Obniżka stóp procentowych. Kredytobiorcy zapłacą mniejsze raty

Zgodnie z oczekiwaniami rynku Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego (NBP) o 25 punktów bazowych. Podstawowy wskaźnik, czyli stopa referencyjna, został obniżony z 4,75% do 4,5%. To pierwsza zmiana poziomu stóp procentowych od maja 2012 roku. Analitycy oczekują, że jest to początek serii cięć, które łącznie mogą sprowadzić stopy procentowe o 75–100 punktów bazowych w dół, czyli w okolice najniższego poziomu w historii.**

Na faktyczny spadek raty kredytu musimy poczekać

– Obniżka stóp procentowych banku centralnego tylko pośrednio przełoży się na obniżenie oprocentowania kredytu opartego o rynkową cenę pieniądza – ocenia Piotr Ceregra, analityk Idea Expert. – Stopy procentowe NBP to tylko jeden z czynników wpływających na poziom rynkowych stawek WIBOR, od których bezpośrednio zależą ceny kredytów.

Dzisiejsza obniżka stóp została z wyprzedzeniem uwzględniona w stawkach WIBOR. Na przykład WIBOR 3M spadł z poziomu ponad 5,1% w miesiącach wakacyjnych do obecnego 4,7%. I to właśnie zmiana tego wskaźnika ma bezpośrednie przełożenie na ceny już udzielonych kredytów złotowych. Ich oprocentowanie jest sumą tego wskaźnika i marży, stałą w całym okresie kredytowania.

Stawka oprocentowania takiego kredytu dość szybko reaguje na zmianę ceny pieniądza na rynku – jednak częstotliwość, z jaką oprocentowanie jest aktualizowane zgodnie ze zmianami poziomu WIBOR, każdy bank określa indywidualnie.

– A to oznacza, że choć hipotecznie raty powinny spaść w ostatnich miesiącach o kilkadziesiąt złotych, to nie każdy kredytobiorca już odczuwa obniżkę w swoim portfelu – wyjaśnia Ceregra

Spada WIBOR, rosną marże banków

Sytuację osób, które dopiero zamierzają zaciągnąć zobowiązanie kredytowe, jest jeszcze bardziej skomplikowana. Ci klienci dopiero będą negocjowali z bankiem poziom marży kredytowej.

– Tymczasem od kilku miesięcy obserwujemy niekorzystne zjawisko systematycznego wzrostu marż – dodaje Katarzyna Siwek, analityk Home Broker.

Na początku listopada kredytobiorca z wysokimi dochodami i pozytywną historią kredytową pożyczający na 30 lat 300 tys. zł na zakup nieruchomości wartej 400 tys. zł mógł liczyć na marżę na poziomie 1,49 pkt. proc. Tymczasem jeszcze na początku czerwca banki typowo zadowalały się marżą na poziomie 1,2 pkt. proc.

– Wzrost marży pochłania większość obniżki stawki WIBOR 3M, do jakiej doszło w tym czasie – wyjaśnia Siwek. – Typowe oprocentowanie kredytów hipotecznych jest dziś minimalnie niższe niż w czerwcu, jednak dzieje się to za cenę wyższej marży, którą kredytobiorca będzie zmuszony płacić przez cały okres obowiązywania umowy.

Tendencję do podnoszenia marż można tłumaczyć na dwa sposoby. Życzliwy wobec banków obserwator rynku zwróci uwagę przede wszystkim na wzrost ryzyka spowodowany hamowaniem gospodarki i dość wysokim bezrobociem. To zwiększone ryzyko banki rekompensują sobie podwyższając marżę kredytów. Jednak w takim działaniu można dostrzec i prostą chęć zwiększenia zysków.

– W akceptowalnej dla klienta końcowej cenie kredytu można obecnie przemycić wyższą marżę niż jeszcze pół roku temu – dodaje Siwek. –Banki z tej możliwości skwapliwie korzystają, zapewniając sobie w ten sposób wyższy zarobek na lata.

Raty kredytów spadają i będą spadać

Dziś rata kredytu na 300 tys. zł (25 lat spłaty) wynosi przy średniej marży1970 zł. Rata tego samego kredytu wyliczona dla WIBORu z początku czerwca była o 76 zł wyższa – tyle kredytobiorcy zyskali na samym oczekiwaniu na decyzję RPP.
Biorąc pod uwagę prognozy, że za pół roku WIBOR obniży się do 3,75%, hipotetyczna rata powyższego kredytu powinna spaść do 1798 zł, czyli w stosunku do poziomu z początku czerwca już o 248 zł.