Stopy w górę, zdolność kredytowa w dół o 10 tysięcy

Zmiana stóp procentowych spowodowała natychmiastowy wzrost stopy WIBOR. Jeszcze w środę stawka wynosiła 4,94%. Natomiast w czwartek już 5,05%. Gdyby WIBOR miał w pełni odzwierciedlić skalę podwyżek stóp oficjalnych, wzrósłby do 5,19%. Według analityków, zmiany stóp powodują nie tylko wzrost raty kredytowej. Mocno obniżają także średnią zdolność kredytową. To oznacza, że rynek kredytów hipotecznych, który nie ochłonął jeszcze po styczniowym zaostrzeniu zasad wyliczania zdolności, czeka kolejna próba. Tym razem przyczyna leży jednak po stronie władz monetarnych.

Wyparowały dwa metry mieszkania

Analitycy Home Broker, korzystając z kalkulatora jednego z banków z pierwszej piątki pod względem sprzedaży kredytów mieszkaniowych, oszacowali, jaki wpływ na zdolność miała podwyżka stopy WIBOR. Do obliczeń przyjęli, że marża kredytu wynosi 1%, a rodzina jest 3-osobowa i osiąga dochód na poziomie 5 tys. zł netto. Nie spłaca innych zobowiązań.

O ile jeszcze w środę zdolność dla takiej rodziny szacowano na 362 tys. zł, to dzień później było to już 358 tysięcy.
– Oczekiwany wzrost stopy WIBOR w okolice 5,2%, spowodowałby dalszy spadek zdolności poniżej 353 tys. zł – dodaje Katarzyna Siwek z Home Broker. – Efekt jednej podwyżki RPP w sumie oznacza zdolność kredytową niższą o prawie 10 tys. zł.
To jedynie przykład. Wyliczenia poszczególnych banków mogą się różnić. Poza tym, w przypadku lepiej zarabiających, różnica będzie większa. Gdyby tę różnicę odnieść do średniej ceny transakcyjnej mieszkania w 16 największych miastach Polski (5 473 zł), oznaczałaby ona możliwość zakupu mieszkania mniejszego o prawie dwa metry.

Spadek cen zniwelował podwyżki stóp procentowych

Podwyżka stóp oficjalnych – choć pierwsza po dłuższej przerwie – była już piątą w obecnym „cyklu". Od początku 2011 r. stopy zostały podniesione łącznie o 1,25 pkt. proc. W tym czasie 3-miesięczny WIBOR wzrósł łącznie o 1,11%. Efekt tylko tej zmiany, nie licząc spadku zdolności w wyniku zaostrzenia wymagań przez nadzór bankowy, to możliwości zakupowe mniejsze o 44 tysiące złotych.

– Rodzina z naszego przykładu musiałaby zrezygnować z zakupu 8 metrów kwadratowych mieszkania – dodaje Siwek. – Na szczęście ten ubytek zdolności został praktycznie zniwelowany przez spadek cen mieszkań.

Jak wygląda zdolność kredytowa 3-osobowej rodziny, jako średnia dla wszystkich banków? O ile w kwietniu rodzina mogła liczyć na 371 tys. zł kredytu, to w styczniu 2011 r. było to 428 tysięcy. Różnica wynosi aż 57 tysięcy.