Nie wymieniaj ogrzewania dofinansowanego z „Czystego Powietrza”, „Mojego Ciepła”, „Stop Smogu”, bo każą ci zwrócić dotację

Nawet 69 tys. zł na wymianę źródła ciepła i termomodernizację domu jednorodzinnego pozwala uzyskać państwowy program „Czyste Powietrze”. Jak podaje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, do 24 czerwca 2022 r. Polacy złożyli już blisko 460 tys. wniosków o dofinansowanie z „Czystego Powietrza”, opiewające na łączną kwotę aż 8,24 mld zł. To wciąż niewiele, jeśli wziąć pod uwagę, że całkowity budżet do rozdysponowania to aż 103 mld zł. Program cały czas jest jednak modyfikowany – przykładowo 15 lipca 2022 r. to data startu „Czystego Powietrza Plus”, czyli wersji programu umożliwiającej uzyskanie przedpłaty na planowane prace.

Nie każda osoba, która skorzystała z „Czystego Powietrza”, wczytywała się jednak dokładnie w zasady programu. Wiele osób zaskakuje informacja, że po skorzystaniu z dopłaty na nowy piec trzeba z niego korzystać przez 5 lat. W tym czasie nie można dofinansowanego urządzenia wymieniać, usuwać czy modyfikować, a także zmieniać przeznaczenia budynku, w którym się ono znajduje. Chodzi o tzw. okres trwałości projektu, kiedy nie można w nim wprowadzać żadnych zmian.

Beneficjent programu „Czyste Powietrze”, który złamie zasadę 5 lat, musi zwrócić całą kwotę dofinansowania. Warto pamiętać, że będzie tak również w przypadku, gdy beneficjent w ciągu 5 lat zamontuje w domu dodatkowe, nieekologiczne źródło ciepła (np. kozę).

W okresie trwałości (...) beneficjent nie może (…) zainstalować dodatkowych źródeł ciepła, niespełniających warunków programu „Czyste Powietrze” i wymagań technicznych określonych w załączniku nr 2 lub 2a do programu – czytamy na stronie programu.

Co ważne, nie tylko w programie „Czyste Powietrze” obowiązuje pięcioletni okres trwałości projektu. Zasada ta dotyczy większości rządowych programów, w tym m.in.:

• „Mojego Prądu” (dotacje na fotowoltaikę),
• „Mojego Ciepła” (dotacje na pompy ciepła),
• „Stop Smogu” (dotacje na wymianę pieca i termomodernizację dla najuboższych).

Warto zaznaczyć, że dla osób, które skorzystały z „Mojego Prądu” w latach 2019-2020 okres trwałości wynosi nie 5, a tylko 3 lata. W przypadku wszystkich wymienionych programów demontaż lub modyfikacja dofinansowanego urządzenia oznacza konieczność zwrócenia pieniędzy. A trzeba pamiętać, że w okresie trwałości organizator programu ma prawo przeprowadzać kontrole w naszym budynku.

Warto dodać, że zwrot dotacji następuje nie tylko wtedy, gdy złamana zostanie zasada 5 lat. Każdy z programów zawiera szczegółową listę warunków, których naruszenie wiąże się z cofnięciem dofinansowania. Przed wzięciem udziału należy więc bardzo dokładnie zorientować się, na co się zgadzamy.

Warto wiedzieć, że w czasie okresu trwałości inwestycji można swobodnie sprzedawać mieszkanie czy dom, w którym znajduje się dofinansowane źródło ciepła czy instalacja fotowoltaiczna. Na ogół jest jednak jeden warunek: nowy właściciel musi potwierdzić na piśmie, że przejmuje na siebie obowiązki poprzednika związane z programem, w tym te związane z okresem trwałości. Najczęściej odpowiedni zapis zawiera się w akcie notarialnym podczas sprzedaży.

W przypadku darowizny, sprzedaży nieruchomości, na której znalazła się instalacja dofinansowana z programu „Mój Prąd” konieczne jest w czasie czynności cywilno-prawnych przeniesienie okresu trwałości projektu na nowego nabywcę. O tym fakcie należy również poinformować NFOŚiGW w formie pisemnej – czytamy na stronie „Mojego Prądu”.