Palenie śmieci, mebli, opon czy innych odpadów jest karalne. Ile wynosi mandat i gdzie zgłosić takie praktyki?

Palenie odpadami w piecach to problem towarzyszący nam od wielu lat, którego do tej pory nie udało się w pełni rozwiązać. Świadczą o tym, chociażby alarmy o złej jakości powietrza, które często pojawiają się, gdy temperatura spada poniżej zera. Zanieczyszczenia są też wyraźnie odczuwalne podczas zimowych spacerów, które często kończą się bólem głowy spowodowanym drażniącym dymem.

Osoby, które decydują się na palenie wszystkiego, zwykle nie zdają sobie sprawy ze skutków takiego działania lub chcą tym sposobem zaoszczędzić trochę pieniędzy. W tym sezonie będzie to wyjątkowo odczuwalne ze względu na kryzys energetyczny i gospodarczy oraz niejasne przekazy polityczne w tym temacie.

Niedobór węgla na rynku sprawił, że uchwały antysmogowe zostały w ostatnim czasie złagodzone. W piecach znów możemy palić węglem brunatnym oraz miałem węglowym. Surowce te zostały dopuszczone ze sprzedaży, by zapewnić wszystkim dostęp do atrakcyjnego cenowo opału, mimo jego niższej jakości oraz negatywnego wpływu na środowisko. Należy jednak pamiętać, że jest to rozwiązanie czasowe.

Zgodnie z prawem możemy ogrzewać też dom pelletem, grubym węglem kamiennym, ekogroszkiem, nieimpregnowanym drewnem, brykietem ze złomy czy biopaliwami. Mimo trwającego kryzysu, surowo zakazane jest palenie różnego rodzaju odpadów, gdyż zawierają one mnóstwo szkodliwych substancji, negatywnie wpływających na nasze zdrowie.

Od września tego roku za palenie śmierciami w piecach lub przydomowych ogródkach grozi kara w wysokości 5000 złotych. Sąd może również podjąć decyzję o zastosowaniu maksymalnie 30-dniowego aresztu. Najczęściej jednak sprawa kończy się na przyznaniu mandatu w wysokości do 500 złotych.

Według danych Polskiego Alarmu Smogowego w ubiegłym roku wysokość mandatu wyniosła średnio 160 złotych. Przyczyną tak niskich kwot było uwzględnianie przez służby trudnej sytuacji materialnej osoby karanej. Co ciekawe aż 77 proc. spraw nie zakończyło się mandatem. Sprawy zwykle pozostawały nierozwiązane lub stosowano w takich przypadkach pouczenia.

Czemu tak się dzieje? Gminy czy straż miejska prowadzą kontrole zwykle w godzinach pracy urzędów. Oznacza to, że wieczorami, czyli w czasie, gdy wiele osób rozpoczyna ogrzewanie, nikt nie sprawdza jakości powietrza na terenie zgłaszanych gospodarstw domowych.

Palenie śmieciami w piecu najłatwiej poznać, bo gęstym, czarnym dymie o intensywnym zapachu. W takiej sytuacji najlepiej zgłosić sprawę do odpowiednich organów kontrolujących. Zajmują się tym strażnicy miejscy lub urzędnicy, którzy po otrzymaniu zgłoszenia przeprowadzą postępowanie wyjaśniające. Sprawę można też przekazać policji.

Zgodnie z obowiązującym prawem uprawnione do kontroli organy mogą wejść z niezbędnym sprzętem na teren posesji w godzinach od 6 do 22. Na miejscu mają prawo do przeprowadzenia niezbędnych badań, sprawdzenia dokumentów, a nawet mogą przeprowadzić przesłuchanie.

Od przyszłego roku na poprawę jakości powietrza mają wpłynąć kolejne uchwały antysmogowe zakładające wycofanie przestarzałych kotłów na paliwa stałe. Prawdopodobnie przywrócony też zostanie zakaz palenia węglem brunatnym i miałem węglowym.