Niższy VAT, ale jedynie za prace wykonywane w budynku

Rozstrzygające stanowisko w tej sprawie zajął Naczelny Sąd Administracyjny. W uchwale określił, kiedy można stosować niższą stawkę VAT. NSA przyznał rację urzędom skarbowym, które pozwalają na obniżenie podatku VAT tylko w przypadku robót wykonywanych w budynkach mieszkalnych.

Przedsiębiorcy odprowadzali niższy VAT za roboty wykonywane także na zewnątrz

Jest to sprzeczne z tym, co do tej pory praktykowała część przedsiębiorców, a mianowicie odprowadzali niższy VAT za roboty wykonywane również na zewnątrz, czyli np. za prace związane z infrastrukturą towarzyszącą obiektowi.

Dobrze wiedzieć: Jaki VAT obowiązuje na roboty budowlane prowadzone poza budynkiem 

Główne kontrowersje dotyczyły tego, czy pojęcie budynku użyte w przepisach obejmuje jedynie roboty wewnątrz, czy jest szersze i odnosi się także do prac prowadzonych na zewnętrz. NSA w wyroku powołał się na definicję obiektu zawartą w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych. Ta mówi, że: „budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych, przystosowane do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów".

– Sąd odniósł się do wyrazu „wraz", znajdującego się w tej definicji i orzekł, że jego użycie wyłącza z robót budowlano-montażowych wszelkie prace wykonywane poza budynkiem - mówi Agata Łapińska, menadżer działu podatkowego w ASB Tax. - Oznacza to, że obniżoną stawką VAT można objąć jedynie roboty dotyczące przyłączy znajdujących się w budynku, czyli tych, które są w niego wbudowane. Wyłączono fragmenty znajdujące się poza nim, stanowiące jedną całość.

Przepisy różnie interpretowane

W przepisach Rozporządzenia Ministra Finansów z 2008 roku przewidziano możliwość zastosowania stawki obniżonej „przy robotach budowlano-montażowych dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego".  Z tego wynika, że ustawodawca celowo nie użył wyrażenia "wewnątrz" lub "w", a tylko ogólnie wskazał, że roboty mają dotyczyć obiektów budownictwa mieszkaniowego. Pozwala to założyć, że wspomniane rozporządzenie kwalifikuje roboty obejmujące choćby prace dotyczące zainstalowania przyłączy znajdujących się na zewnątrz budynku do skorzystania z preferencyjnej stawki VAT.

Podobnie stwierdził NSA w 2011 roku. Takie elementy są ściśle związane z określonym budynkiem i niezbędne do pełnego korzystania z jego funkcji mieszkalnej.

Przepisy podatkowe sprzeczne z cywilnoprawnymi

NSA jednoznacznie stwierdził, że trzeba rozgraniczyć prace związane z infrastrukturą i z samym budynkiem. W przypadku przyłącza, jego część będącą w budynku, obejmie niższa stawka podatku, zaś
elementy poza budynkiem - stawka podstawowa.

Poczytaj też: VAT od materiałów budowlanych 

– Taka interpretacja jest niewłaściwa, gdyż nie można dzielić przedmiotu sprzedaży na części, tylko i wyłącznie z przyczyn leżących po stronie przepisów podatkowych. Zwłaszcza, że przepisy cywilnoprawne traktują go jako jedną całość podlegającą sprzedaży. Takie elementy infrastruktury towarzyszącej powinny być objęte jedną stawką podatku od towarów i usług, właściwą dla lokalu mieszkalnego – dodaje Łapińska.

Kontrowersje rodzą nieprecyzyjne przepisy rozporządzenia

Uchwała NSA wyznacza natomiast granice stosowania preferencyjnej stawki VAT. Jednocześnie stanowi dla przedsiębiorców ostateczne wyjaśnienie tej spornej kwestii. Mimo, że w tym przypadku niższa stawka powinna być stosowana do całego budynku już z jego niezbędną infrastrukturą, należy założyć, że spory przedsiębiorców z organami podatkowymi będą rozstrzygane przez sądy według wytycznych NSA.