Podatek od sprzedaży nieruchomości do zmiany? Tego chce Rzecznik Praw Obywatelskich

Podatek od sprzedaży nieruchomości wymaga zmian – taki wniosek płynie z niedawnego wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich skierowanego do Ministra Finansów. Chodzi o niejasne, a w zasadzie wewnętrznie sprzeczne zapisy ustawy o PIT dotyczące sprzedaży działek czy mieszkań, które powodują liczne konflikty między podatnikami a fiskusem. Co gorsza, konflikty te rozstrzygane są na ogół na niekorzyść podatnika.

Płacić podatek od sprzedaży nieruchomości czy nie?

Jak wskazał Rzecznik Praw Obywatelskich, w ustawie o PIT znalazły się dwa problematyczne zapisy dotyczące obrotu nieruchomościami. Z jednej strony art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy mówi, że po upływie pięciu lat od nabycia można sprzedać nieruchomość, nie płacąc podatku. Z drugiej strony art. 10 ust. 1 pkt 3 tej samej ustawy głosi, że jeśli sprzedaż nieruchomości nastąpiła w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, to podatek mimo wszystko trzeba zapłacić, nawet po upływie pięciu lat.

Zobacz: Podatek katastralny. Co to takiego i dlaczego jest o nim głośno?

W czym tkwi problem? Okazuje się, że gdy podatnik sprzedaje prywatnie kilka nieruchomości (np. działek), organy skarbowe często uznają, że była to sprzedaż w ramach prowadzonego biznesu i żądają zapłacenia podatku.

Wynika to z nieprecyzyjnej definicji działalności gospodarczej, pod którą może podpadać każda działalność zarobkowa mająca cechy „ciągłości" i „zorganizowania". Ponieważ te pojęcia są niejasne i mogą być różnie rozumiane, urzędnicy interpretują je zwykle na swoją korzyść i domagają się od podatnika pieniędzy.

Trybunał Konstytucyjny oceni niejasne przepisy związane z podatkiem od sprzedaży nieruchomości

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich niejasne przepisy dają urzędnikom zbyt duże pole manewru, przez co podatnik dokonujący sprzedaży nieruchomości nigdy nie może być pewien, co go czeka w związku z transakcją. Dochodzi też do nierównego traktowania obywateli przez prawo.

Nawet dochodzenie swoich praw w sądzie nie gwarantuje sukcesu, ponieważ sądy również różnie interpretują przepisy i tylko w niektórych przypadkach udaje się podważyć decyzję fiskusa. W związku z tym rzecznik poprosił Ministra Sprawiedliwości o informację, czy resort planuje podjąć prace mające na celu usunięcie niejasności prawnej.

Sprawdź: Zakup mieszkania od dewelopera. Jakie prawa ma kupujący?

Możliwe jednak, że szybciej doczekamy się kluczowej dla rozwiązania tego problemu decyzji Trybunału Konstytucyjnego. Zajmie się on wkrótce sprawą pewnego rolnika, którego spotkał opisywany problem. Gdy urzędnicy nakazali mu zapłacenie podatku od sprzedaży nieruchomości, uznając jego zbycie wielu działek za działalność gospodarczą, podatnik ten wszedł na drogę sądową, a ostatecznie złożył do Trybunału skargę konstytucyjną, skarżąc się na niejasne przepisy ustawy o PIT. Całą sytuację opisał „Dziennik Gazeta Prawna". Jeśli Trybunał stanie w tym wypadku po stronie podatnika, będzie to dobra wiadomość dla wszystkich osób planujących sprzedaż kilku nieruchomości.

Przeczytaj: Ustawa antylichwiarska. Czy utrudni zlicytowanie mieszkania za długi?