne rośliny domowe mają korzenie powietrzne. Sprawdź, co z nimi robić i czy można je obcinać, gdy ich nie chcemy

Natura rządzi się swoimi prawami, dlatego jeśli obdarzyła niektóre gatunki korzeniami powietrznymi, z pewnością miała powód. Aby zrozumieć, co korzenie powietrzne oznaczają dla rośliny, warto najpierw odpowiedzieć sobie na pytanie, czym tak naprawdę są.

Otóż korzenie powietrzne to nic innego jak zmodyfikowane korzenie, wyrastające u podstawy rośliny lub z węzłów na pędach, których rolą jest pozyskiwanie wilgoci z otoczenia i pary wodnej oraz pochłanianie zawartych w powietrzu związków gazowych, potrzebnych roślinie do prowadzenia różnych procesów życiowych, a także ochrona rośliny przed nadmierną utartą wody.

Powierzchnia korzeni powietrznych pokryta jest cienką, gąbczastą skórką, zbudowaną z martwych, wypełnionych powietrzem komórek, nazywaną welamenem. Kiedy roślina ma pod dostatkiem wilgoci, skórka jest zielona lub brunatna. Kiedy natomiast w otoczeniu robi się zbyt sucho, skórka przybiera srebrzystobiały kolor.

Korzenie powietrzne mogą też pełnić kilka innych ważnych funkcji. Pnączom pomagają wspinać się po podporach i stabilizują je np. na skałach lub pniach drzew (np. u monstery, anturium), jeśli natomiast trafią do podłoża, przejmują role zwykłych korzeni, ratując roślinę w sytuacji kryzysowej (kiedy np. ich główny system korzeniowy został uszkodzony) lub wspierając jej rozwój jako korzenie podporowe.

Co ciekawe korzenie powietrzne niektórych gatunków bywają zielone (zawierają chlorofil) i mogą pełnić też funkcje asymilacyjne podobnie jak liście (prowadzą fotosyntezę), wspomagając odżywianie rośliny (np. storczyk falenopsis).

Korzeniami powietrznymi obdarzone są przede wszystkim:

• liczne epifity, bytujące w koronach drzew (głównie z rodziny storczykowatych jak falenopsis czy dendrobium),
• tropikalne pnącza (m.in. monstera, anturium, epipremnum złociste, filodendrony, figowce, syngonium),
• niektóre paprocie (np. dawalia, nephrolepis sercolistny i wyniosły).

Skoro już wiemy, że korzenie powietrzne są roślinie potrzebne i obcinać ich nie należy, a mimo to nadal nam przeszkadzają, spróbujmy poszukać takiego rozwiązania problemu, które zadowoli i nas i naszą roślinę.

Jedną z możliwości jest skierowanie korzeni powietrznych wprost do doniczki. W przypadku grubych korzeni monstery można to zrobić, owijając korzeń miękkim, elastycznym drucikiem (używanym np. we florystyce) i delikatnie kierując go w stronę doniczki.

Cieniutkie korzonki paproci można natomiast owijać luźno wokół podstawy rośliny. Kiedy trafią do ziemi, przejmą rolę zwykłych korzeni i wspomogą rozwój rośliny.

Jednak korzenie falenopsisa pozostawmy najlepiej w spokoju, bo są bardzo kruche, a przy tym zielone, dzięki czemu mogą prowadzić fotosyntezę, podobnie jak liście.

W niektórych przypadkach korzenie powietrzne można bardzo ładnie zamaskować, owijając je wraz z pędem wokół palika dla pnączy, pokrytego włóknem kokosowym (np. syngonium, epipremnum, filodendron pnący, monstera „Monkey Mask”).

Jeszcze lepsze będą ażurowe paliki, wypełnione wewnątrz mchem torfowcem (Sphagnum) lub keramzytem, w które korzenie powietrzne będą mogły wrastać, stabilizując całe pnącze i doskonale je nawadniając (w przypadku palików z mchem, które jednak trzeba często nawilżać).

Alternatywą dla nich może być też palik owinięty specjalnym, niezwykle chłonnym dla wody hygrolonem, który wspaniale będzie nawilżał całą roślinę i otoczenie wokół niej. Wprawdzie obecnie jest on jeszcze trudny do dostania, jednak w Internecie można kupić sam materiał i własnoręcznie wykonać taki palik.

Z korzeni powietrznych można też zrobić całkiem dobry użytek, gdyż ułatwiają rozmnażanie roślin. Wystarczy pobrać z egzemplarza matecznego fragment pędu z korzeniami powietrznymi i umieścić go w nowej doniczce, wypełnionej wilgotnym podłożem, a nawet ukorzenić w wodzie (jak np. w przypadku zroślichy – inaczej nazywanej syngonium).